30 kwietnia w bazie morskiej w Wilhelmshaven, przedstawiciele Federalnego Biura ds. Wyposażenia, Technologii Informacyjnych i Eksploatacji Bundeswehry (BAAINBw) podpisali akt przejęcia od konsorcjum ARGE F125 prototypowej fregaty typu 125 Baden-Württemberg (F222). Jest to równoznaczne z rozpoczęciem prób zdawczo-odbiorczych okrętu przed jego wcieleniem do służby planowanym na 17 czerwca tego roku.
Fregaty typu 125 zastąpią wycofywane obecnie ze składu Deutsche Marine fregaty typu 122 Bremen. W porównaniu jednak do okrętów tej klasy, typ 125 stanowi nową jakość wśród dotychczasowych fregat znajdujących się na wyposażeniu zarówno niemieckiej jak i innych flotach NATO. Poza podstawowymi zadaniami bojowymi, głównym zadaniem fregat 125 będzie bowiem prowadzenie misji pokojowych i stabilizacyjnych (peacekeeping i peacemaking). Do zadań okrętów dodano współdziałanie z siłami specjalnymi oraz możliwość atakowania celów lądowych. Uwagę zwraca także bardzo wysoki stopień ich automatyzacji, a także wyposażenie pozwalające F125 na nieprzerwane operowanie z dala od macierzystej bazy na okres do dwóch lat.
Z chwilą przejęcia fregaty F222 Baden-Württemberg przez BAAINBw (odpowiednik polskiego Inspektoratu Uzbrojenia i Departamentu Polityki Zbrojeniowej) kolejne siedem tygodni poświęcone będzie próbom morskim z udziałem przedstawicieli Deutsche Marine i firm grupy ARGE F125 (thyssenkrupp Marine Systems i Friedrich Lürssen Werft oraz ich podwykonawcy). W tym czasie sprawdzone będą systemy pokładowe okrętu, jego uzbrojenie, a pokładowy system IT zostanie podłączony do sieci łączności i wymiany danych niemieckich sił zbrojnych.
Deutsche Marine jako pierwsza flota europejska zdecydowała się na zmówienie tzw. fregat ekspedycyjnych dedykowanych prowadzeniu działań zapobiegania kryzysom i umacniania pokoju. Koncepcja budowy okrętów o takim przeznaczeniu zmaterializowała się podpisaniem w dniu 26 czerwca 2007 roku kontraktu z ARGE F125 na budowę czterech okrętów typu F125, a wartość umowy określono na 2,6 mld euro. Prototyp okrętu miał trafić do niemieckiej floty w 2017 roku, jednakże BAAINBw wprowadził niespodziewanie zmiany do wstępnych wymagań operacyjnych, co skutkowało podpisaniem w 2009r aneksu do umowy głównej. Wprowadzenie poprawek do projektu zajęło konsorcjum 15 miesięcy, toteż stępkę pod F222 Baden-Württemberg położono dopiero 2 listopada 2011 roku. Już w trakcie prób zdawczo-odbiorczych okrętu w morzu w 2016r. wykryto jednak usterki, których usunięcie pochłonęło kolejne miesiące. Polską prasę branżową obiegły w tym czasie zdjęcia F222 Baden-Württemberg z widocznym przechyłem okrętu na prawą burtę, co okazało się być jedynie skutkiem błędu w systemie balastowania okrętu. Usunięcie przyczyn tego przechyłu nie stanowiło wyzwania dla stoczni, podobnie jak szybko uporano się z usterkami w systemie uzdatniania wody, schładzania zapasów, czy w funkcjonowaniu radaru. Dużo więcej czasu poświęcono natomiast skonfigurowaniu na nowo oprogramowania wysoce skomputeryzowanych i zautomatyzowanych systemów pokładowych fregaty. Wiele dodatkowych miesięcy zajęło stoczniowcom opanowanie i dopracowanie sposobu skutecznego nanoszenia na podzespoły okrętowe rewolucyjnej w swej dziedzinie izolacji przeciwpożarowej, jak również skutecznej metody nakładania ekologicznej farby antyporostowej mogącej skutecznie chronić podwodną część kadłuba w trakcie wielomiesięcznych działań okrętu na morzu.
Przy budowie fregat typu 125 zastosowano wiele innych nowatorskich rozwiązań, jak chociażby wzmocnienie konstrukcji kadłuba zwiększającą odporność udarową okrętu. Jednakże masowość i skala zastosowania nowych rozwiązań doprowadziły w tym przypadku do opóźnienia realizacji projektu i podniesienia kosztów jednostkowych okrętu do ok. 800 mln euro. Zebrane doświadczenia będą jednak procentowały w przyszłości przy konstruowaniu i budowie kolejnych okrętów, których beneficjentem może być np. Polska przy realizacji projektu „Miecznik”.
