Wybory w trzecim co do wielkości kraju Unii Europejskiej potwierdziły ogólną tendencję na Starym Kontynencie: widmo eurosceptycyzmu krąży po Europie. Poprawiony „bon-mot” Karola Marksa oddaje istotę sprawy ‒ obywatele kolejnych państw członkowskich UE pokazują Brukseli żółtą kartkę albo, co bardziej krewcy, na przykład południowcy w przypadku Italii, gest Kozakiewicza. Jeżeli dwoma największymi zwycięzcami włoskich wyborów są partie polityczne, które w Parlamencie Europejskim należą do dwóch frakcji euronegatywistów ‒ to właśnie ten fakt wystarczy za najlepszy komentarz.
Czarny sen eurofederalistów
A tak konkretnie: partia nr 1 wyborów do Camera dei Deputati to Ruch Pięciu Gwiazd, który w europarlamencie należy wraz z ugrupowaniem Nigela Farage’a ‒ UKIP (Partia Niepodległości Wielkiej Brytanii) do EFDD czyli do frakcji Europy Wolności i Demokracji Bezpośredniej. Jak się tam znalazła? Nikt jej nie zmuszał. Rzecz w tym, że zdecydowało o tym nie tyle kierownictwo polityczne tej formacji czy sami europosłowie, ale.... członkowie i sympatycy Ruchu w głosowaniu internetowym! Owa „demokracja bezpośrednia” w nazwie frakcji w PE jest, jak widać, traktowana poważnie. Ale ten właśnie internetowy wybór świadczył o nastrojach Włochów już przed prawie czterema laty. Alternatywa dla grupy Farage'a ‒ tego polityka, który poprzednika Tuska na stanowisku szefa Rady Europejskiej określił jako „mokrą ścierkę” ‒ byli Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy, a więc grupa, gdzie jest PiS. Okazaliśmy się dla Włochów zbyt miękcy!
Odrzucili też akces do Liberałów Guy Verhofstada jako formacji zbyt euroentuzjastycznej. W efekcie ponad 80 procent głosów padło właśnie na akces do frakcji „antyeuropejskiej”, jak określają ją bezrefleksyjni czy po prostu niemądrzy wielbiciele Brukseli.
Drugim zwycięzcą wyborów okazała się Lega Nord ‒ Liga Północna, która w ostatnich kilku latach ograniczyła radykalne wypowiedzi i przesunęła się trochę do centrum ‒choć dalej jest dla mediów włoskiego mainstreamu symbolem politycznego „populizmu”. Matteo Salvini poprowadził Ligę do wyniku lepszego niż jej koalicyjny partner „Forza Italia” Silvio Berlusconiego.
W wewnętrznym meczu prawicowej koalicji „Północ” z Salvinim pokonała Berlusconiego, też przecież człowieka z tej lepiej zindustrializowanej, bogatszej części Włoch ‒bo z Mediolanu ‒aż o ponad cztery procent głosów. Mało kto wie o tym, że Lega Nord przez parę lat była wraz z Prawem i Sprawiedliwością w jednej frakcji w Parlamencie Europejskim. Było to w drugiej połowie kadencji 2004-2009, a więc pierwszej po wejściu Polski do UE. W tamtym czasie, ale też i w następnej kadencji europosłowie Ligi znani byli głównie ze swoich happeningów w PE, które kończyły się nieuchronnym pojawieniem się ochroniarzy i wyproszeniem Włochów z sali posiedzeń. Okrzyki i plakaty na sali posiedzeń są sprzeczne z regulaminem, ale jakoś są czasem dziwnie tolerowane o ile pojawiają się po lewej stronie PE, tam gdzie siedzą komuniści, socjaliści czy zieloni.
Eurorealiści i eurosceptycy weszli do gry
Subiektywne spojrzenie na politykę to norma. Proszę wiec pozwolić mi powiedzieć, że obie formacje, które w zeszłą niedzielę otwierały szampany głosowały zarówno za – dwukrotnie ‒powołaniem mnie na stanowisko wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego, jak również w lutym tego roku były przeciwne mojemu odwołaniu. Współpraca jest faktem, co oczywiście nie oznacza, że nie ma różnic, na przykład w stosunku do Rosji (szczególnie w tym aspekcie chodzi o Lega Nord). Nie należy też wykluczyć takiej czy bliższej kooperacji także w przyszłości ‒a przyszły skład europarlamentu po wyborach do PE w końcu maja 2019 roku będzie zapewne zdecydowanie różnił się od obecnego, z jego lewicowo-liberalno-zieloną większością. Już w tej chwili frakcje eurosceptyków i eurorealistów (nie mówię o wcale niemałej liczbie osób o takich poglądach zasiadających w innych grupach politycznych ‒w zasadzie wszystkich, poza komunistami, bo znam takich europosłów z frakcji nie tylko chadeckiej, ale nawet socjalistycznej i ALDE-liberałów) liczą mniej więcej 190 posłów. Ostatnie wybory we Włoszech, ale też te wcześniejsze, w 2017 roku: w Holandii, Francji, Czechach czy Austrii pokazały, że krytycy eurobiurokracji nawet jeśli nie są w stanie współtworzyć rządu ‒jak jednak w Austrii ‒czy doprowadzić do sytuacji, że rząd „wisi” na ich poparciu ‒jak jednak w Czechach ‒to znacząco poszerzyły swoje zaplecze parlamentarne.
Dla mnie jako polskiego polityka najważniejszy jest interes mojego kraju ‒a nie niedookreślony „interes europejski”. Stad też nie mogę nie dostrzegać, jak podczas dziewięciu (sic!) już debat o naszej ojczyźnie w Parlamencie Europejskim euroentuzjaści nas atakowali, często nikczemnie, a eurosceptycy bronili lub – minimum ‒milczeli. Nie oznacza to nic poza tym, że należy modlić się o inny skład PE, w którym Rzeczpospolita nie będzie „chłopcem do bicia” wbrew faktom i nawet regulacjom unijnym.
EPP musi zjeść dwie żaby – czyli smutna „Oda do radości”
Wracając do włoskiego „buta” na Półwyspie Apenińskim. To rzeczywiście był czarny sen eurofederalistów i fanów hasełek typu „Więcej Europy w Europie!”. Wygrali polityczni przyjaciele Nigela Farage’a, który właśnie (współ)wyprowadził Wielka Brytanię z Unii, a polityczną wiktorię ogłaszają – słusznie ‒także koledzy z frakcji ... Marie Le Pen. Tak, tak ‒ Lega Nord w europarlamencie znajduje się w jednej frakcji z francuskim Front National! Rzucająca anatemy na prawo i lewo ‒ale jasne, że głównie na prawo! ‒EPP ‒Europejska Partia Ludowa (tam gdzie Platforma i PSL), która chce być odbierana jako metr z Sevrespolitycznej poprawności musiała w ostatnim czasie zjeść dwie żaby. Pierwsza to austriacka: tamtejsza chadecja, przy głośnym milczeniu EPP, weszła w koalicję rządową z eurosceptykami z Partii Wolności. Ba, w kampanii wyborczej przejęła ich twardą antyimigracyjną retorykę ‒dzięki czemu zresztą wygrała... A druga żaba – włoska ‒zjedzona została w tych dniach. Oto Forza Italia (Naprzód Włochy) Silvio Berlusconiego stworzyła koalicję wyborczą z formacją określaną jako postfaszyści (Bracia Włosi) oraz partią, która tworzy grupę polityczna ENF - Europa Narodów i Wolności w europarlamencie wraz z przeklętym na salonach Frontem Narodowym Madame Le Pen. I jakoś ci populiści znad Dunaju i Tybru są teraz do przełknięcia na zasadzie „Paryż wart jest mszy” ‒a odzyskanie lub utrzymanie się przy władzy nakazuje środki, które uświęca cel. Jednocześnie to samo środowisko polityczne ‒Europejska Partia Ludowa ‒zaciekle atakuje Polskę z jej znacznie bardziej centrowym ‒ niż partnerzy Forza Italia ‒rządem. Podwójne standardy? Hipokryzja? Owszem. Taka jest polityka międzynarodowa A.D. 2018.
Czy w Rzymie powstanie rząd eurosceptyków (Ruch Pięciu Gwiazd, Liga Północna, Bracia Włosi) z eurorealistami (formacja Berlusconiego)? Bardzo możliwe. Czy dojdzie do kryzysu, politycznego przesilenia i - w ich wyniku - kolejnych wyborów? Też niewykluczone, choć mniej prawdopodobne. Jedno jest pewne. Włosi znacznie bardziej wierzą w siebie niż w Unię, „europejską solidarność” i pozytywną rolę „Wielkiego Brata” z Brukseli. Od lat narastająca nieufność do instytucji unijnych i strefy euro przełożyła się właśnie na kształt włoskiego parlamentu: Senatu i Izby Deputowanych, a zapewne i rządu. Italia wysyła sygnał całej Europie: zakaz skrętu w lewo, długie żółte światło dla samochodu z Brukseli. Samochodu jadącego coraz wolniej, choć z coraz głośniej puszczaną „Odą do radości”.
*tekst ukazał się w "Gazecie Polskiej Codziennie" (12.03.2018)
Komentarze