Chiny – to kraj gdzie moderacyjnym zwyczajem pije się alkohol ryżowy, zwany tutaj białym alkoholem ( báijiǔ 白酒). Ostatnimi laty wino powoli zaczyna się dobrze czuć w zwyczajach chińskich, stając się coraz bardziej popularne zwłaszcza wśród wyższych klas społecznych. Czy to dla wysokich dostojników czy też dla elity biznesu, degustacja wina stanowi rytuał, który odzwierciedla tożsamość i status jego amatorów.
Rynek winiarski najbardziej się zadomowił w strefach wschodniego wybrzeża Chin, w Shanghai’u oraz w Pekinie i w Kantonie – tam gdzie żyją najbogatsi, a więc „nowobogaccy”. Ale powoli fala ta przemieszcza się w głąb kraju do innych miast: Chengdu, Wuhan.
Ceny niektórych renomowanych win są straszliwie wysokie… Dla przykładu bardzo znane o wysokim statusie francuskie wino Château Lafitte rocznik 1982 kosztuje ponad 50 000 yuanów. Robi się wszystko aby usatysfakcjonować zamożnego klienta i zaopatruje rynek w nektar bogów.
Uprawa winorośli w Chinach ma własną długą historię, liczy sobie prawie 2000 lat.
Ostatnio w starym podręczniku z 1988 roku, który mi służył do nauki chińskiego odszukuję kilka informacji osnutych legendą i zwiaząnych z winem.
Podczas dynastii Han, co roku ludność ofiarowywała cesarzowi Han Wu Di winogrona. Pewnego dnia do pałacu cesarskiego przyniesiono kiście winogron. Poukładano je w dużej glinianej konwi zakrywając ją pokrywą ... długo o nich zapomniano. Gdy ją otworzono okazało się, że winogrona przerodziły się w napój o wspaniałej woni i cudownym smaku. Cesarz - opatrzność nieba urządził ucztę spraszając swych poddanych. Już wtedy wino pochodzące z antycznej prowincji Longxi – dzisiejsze Gansu, było wysokiej jakości.
Tak więc w krainie, gdzie historia wina się zadomowiła od wieków, jest normalne aby tworzyć wina o niepowtarzalnym smaku. Przypadki sprawiają, że wino rodzi się w specyficznych warunkach klimatycznych i środowiskowych. Dzisiaj w Chinach istnieje szereg regionów i niemal każdy region ma swoje historie produkcji winogron.
Na północnym stoku gór Tianshan, winorośla zadomowiły się od tysięcy lat.
Na zachód Loulan, nad rzeką Niya, w prowincji Xinjiang, znajduje się stare miasto Niya. Historia jego początków sięga 2000 lat temu. Na początku XX wieku miasto było odkryte przez archeologów, którzy znaleźli dużą liczbę zabytkowych przedmiotów posiadających bogate dziedzictwo.
Wśród znalezionych w ruinach przedmiotów grobowych odnaleziono kolorowe tkaniny z jedwabiu i bawełny. Ku zaskoczeniu wszystkich, w grobowcach było też wino, pochowane jako cenny skarb. Według zapisów znalezionych w okolicy i wygrawerowanych w drewnie, można stwierdzić, że produkcja wina już dobrze prosperowała. Wino było produktem luksusowym cenionym przez społeczeństwo. Gdy wydawano za mąż swą córkę, rodzina pana młodego szacowała majątek przyszłej synowej w/g posiadanego obszaru uprawy winorośli rodziców panny młodej.
Prowincja Xinjiang jest najstarszym winiarskim regionem w Chinach.
Jak podają archiwa, pierwotnie winogrona przybyły stąd do ówczesnej stolicy Chang'an (dzisiaj Xi'an), w 138 r.p.n.e. na prośbę chińskiego cesarza z dynastii Han. Odtąd region prowincji Xinjiang zaczyna obfitować w winogrona. W czasach dynastii Tang w VIII wieku i Yuan w XIII wieku, wino z Xinjiang jest regularnie transportowane do centrum kraju poprzez słynny Jedwabny Szlak. Wielu uczonych i pisarzy uwielbia pić wino.
Jednym z mych ulubionych poetów jest Li Bai, którego wiersze lubię czytać i tłumaczyć.