Zastosowanie wszystkich tych nowatorskich rozwiązań jest szczególnie zrozumiałe w przypadku fregat typu 125 u których podstaw projektowych leżał wymóg ich „intensywnej eksploatacji”, czyli nieprzerwanego operowania na akwenach oddalonych od macierzystej bazy na okres do 2 lat. W tym celu, na każdą z F125 przypadają dwie etatowe, zmieniające się rotacyjnie, 126-osobowe załogi. Jednostka wyposażona jest ponadto w system napędowy typu CODLAG, umożliwia przejście fregaty w rejon działań przy użyciu turbiny z prędkością maks. do 26w., ale w rejonie działań okręt będzie operował głównie w oparciu o napęd elektryczny. To wydłuża okres między remontowy i związaną z tym konieczność wejścia okrętu do stoczni na wielomiesięczny remont. Wydłużeniu czasu operowania okrętu z dala od macierzystej bazy sprzyja także wysoki stopień automatyzacji systemów pokładowych, co pozwoliło na zredukowanie stanu etatowego załogi, a w połączeniu z dużą wypornością okrętu pozwoliło jednocześnie na podniesienie komfortu życia i służby na jego pokładzie.
Poza doskonałą akomodacją załogi, na pokładzie fregaty typu 125 znajduje się miejsce dla 70 dodatkowo zaokrętowanych, w tym 50 dla operatorów sił specjalnych. Specjalsi mają do dyspozycji sale do treningu i przygotowań do misji, scentralizowane stanowisko dowodzenia i łączności oraz salę odpraw. Na okręcie wydzielono także pokład do zainstalowania dwóch kontenerów TEU z wyposażeniem dla operatorów sił specjalnych. Komandosi maja na okręcie do dyspozycji także cztery łodzie hybrydowe o długości 10,1 m, rozmieszczone w oddzielnych wnękach na obu burtach okrętu, a środek transportu lotniczego stanowią dwa śmigłowce NH90. F125 dysponuje także bogato wyposażonym szpitalem pokładowym.
Fregata typu 125 to jednostka o wyporności 7100 t., długości 149,60 m i szerokości 18,8m. Jednakże cechą charakterystyczną konstrukcji okrętu jest szerokie zastosowanie przy jego budowie technologii stealth zarówno w odniesieniu do bryły kadłuba (X-Form), jak również nadbudówek okrętu, w których wszelkie urządzenia i wyposażenie (łodzie) ukryto za specjalnymi furtami hydraulicznymi. Wszystkie systemy pokładowe o żywotnym znaczeniu dla skutecznego działania i przeżycia okrętu na polu walki rozmieszczono w tzw. dwóch wyspach, co oznacza dublowanie systemów oraz rozproszenie ich sensorów na dwóch wyspowych nadbudówkach.
To tłumaczy min. rozmieszczenie anten ścianowych wielofunkcyjnego radaru AESA Hensoldt TRS-4D/NR, a także głowic optoelektronicznych Thales Mirador. Jednostki wyposażono ponadto w system IFF Hensoldt MSSR 2000I<R 400, a obserwację sytuacji nawodnej zapewnia działający w podczerwieni dookólny system Diehl Defence SIMONE. Wszystkie efektory i sensory pokładowe okrętu spina zintegrowany system dowodzenia ANCS (ATLAS Naval Combat System).
Fregaty F125 uzbrojono w 127 mm armatę Leonardo S.p.A, strzelającą amunicją konwencjonalną i specjalną – Vulcano o zasięgu do 120 km. Poza zwalczaniem celów nawodnych, armata głównego kalibru ma zapewnić wsparcie ogniowe jednostek własnych na lądzie. Leonardo jest również dostawcą pięciu zdalnie sterowanych wychylnych stanowisk strzeleckich WKM 12,7 mm Hitrole NT, umożliwiających prowadzenie ognia do małych i szybkich celów nawodnych, w tym znajdującego się tuż przy burcie fregaty. Uzbrojenie to uzupełnia system obrony pasywnej typu MASS oraz sonar zaburtowy Cerberus Mod2 służący wykrywaniu płetwonurków bojowych w trakcie postoju okrętu w porcie lub na kotwicowisku.
Zwalczaniu dużych celów nawodnych służy osiem rakiet Boeing RGM-84F Harpoon, zaś obronę bezpośrednią (CIWS) przed rakietami i środkami napadu powietrznego, zapewnią dwie wyrzutnie systemu rakietowego RAM i dwie szybkostrzelne 27 mm armaty MLG 27. Fregaty typu 125 nie są uzbrojone w system obrony przeciwlotniczej średniego zasięgu, a zadanie zwalczania okrętów podwodnych spoczywa całkowicie na śmigłowcach pokładowych.
Z myślą o udziale w misjach pokojowych F125 wyposażone są także w środki obezwładniające nie powodujące utraty życia lub zdrowia załóg małych jednostek nawodnych. Każda z fregat wyposażona jest w tym celu w reflektory burtowe o dużej sile światła oraz armatki wodne o silnym strumieniu wody.
Dotychczasowe opóźnienia w odbiorze F222 Baden-Württemberg nie spowodowały jednak znaczących opóźnień w programie budowy pozostałych fregat typu F125. Poza prototypem, do służby w 2019r. wejdzie również druga z tej serii fregata Nordrhein-Westfalen (F223), a dwie kolejne Sachsen-Anhalt (F224) i Rheinland-Pfalz (F225) w 2020 roku. Planuje się, że wszystkie cztery fregaty typu 125 osiągną pełną gotowość bojową w połowie roku 2021.
Komentarze