Mamy sytuację nadzwyczajną. Otóż zgodnie z Konstytucja oraz ogłoszonymi oficjalnie terminami –wybór prezydenta RP powinien, się odbyć 10 maja. Z przyczyn obiektywnych ten termin jest nie do utrzymania. Stan epidemii skutecznie zablokował możliwość głosowania tradycyjnego w tej dacie, zaproponowane głosowanie korespondencyjne jest w trakcie procedowania i będzie mogło się odbyć najprawdopodobniej po 10 maja. Być może 17-ego, być może nieco później. Ustawa o głosowaniu korespondencyjnym, przegłosowana przez Sejm, daje możliwość: a/ przesunięcia terminu z 10 maja na inny (kompetencja Marszałka Sejmu). Natomiast b/ustawa o szczególnych uprawnieniach w związku z pandemią z 2 mara 2020 roku daje możliwość wydawanie poleceń instytucjom państwowym przez premiera RP. Zgodnie z punktem b/ premier wydał zlecenie wydruku kart wyborczych do PWPW.
Oskarżenia pana Borysa Budki pod adresem ministra Sasina za zlecenie druku są raczej bezpodstawne. Piszę raczej, chociaż sama przekonana jestem, ze do złamania przepisów nie doszło.
Kolejna rzecz: karty do głosowania są drukami ścisłego zarachowania. Zajmuje się tym PWPW. W poprzednich wyborach druk zlecano lokalnym drukarniom, zgodnie z wzorem przekazanym przez PKW. Podejrzenie, ze tym razem wydrukuje się kart więcej niż normalnie- jest bezzasadne. Bez względu na to, kto ten wydruk bezpośrednio zleca. Co do prawidłowości przeprowadzania wyborów w przeszłości pamiętamy nie tylko wchodzenie z drukami do Komisji wyborczych, pamiętamy także znajdowane karty (wypełnione) do głosowania w miejscach, w których i być nie powinno. Czyli –tak naprawdę zlecenie druku w jednym miejscu, w dodatku o wyjątkowych rygorach (PWPW) stwarza mniejsze zagrożenie niż w przypadkach druków indywidualnych w poszczególnych regionach. Tyle, co do ilości. Liczba kart wypełnionych musi się zgadzać z ilością dostarczonych w kopertach potwierdzeń ich osobistego wypełnienia. W przypadku np. głosowania internetowego, wiarygodność takiego o głosowania wysłanego elektronicznie musiałoby być potwierdzane możliwością identyfikacji. Zapewne autoryzowanym podpisem elektronicznym. Czyli identyfikacja możliwa na poziomie chyba wyższym i powszechniejsza niż w przypadku dwóch kopert. Zwolennicy zmiany trybu wyborów dyskutowali o kilku wersjach. Minister Gowin proponował zmianę Konstytucji i przedłużenie kadencji obecnego prezydenta. Tę wersję przerobiliśmy przy okazji interpretacji kadencji Prezesa SN.. Chyba trzeba by zmienić zasadę niemożliwości działania prawa wstecz….Co oczywiście, jest niemożliwe.
Wersja rządowa zakłada zmianę trybu głosowania, z zachowaniem terminów Konstytucyjnych. Opozycja dąży do ogłoszenia stanu klęski żywiołowej. Co daje możliwości odłożenia w czasie wyborów. Stan klęski można ogłosić na 30 dni, potem przedłużyć za zgodą Sejmu, na dłuższy okres. A co z kadencją prezydenta? Trwa z powodu niemożliwości przeprowadzenia wyborów? Kończy się, a do wyborów funkcje sprawuje Marszałek Sejmu? Bo przecież zgodnie z Konstytucją kadencja Prezydenta trwa pięć lat.
Ustawa o stanie klęski żywiołowej nie przewiduje ingerencji w czas trwania kadencji. Chciałbym usłyszeć, jaką interpretację prezentuje w tym względzie opozycja. Proponująca przełożenie wyborów prezydenckich o rok. Są w zasadzie dwie możliwości: Prezydent rezygnuje z funkcji i przejmuje ją Marszałek Sejmu, jeśli Marszałek nie może z jakichś względów to Marszałek Senatu. Wtedy prerogatywy osoby sprawującej funkcję zastępczą są ograniczone. Stan klęski żywiołowej pozwoli przedłużyć termin wyborów o ok. 5 miesięcy. Ponieważ jednak kadencja Prezydenta upływa, powinien on się przed 6 sierpnia zrzec z urzędu. Inna z możliwości to uznanie, ze przedłużenie kadencji z powodu stanu wyjątkowego odnosi się także do funkcji Prezydenta. Tylko ta wersja nie daje możliwości przełożenia terminu wyborów też o dowolny okres. Wg różnych symulacji i opinii wirusologów zagrożenie wirusem może trwać długo. Ponadto przewidywane są kolejne fale zakażeń. Nie ma żadnej gwarancji, że sytuacja zagrożenia zniknie szybko. Zatem odkładanie wyboru prezydenta jest dość ryzykowne.
I mamy sytuację tragicznie śmieszną. Kilka lat temu obecna opozycja optowała za możliwością wyborów korespondencyjnych, czego nie chcieli obecnie rządzący. Dzisiaj rząd proponuje bezpieczniejsze od tradycyjnych wybory w formie korespondencyjnej, nie chce ich opozycja. Rząd argumentuje, ze wprowadzenie stanu klęski żywiołowej zmusi do wypłaty odszkodowań, opozycja twierdzi, że można to ograniczyć do przedsiębiorców płacących podatki w Polsce. Ustawa o odszkodowaniach takiej wersji nie przewiduje. Odszkodowania należałyby się każdemu, kto poniósł stratę. Nie w wartości utraconego zysku, ale w wysokości poniesionych nakładów, np. na czynsze w galeriach handlowych, które nie uległy zmniejszeniu, koszty stałe utrzymania budynków, dostawy mediów typu energia i, ochrony itp. Korzystający z tzw. kredytu kupieckiego w handlu – straty z powodu niemożliwości uregulowania zobowiązań. Tylko zysk nie byłby przedmiotem straty i – co za tym idzie- praw do odszkodowania.
O ile dotacja państwa z tytułu strat jest działaniem dobrowolnym i może dotyczyć wybranych grup, o tyle sprawy odszkodowań muszą był potraktowane jednakowo dla wszystkich podmiotów. Nie wybiórczo. Firmy zagraniczne, prowadzące działalność bardzo łatwo zarzuciłyby dyskryminację. I musiałyby wygrać. Dotacja może być w drobnej części jako rekompensata, odszkodowanie musi dotyczyć kwoty strat. Udowodnionej. Każdy przedsiębiorca doskonale wie, ze jednym z najwyższych kosztów są koszty pracownicze, media i czynsze. I to one właśnie są stratą poniesioną w trakcie stanu wyjątkowego. Wyobraźmy sobie, że wszyscy zażądają od budżetu zwrotu pełnych strat. A pozbawianie możliwości odszkodowań w stosunku do przedsiębiorców zagranicznych, działających na terenie Polski, zniszczyłoby reputację inwestycyjną Polski na lata.
Wprowadzenie stanu klęski żywiołowej spowodowałoby konieczność zmian w obecnych rozporządzaniach:: „ rząd opiera się teraz na uchwalonych przez PiS nowych, specjalnych przepisach oraz na ustawie o zwalczaniu chorób zakaźnych. Wprowadzając teraz stan klęski żywiołowej, rząd musiałby wycofać część obecnych ograniczeń np. zakaz zgromadzeń, czy zakaz organizowania mszy z udziałem wiernych.”. Czy aby taki ruch nie zaszkodziłby mocniej bezpieczeństwu zdrowotnemu Polaków od „śmiertelnych kopert”? Nie dziwię się opozycji ze w obliczu danych sondażowych stara się za wszelka cenę zablokować wybory korespondencyjne. Pani Kidawa Błońska nawoływała do bojkotu. Borys Budka woła o wprowadzenie Stanu nadzwyczajnego. Im niższe notowania kandydatki PO, tym walka o przełożenie wyborów głośniejsza. Argumentowanie śmiertelnym zagrożeniem z powodu „kopertowego głosowania” jest mocno przesadzone. Po pierwsze- wirus na papierze tkwi krótko. Po drugie: zasady „kwarantanny” dla przedmiotów ( w tym korespondencji) są jasne. I do łatwego utrzymania. Pracują paczkomaty i INPost, pracuje Poczta Polska. Ba, liczba przesyłek kurierskich i paczek wzrosła o 25%! Kwestia zagrożenia w postaci przekazania danych w kopercie dla mnie jest zabawna. Nie ma chyba tygodnia, aby nie żądano od nas w jakiejś korespondencji czy rozmowie tel. o podanie danych, a także nr pesel. I to robimy. Wielokrotnie, mimo ostrzeżenia o nagrywaniu naszych kontaktów przez firmy ubezpieczeniowe, banki i inne.