PIJĄC SAMOTNIE PRZY BLASKU KSIĘŻYCA
Dzban wina wśród kwiatów,
Piję sam bez towarzysza
Wznosząc mój kielich witam księżyc.
Z mym cieniem jest nas troje.
Księżyc nie potrafi pić,
Na próżno mój cień mnie śledzi.
Czczę księżyc i cień,
Radość trwa aż do wiosny!
Śpiewam, księżyc się włóczy,
Tańczę, mój cień romansuje.
Na jawie, radujemy się wzajemnie,
Pijani, idziemy własnymi drogami...
Odnalezieni na Mlecznej Drodze,
W przejażdzce nie skrępowanej niczym!
-tłumaczenie: 
***
Region Xinjiang cieszy się słońcem, czystą wodą spływajacą z topniejących śniegiem gór Tianshan, bogatą w potas i wapń glebę . Ten odpowiedni klimat określa idealny obszar do uprawy winorośli. Wielka różnica temperatur między dniem i nocą sprzyja uprawie ekologicznej i naturalnej. Gorące suche lato chroni rośliny przed chorobami i insektami. Wysokiej jakości winogrona mają decydujący wpływ na jakość wina. Jak podają specjalistyczne księgi, północne zbocze Gór Tianshan w Xinjiang jest na tej samej szerokości geograficznej co Bordeaux we Francji. Jednak w ojczyźnie win – Francji, tutejsze wina nie są jeszcze znane.
Podczas naszego pobytu w Shangrila mieszkamy w małym pensjonacie, u miłego Gao Feng rodem z Kunmingu. Okolice sprzyjają do zadumy nad pięknem przyrody. Codziennie rano z naszych okien taki widok nas budzi ze snu:
To właśnie dzięki Gao Feng odkrywamy wina pochodzące z prowincji Yunnan. Codziennie wieczorem wspólnie delektujemy się wspaniałymi bukietami smakowymi i zapachowymi. Nawet nie przypuszczamy, że ich jakość może być porywrówalna z winami francuskimi, wszak najlepszymi na świecie.
W prowincji Yunnan od dawien dawna uprawia się winogrona.
Dystrykt Mile znajduje się w dorzeczu rzeki Lancang.
Jeśli mam wierzyć ekspertom, produkowane w tym regionie wysokiej jakości wino jest cudem stworzonym przez matkę-naturę. Natura sama sprzyja smakowi wspaniałego nektaru.Uprawy winorośli znajdują się w pobliżu tropików, w najlepszych warunkach do uprawy winorośli. Nie ma tutaj tradycji produkcji wina.
A więcw jaki sposób można produkować dobre wino?
Kiedy w 1997 roku, czerwone wino o nazwie Yunnan Hong (Czerwony Yunnan) trafia na rynek, pierwsze oceny są przeciętne. Właściwie nie jest to zaskoczeniem. Ta nowa marka bardzo różniąca się od tradycyjnego czerwonego wytrawnego wina nie zyskuje na popularności. Słodki smak wina bardziej odpowiada upodobaniom Chińczyków.
Gdy sięgniejmy do początków odkrywamy, że wina rodem Yunnanu są "potomkami szlacheckimi". Dwieście lat temu młody francuski misjonarz wyruszył z Indii docierając przez Tybet do prowincji Yunnan. Jego karawana ciągnięta przez małe konie wzdłuż słynnego herbaciano-końskiego szlaku, (Chá mǎ gǔdào茶马古道). W dolinie rzeki Lancang niniejszy misjonarz poprosił szefa tubylców o kawałek ziemi na budowę kościoła. W 1921 roku kościół katolicki w Cizhong stał się siedzibą Paryskiej Misji Zagranicznej w Yunnanie, gdzie wielu misjonarzy sukcesywnie przez lata prowadziło ewangelizację.
W pięknej prowincji Yunnan, położonej tysiące kilometrów od Francji misjonarze odczuwali nostalgię za daleką ojczyzną. Suchy i upalny klimat doliny rzeki Lancang, duża różnica temperatur między dniem i nocą, jak również lokalizacja gór chroniących przed atmosferycznymi wariacjami sprzyjają, że obszar ten zachowuje wiosenny klimat przez cały rok. Ten szczególny klimat staje się miejscem wyjątkowo łaskawym dla plantacji winogron ponad 1500 m n.p.m. Francuscy misjonarze sadzą tutaj pnącza winogron z Francji. Sami produkują wino dzięki własnemu niezbędnemu sprzętowi ... daleko od Francji. Do dziś ta tradycja jest kontynuowana i prawie wszystkie gospodarstwa domowe w miejscowości Cizhong znają sekrety wyrobu wina.
