Narodowy Bank Polski 28 kwietnia wprowadzi do obiegu monety kolekcjonerskie: złotą o nominale 100 zł i srebrną o nominale 50 zł, upamiętniające 230. rocznicę Konstytucji 3 Maja - zapowiedział NBP.
Złota moneta o nominale 100 zł zostanie wyemitowana w nakładzie do 1200 sztuk i można ją będzie nabyć w cenie 2200 zł brutto. Nakład srebrnej monety o nominale 50 zł wyniesie do 6000 sztuk, a cena – 900 zł brutto. Monety będzie można kupić w Oddziałach Okręgowych NBP i sklepie internetowym Kolekcjoner.
Jak podał NBP, na rewersie monety złotej znajduje się herb Królestwa Polskiego z czasów Stanisława Augusta.
Z kolei na rewersie monety srebrnej został przedstawiony fragment obrazu Jana Matejki Konstytucja 3 maja 1791 roku i fragment preambuły konstytucji. Na awersie znajduje się górna część karty tytułowej jednego z wczesnych druków Konstytucji 3 maja, wydanego w oficynie Michała Grölla w Warszawie, oraz herb Królestwa Polskiego z 1791 r.
Moneta kolekcjonerska NBP: 230. rocznica Konstytucji 3 Maja - dzieła odrodzonej Rzeczypospolitej, 100 zł, detal rewersu. Źródło: NBP
– Rzeczpospolita była uzależniona od Rosji od początku XVIII w., ale społeczeństwo, odrodzone dzięki Komisji Edukacji Narodowej, Szkole Rycerskiej i zreformowanym kolegiom zakonnym, coraz trudniej godziło się z brutalną rosyjską ingerencją w życie kraju. Wybuch wojny rosyjsko-tureckiej (1787) wzbudził nadzieje, że Katarzyna II będzie musiała osłabić dławiącą Rzeczpospolitą uwięź. W takiej sytuacji zebrał się skonfederowany, a więc nienarażony na weto sejm lat 1788–1792, który przeszedł do historii jako Sejm Czteroletni lub Wielki – z racji swych dokonań. Ich zwieńczeniem miała się stać nowoczesna konstytucja – przypomniała tamto historyczne wydarzenie prof. Zofia Zielińska. Jak dodała, „Konstytucję przyjęto w drodze »zamachu stanu«, ale w lutym 1792 r. zaaprobowało ją ponad 90 proc. sejmików w ogólnokrajowym referendum trzeciomajowym”.
Profesor zaznaczyła, że Ustawa Rządowa 3 maja deklarowała suwerenność narodu i monteskiuszowski trójpodział władz, usuwała liberum veto i ustanawiała tron dziedziczny, a dopuszczając mieszczan do współdecydowania, rozszerzała bazę społeczną ustroju. – Rzeczpospolita stała się nowoczesną monarchią konstytucyjną i zaczęła odzyskiwać prestiż w Europie. Interwencja rosyjska w maju 1792 r. i przegrana przez nas wojna przyniosły upadek dzieła 3 maja, a potem polskiej państwowości – podkreśliła.
Narodowy Bank Polski ma wyłączne prawo do emitowania monet i banknotów w Polsce. Wszystkie znaki pieniężne emitowane przez NBP – w tym kolekcjonerskie – są prawnym środkiem płatniczym w Polsce.
KW
