Zbigniew Ziobro, Marcin Warchoł. fot. PAP/Radek Pietruszka
Zbigniew Ziobro, Marcin Warchoł. fot. PAP/Radek Pietruszka

Rząd przyjął projekt zmian w ustawie o KRS. Rada: Narusza konstytucję

Redakcja Redakcja Rząd Obserwuj temat Obserwuj notkę 53

Zbigniew Ziobro poinformował, że rząd przyjął projekt zmian w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa. Według Rady narusza on Konstytucję RP, a uchwalenie projektu w obecnym kształcie będzie równoznaczne ze zmianą ustroju państwa.


Zmiany przewidują min. powstanie w KRS dwóch izb oraz wygaszenie kadencji jej członków-sędziów,  ich następców wybrałby Sejm. - To jeden z wielu projektów, które zmierzają do tego, aby dokonać istotnych zmian w polskim sądownictwie. Zmian, które zmierzają do tego, aby z jednej strony usprawnić, przyspieszyć bieg spraw, które toczą się w polskich sądach, ale też podnieść sprawność organizacyjną - powiedział Ziobro.

Ziobro: musimy dokonywać zmian w sądownictwie

Ziobro zapowiedział kolejne projekty ustaw. - My musimy dokonać takich zmian, do jakich nie było gotowe samo środowisko, które zamiast pewnego krytycyzmu wobec zachowań niektórych sędziów, wobec braku propozycji usprawnienia funkcjonowania sądownictwa reagowało często w sposób alergiczny na wszelkie słowa krytyki, domagało się, by traktować ich jako przedstawicieli władzy, przedstawicieli jakiejś szczególnej kasty– mówił. Dodał, że po projekcie dotyczącym KRS będą rozpatrywane projekty dotyczące zasad wprowadzania nowych sędziów do zawodu oraz ich szkolenia, sądownictwa powszechnego i Sądu Najwyższego. Według Ziobry będą to zmiany organizacyjne, niezbędne m.in. po to, by przyspieszyć postępowania sądowe.

Warchoł: sądy są dla obywateli

Sądy są dla obywateli i wymiar sprawiedliwości jest sprawowany przez sędziów, ale w imieniu Rzeczpospolitej, w imieniu wszystkich obywateli. Zatem nadajemy tej podstawowej zasadzie konstytucyjnej realny wymiar - powiedział wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł, przedstawiając koncepcję nowelizacji.

Jak przekonywał, zmiany w prawie zmierzają w kierunku "roztoczenia kontroli społecznej nad wymiarem sprawiedliwości". Jego zdaniem reformy są oczekiwane zarówno przez społeczeństwo jaki przez samych sędziów, którzy skarżyli się na nietransparentne procedury w KRS.

- Społeczeństwo musi mieć kontrolę nad wszystkimi władzami. Od 1989 roku było kilka kadencji Sejmu, kilku prezydentów, natomiast jeżeli chodzi o trzecią władzę, ona pozostawała poza jakąkolwiek społeczną kontrolą. Także wracamy do pewnych fundamentów, pewnych zasad państwa prawa, których społeczeństwo, nie ufając sądom (...), się domaga - powiedział Warchoł.

KRS o rządowym projekcie: doprowadzi do zmiany ustroju państwa

Krajowa Rada Sądownictwa podtrzymała swe krytyczne uwagi do rządowego projektu nowelizacji ustawy o KRS zmieniającej zasady jej działania. Jak podkreśla KRS, projekt zawiera niekonstytucyjne zmiany i doprowadzi do zmiany ustroju państwa.  "Na dezaprobatę zasługuje również pośpiech, w jakim przygotowywane są kolejne warianty zmian przepisów regulujących funkcjonowanie konstytucyjnego organu państwa, jakim jest Krajowa Rada Sądownictwa. Narzucone tempo prac legislacyjnych wpływa negatywnie na jakość opiniowanego projektu ustawy, co przejawia się również w powierzchowności jego uzasadnienia. Należy również zauważyć, że po przesłaniu Radzie projektu opiniowanej ustawy podlegał on istotnym zmianom, o których wprowadzeniu nie powiadomiono Rady"- podkreśliła w swojej opinii Rada.

W ocenie Rady ostatnia wersja projektu powierzająca Sejmowi kompetencje wyboru członków KRS spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów powszechnych i wojskowych odbiera członkom Rady przymiot "reprezentantów samorządu sędziowskiego", co narusza m.in. konstytucyjny trójpodział władz i prowadzi do upolitycznienia sędziów. Proponowane rozwiązanie nie gwarantuje również reprezentacji różnych rodzajów sądownictwa (Sądu Najwyższego, sądownictwa powszechnego, administracyjnego i wojskowego) w składzie Rady.

Odebranie Krajowej Radzie Sądownictwa jako całości konstytucyjnej kompetencji do wyboru wiceprzewodniczących Rady i przekazanie jej Pierwszemu i Drugiemu Zgromadzeniu Rady narusza w opinii KRS zapisaną w konstytucji zasadę, że cała Rada wybiera swych wiceprzewodniczących.

Krytycznie Rada oceniła też propozycję przerwania - po upływie 30 dni od wejścia w życie nowelizacji - kadencji obecnych członków Rady wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów powszechnych i sądów wojskowych "na konstytucyjnie gwarantowaną czteroletnią kadencję". "Co więcej, jednocześnie nie przerywa się kadencji członków Rady wybranych przez parlament" - pisze Rada, odnotowując "ze zdziwieniem", że taki zapis resort sprawiedliwości uzasadnił wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2007 r., stwierdzającego niekonstytucyjność skrócenia kadencji członków KRS.

Założenia projektu o KRS

Projekt przewiduje m.in. powstanie w KRS dwóch izb (zwanych Pierwszym i Drugim Zgromadzeniem KRS) oraz wygaszenie, po 30 dniach od wejścia w życie nowej ustawy, kadencji jej członków-sędziów; ich następców wybrałby Sejm. Wygaszeniu po 30 dniach ulec miałaby także kadencja rzecznika dyscyplinarnego sądów.

W skład Pierwszego Zgromadzenia KRS wejść mają: I Prezes SN, prezes NSA, minister sprawiedliwości, osoba powołana przez prezydenta, czterech posłów i dwóch senatorów. Drugie Zgromadzenie ma tworzyć 15 sędziów wszystkich szczebli - wybieranych przez Sejm, a zgłaszanych przez kluby poselskie i marszałka Sejmu. Według MS, taki zapis ma na celu zobiektywizowanie trybu wyboru kandydatów, bo dotąd o wyborze członków Rady "decydowały w praktyce sędziowskie elity". Obecnie sędziów do Rady wybierają przedstawiciele zgromadzeń sędziowskich.

Według projektu, jeżeli obie izby będą miały różne opinie o kandydacie na sędziego, wówczas ta, która wydała o nim opinię pozytywną może wnioskować o decyzję Rady w pełnym składzie. Wówczas za kandydatem musiałoby się opowiedzieć 17 członków Rady: I prezes SN, prezes NSA i członkowie Rady wybrani spośród sędziów.

źródło: PAP

KJ

© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka