Nadwagę i otyłość ma w Polsce 40 proc. osób w wieku 25-29 lat i 55 proc. osób w wieku 35-39 lat. To oznacza, że są w bardzo dużej grupie ryzyka. Badania naukowców potwierdziły, że osoby, które już przed 40. są otyłe, częściej chorują na raka.
Naukowcy z Uniwersytetu w Bergen w Norwegii podczas międzynarodowego badania starali się dowiedzieć, w jaki sposób nadwaga (BMI powyżej 25) i otyłość (BMI powyżej 30) u ludzi dorosłych zwiększają ryzyko różnych rodzajów raka.
Badania wykazały, że u osób, które mają nadwagę jeszcze przed 40. rokiem życia, ryzyko zachorowania na raka wzrasta o 70 proc. w przypadku raka endometrium u kobiet, o 58 proc. w przypadku raka jelita grubego u mężczyzn. Ponadto u młodych osób otyłych o 15 proc. wzrasta ryzyko wszystkich nowotworów - dotyczy to obu płci.
- Otyłość jest ustalonym czynnikiem ryzyka wielu nowotworów. W tym badaniu skupiliśmy się na stopniu i czasie trwania nadwagi i otyłości w związku z ryzykiem raka - powiedziała profesor Tone Bjørge z Uniwersytetu w Bergen.
Naukowcy badali osoby dorosłe przynajmniej dwa razy (lub więcej) w odstępie co najmniej trzech lat oraz przed możliwą diagnozą raka. Średnio osoby te obserwowane były przez ok. 18 lat.
Uczestnicy otyli (BMI powyżej 30) w pierwszym i w kolejnym badaniu mieli najwyższe ryzyko zachorowania na raka związanego z otyłością w porównaniu z uczestnikami z niższym i prawidłowym BMI. - Ryzyko wzrosło o 64 proc. dla mężczyzn i 48 proc. procent dla kobiet - mówi Bjørge.
Lubimy jeść dużo i tłusto, nie lubimy się ruszać.
Nadwaga i otyłość - choroba cywilizacyjna
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że podwyższoną masę ciała ma blisko 2 mld ludzi na świecie; każdego roku odpowiada ona za blisko 3 mln zgonów. W ciągu ostatnich 40 lat populacja osób otyłych zwiększyła się prawie trzykrotnie.
Podobnie jest w naszym kraju. - Na podstawie prowadzonych w Polsce badań nadwagę i otyłość ma obecnie 40 proc. osób w wieku 25-29 lat, 55 proc. osób w wieku 35-39 lat i ponad 65 proc. dla osób powyżej 50. roku życia - twierdzi dr Janusz Dobosz z Narodowego Centrum Kondycji Fizycznej AWF w Warszawie. Jego zdaniem ogólnie można powiedzieć, że z nadmierną masą ciała zmaga się co drugi dorosły Polak.
Najczęstszą przyczyną powstawania nadwagi lub otyłości jest nadmiar przyjmowanych z żywnością kalorii, zdecydowanie przewyższający wydatki energetyczne organizmu.
Do najczęstszych błędów żywieniowych zaliczyć można: brak regularności posiłków, spożywanie żywności wysoko przetworzonej z małą ilością witamin oraz błonnika takich jak słodkie płatki, białe pieczywo, białe makarony, słodkie wyroby piekarnicze i dania gotowe. Polacy spożywają pełnotłusty nabiał, często w postaci słodkich deserów mlecznych, zbyt duże ilości mięsa, zwłaszcza wysoko przetworzonego mięsa czerwonego odpowiedzialnego za zwiększenie ryzyka rozwoju nowotworów. Duży udział w diecie ma również sól, cukier oraz nasycone kwasy tłuszczowe. Wciąż spożywa się u nas zbyt małą ilość ryb, roślin strączkowych oraz warzyw i owoców.
Codzienna nadwyżka energii magazynowana jest w organizmie w postaci tkanki tłuszczowej, co powoduje stopniowy wzrost masy ciała. Otyłość powstająca w takim procesie nazywana jest otyłością prostą i stanowi zdecydowaną większość wśród przyczyn otyłości na świecie.
Tylko niewielki procent problemów z nadmierną wagą jest wywołany przez przyjmowanie przewlekle niektórych leków lub współwystępuje z niektórymi chorobami. W takim przypadku otyłość powstaje wtórnie do choroby lub leczenia i nazywana jest otyłością wtórną.
Gdyby co druga nieaktywna osoba w Polsce zaczęła ćwiczyć, o 190 tys. zmniejszyłaby się liczba osób z nadwagą, a o 634 tys. z otyłością - szacuje MultiSport.
Badanie MultiSport Index 2019 wykazało, że jedynie 39 proc. badanych osób dostrzega we własnym otoczeniu problem nadwagi lub otyłości. - Jeśli tak wszechobecne zjawisko umyka naszej uwadze, może to oznaczać, że nie utożsamiamy nadmiernej masy ciała z poważnym zagrożeniem dla zdrowia lub po prostu nie potrafimy prawidłowo rozpoznać nadwagi czy otyłości - mówi dr Dobosz.
To samo badanie wykazało, że blisko połowa Polaków spędza w pozycji siedzącej ponad 5 godzin każdego dnia, a 36 proc. nie korzysta z żadnej formy aktywności fizycznej, nawet spacerów.
Otyłość jest problemem globalnym. Od lat wiadomo, że zwiększa ryzyko zachorowania na różne nowotwory. Wyniki opisanego wyżej badania wskazały również, że osoby dorosłe z nadwagą i otyłością mają zwiększone ryzyko zachorowania na raka piersi po menopauzie, raka endometrium, raka nerki i jelita grubego.
WHO zaleca co najmniej 150 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego tygodniowo, czyli ponad 20 minut dziennie lub 30 minut przez pięć dni w tygodniu. Na taką aktywność składać się może szybki marsz lub inny wysiłek wytrzymałościowy o intensywności powodującej uczucie ciepła i przyspieszenie oddechu.
ja
