DEFINICJA wynikająca z PSTeorii:
Sens zdarzenia to jego miejsce w sieci wpływów, rola, jaką pełni w relacjach.
Mamy poczucie sensu, gdy jesteśmy ważną częścią większej całości, wychodzimy poza ograniczenia JA.
Postuluję, że sens występuje w co najmniej dwóch znaczeniach:
1) sens jako znaczenie poznawcze,
2) sens jako przynależność do wartościowych procesów.
Zadajemy sobie pytania:
1) Czy/jaki moje życie ma sens?
2) Czy/jaki to działanie ma sens?
3) Czy/jaki ma sens ta decyzja?
4) Czy/jaki ma sens to zdarzenie?
Narzędziem ewolucyjnym związanym z sensem jest poczucie sensu. Jest ono indywidualne, niezależne od poznawczej odpowiedzi na pytanie. Czasem nie znamy odpowiedzi na pytanie: Jaki to ma sens? A mimo tego mamy poczucie sensu. Poczucie sensu podtrzymuje naszą intencję.
Poczucie sensu ma źródło w uzasadnieniach poznawczych i emocjonalnych. Jak mamy pod podszewką świadomości uzasadnienie, to mamy poczucie sensu, choć nie znamy odpowiedzi na pytanie: po co?
Sens zdarzeń, działań, decyzji przybliża pojęcie "dobrego celu". Złe cele nie wzbudzają poczucia sensu.
Sens, to także powód (odpowiedź na pytanie: po co?) dziejących się wartościowych procesów. Negatywnie oceniane procesy nie dają poczucia sensu. Często pieniądze markują sens. O tym, że to jest tylko markowanie, informują odczucia psychiczne dotyczące nieokreślonego braku, które często muszą być równoważone niezrozumiałymi zachowaniami neurotycznymi. Zdarzenia oceniane jako mające sens, sensowne składają się na poczucie spełnienia.
Jaki to ma sens? - jest pytaniem o Korzyści. Dobrą Zmianę. Jak nie będzie żadnych korzyści to działanie nie będzie miało sensu. Ale nie każda korzyść daje poczucie sensu.
Poczucie sensu jest narzędziem reagowania w sytuacji niewiedzy. Nie wiemy po co? Wiemy, że warto.
Skłaniam się do postulatu, że poczucie sensu jest ważniejsze niż znajomość sensu. W sytuacji niewiedzy jesteśmy blokowani przed działaniem nieprzynoszącym korzyści. Z przyczyn oszczędzania zasobów. Ujawnienie sensu pełni podstawową funkcję odblokowania działań. I to nie wartość korzyści jest kluczowa, tylko poczucie sensu przy jakichkolwiek korzyściach.
Sens pozycjonuje się w obszarze wartości naszego istnienia i wartości naszych działań.