W 1997 roku aby ulepszyć jakość wina producent Yunnan Hong zaprasza francuskiego mistrza winiarza. Jest on zaskoczony, że winorośl, która tutaj rośnie ma wysokiej jakości winogrona zwane różowym miodem . Jest to odmiana winorśli, która już zniknęła we Francji. W 1866 roku do Francji zawędrował pasożyt z Ameryki Północnej - mszyca zwana filokserą winiec. Groźny szkodnik spowodował spustoszenie we francuskich winnicach. Ten żywioł dotknął 2,5 mln hektarów winnic. Dzięki francuskim misjonarzom odmiana winorośli różowego miodu zachowała się w Chinach, gdzie przybyła tuż przed katastrofą. W ten sposób odmiana winorośli uniknęła wyginięciu.
Produkowane wino ma zapach róż. Francuski enolog twierdzi, że
"pijąc to wino widzimy, dziewczynę, która do nas nieśmiało podchodzi”
Początki „dzisiejszego” chińskiego wina usytuowały się w Yantai, w prowincji Shandong.
Chiński polityk Zhang Bishi (1840–1916) wybrał tę lokalizację, aby tutaj rozpocząć swą produkcję wina. W 1871 podczas letniego wieczoru, na przyjęciu wydanym przez francuskiego konsula w Dżakarcie, Zhang Bishi dowiaduje się, że w 1860 roku konsul dołączył do sojuszu francusko-brytyjskiego w zajętym Yantai. Konsul wraz ze swymi żołnierzami odkrył dziką winorośl pokrywającą góry i równiny. Żołnierze zebrali winogrona przerabiając je nielegalnie na wino. Jego smak był niezapomniany. Zmęczeni wojną, francuscy żołnierze marzyli aby stworzyć handel winem, niestety ich marzenia się nie zrealizowały pod koniec konfliktu.
Bystry Zhang Bishi wykorzystał gadatliwe informacje francuskiego konsula i wkrótce sam udał się w okolice Yantai. Jego obserwacje potwierdziły, że region wspaniale się nadaje się do uprawy winorośli. U podnóża gór i morza, Yantai znajduje się na północnym wybrzeżu Półwyspu Shandong, w dogodnych klimatycznie szerokościach geograficznych.
Bordeaux, Sycylia i inne główne obszary produkcyjne win są położone w tych samych szerokościach geograficznych. Kontynentalny klimat, umiarkowany monsun strefy sprawia, że Yantai cieszy się obfitymi opadami deszczu i dużym nasłonecznieniem. Zalety te sprzyjają produkcji wysokiej jakości wina. W 1892 roku, Zhang Bishi zainwestowała trzy miliony taeli srebra na zakup dwóch niekultywowanych wzgórz na wschód i południowy-zachód od Yantai. Dzięki dwóch tysiącom pracowników oczyszczono teren o powierzchni 80 ha przeznaczony na winnice. Przyszły winiarz zakupił też ziemię w nadmorskim obszarze miejskim na budowę dwupiętrowego budynku do produkcji wina. Tak więc pierwszy nowoczesny proces przemysłowy produkcji wina zaczął nabierać kształtu. Po stu latach działalności, aktualny obszar winnic ma 150.000 mu.[1]
Główne szczepy win tutaj uprawianych to Cabernet, Syrah, Merlot, Cabernet Sauvignon i Chardonnay.
Chiński rynek czerwonego wina rozwija się dość szybko, ale własny styl produktów i jego konsumpcji nie zostały jeszcze utworzone. Przemysł winiarski istniejący w Chinach można porównać do sześcioletniego dziecka, które stawia swe pierwsze kroki w szkole. Nie ma porównania z Francją lub innymi doświadczonymi krajami w sztuce winiarskiej. Są to kraje dorosłe i w kwiecie wieku.
Przyszłość nektaru bogów jest obiecująca w Chinach.
[1] - mu – chińska jednostka powierzchni gruntu (5mu to około 0,33ha)
Komentarze