Autyzm jest zaburzeniem rozwoju utrudniającym komunikację oraz nawiązywanie relacji z innymi ludźmi. Zaobserwować można je od młodego wieku, ale pierwsze objawy pojawiają się już przed 3 rokiem życia.
Zaburzenia autystyczne dotyczą w Polsce około siedmiu na dziesięć tysięcy dzieci, z czego czterokrotnie częściej dotyczą chłopców. Pierwsze objawy można zaobserwować już w dzieciństwie i ciągną się one do końca życia. Charakteryzują się trudnością z wyrażaniem emocji, problemami z nawiązywaniem relacji z innymi dziećmi czy porozumiewaniem się z rodzicami.
Jakie są pierwsze objawy autyzmu?
Nietypowe zachowania u dzieci zauważalne są przed 3 rokiem życia, ale niektórzy rodzice spotykają się z nimi już w pierwszych miesiącach życia. Do początkowych objawów może należeć brak reakcji na otoczenie, długie skupianie uwagi na pojedynczych obiektach i brak gaworzenia. Czasami jednak objawy te mogą wynikać z wolniejszego rozwoju dziecka, w innych przypadkach autyzm ujawnia się dopiero w latach późniejszych.
W pierwszych latach dzieci autystyczne unikają relacji z rówieśnikami oraz rodziną. Nie zawsze okazują odczuwane emocje i nie reagują na nie, gdy widzą je u innych. Nie lubią kontaktu fizycznego, nie zwracają uwagi na odczuwany ból. Bardzo przywiązują się do ulubionych przedmiotów i źle znoszą rozłąkę z nimi. Podobnie nie lubią zmieniać swoich przyzwyczajeń, wolą robić rzeczy w ten sam sposób i w tej samej kolejności.
Przyczyny autyzmu
Chociaż w ostatnich latach rośnie liczba stwierdzonych przypadków autyzmu, to do dzisiaj nie jest znana jego przyczyna. Jako potencjalne przyczyny wymienia się m.in. mutacje genetyczne, wiek ojca powyżej 40 roku życia, urazy okołoporodowe, zaburzenia metaboliczne, zaburzenia flory bakteryjnej jelit czy mózgowe porażenie dziecięce.
Polecamy nasze notki na temat roli flory jelitowej:
Wykazano natomiast, że nie ma związku pomiędzy stosowaniem szczepień a występowaniem autyzmu. Część rodziców zauważa pierwsze objawy po zastosowaniu pierwszych szczepień, jednak teoria ta nie ma podstaw naukowych. Nie stwierdzono również zależności pomiędzy warunkami wychowania a występowaniem zaburzenia.
Diagnostyka i leczenie autyzmu
W przypadku zauważenia u dziecka objawów autyzmu należy się udać do lekarza pierwszego kontaktu lub specjalisty, który może skierować je do Poradni dla Osób z Autyzmem Dziecięcym. Tam przeprowadzane są szczegółowe badania psychiatryczne pozwalające ustalić, czy zaburzenie jest u dziecka obecne. Badania składają się m. in. z wywiadu z rodzicami, wywiadu z dzieckiem i obserwacji zachowań na podstawie ustalonych protokołów.
Chociaż autyzmu nie można wyleczyć, to poddaje się go różnym formom terapii, które mają na celu ułatwić funkcjonowanie osobom nim dotkniętym. Im wcześniej zostanie rozpoczęta terapia, tym większą ma szansę na skuteczność, zwykle ma ona wymiar behawioralny oraz edukacyjny. Stosowane jest również leczenie farmakologiczne, które umożliwia złagodzenie części objawów zaburzenia.
Zdolności intelektualne dzieci autystycznych
Dzieci ze spektrum autyzmu często mają problemy z nauką, ok. trzydziestu procent z nich funkcjonuje na poziomie niepełnosprawności intelektualnej. Mają one często bardzo wybiórczy i ograniczony zakres zainteresowań, poza który nie lubią wychodzić. Jednak w przypadku tematów, które je interesują potrafią wykazywać niezwykłą pamięć oraz poświęcać im uwagę przez wiele godzin.
Około dziesięciu procent z nich dysponuje umiejętnościami sawantycznymi, czyli bardzo wysokimi umiejętnościami w wąskim zakresie. Znanym przykładem ścisłych zainteresowań dzieci autystycznych jest fascynacja rozkładami jazdy autobusów, mogą one dotyczyć również urządzeń jak odkurzacze czy komputery.
FJ