Prezydenci dużych miast oprotestowali obowiązek przekazania spisów wyborczych. Nie dlatego, że nie ma się prawa od nich tego żądać – tutaj zawinił brak wierzytelności podpisu pod pełnoprawnie wydanym poleceniem. Skucha instytucji państwa. Ponieważ opozycja przeważa w radach UM – nic dziwnego, że Prezydenci ostrzegają o fali wycofywania upoważnienia dla UM do przetwarzania danych osobowych. Czy takie wycofywanie miało miejsce? Wątpię, ale to na pewno jest sygnał do działania dla opozycji Na każdej gminie, zgodnie z prerogatywami PKW spoczywa obowiązek sporządzenia listy uprawnionych do głosowania. I nie potrzeba do tego żadnych zgód na przetwarzanie danych. Bo uzależnianie od zgody byłoby ewidentną próbą ograniczenia prawa do głosowania
Kolejny zarzut to pozbawienie prawa do głosowania przez Polonię. Nieprawda. Polonia w większym zakresie będzie mogła głosować – często bowiem dojazd (Kanada, USA) do punktów wyborczych jest utrudniony. Zgodni e z informacja z MSZ konsulaty zgłaszały wręcz niemożliwość zorganizowania tradycyjnych wyborów. Korespondencyjne są jak najbardziej możliwe.
Inny zarzut, to przeprowadzanie wyborów przez rząd. Nie do końca rozumiem, o co opozycji chodzi. Przecież głosy liczyć będzie Komisja Wyborcza. PKW akceptowało listy wyborcze. PKW podjęło decyzję o wzorze karty do głosowania. Rząd jedynie wskazuje na inny rodzaj sposobu oddawania głosów wyborczych. Pan przew. PO Borys Budka podpierał się opinią Donalda Trumpa, sugerującą możliwość manipulacji w trakcie wyborów korespondencyjnych. Oczywiście w kontekście wyborów w Polsce. Tymczasem D. Trump odniósł się do wyborów we własnym kraju. Niekoniecznie też ma rację. Chociaż tam wybory dotyczą kilkudziesięciu stanów i różnych administracji nadzorujących proces wyborczy. A przede wszystkim dotyczą wyboru elektorów, czyli są wyborami pośrednimi. Pan Budka powiedział, po wizycie prez. Trumpa, że „Amerykanie kochają Polaków wybiórczo”. Ja sparafrazuję tę konkluzję następująco: Pan Budka stosuje się do ocen prezydenta Trumpa wybiórczo” Jak mu pasuje.
PO ma kłopot. Liczy, że w okresie roku pani Kidawa Błońska mogłaby odbudować nieco swój ranking, albo – mieliby czas na dogadać się np. z panem Kosiniakiem Kamyszem? Bo listy wyborcze zostały zarejestrowane. Ich zmienić nie można. Za to pani Marszałek Kidawa-Błońska mogłaby zrezygnować, a wtedy po poparliby kandydata wspólnego, z większymi szansami w walce o fotel? Zapewne liczą też na spadek popularności rządu z powodu spodziewanej zapaści gospodarczej.
Czy nieprawidłowości w podliczaniu głosów mogą być? Podobne, jak przy głosowaniu tradycyjnym. Ba, zmniejsza się lub znika praktyka kupowania na bieżąco głosów od spragnionych okowity.
W tych grach i zabawach o sposób głosowania nie widzę śladu trwogi o bezpieczeństwo wyborców. Tylko trwogę o wynik wyborów. Rząd się broni z kolei przed głęboką zmianą statusu Prezydenta. Ustąpienie Prezydenta Dudy z urzędu oznaczałoby ryzyko spowodowane np. chorobą pani Marszałek Elżbiety Witek i przejęciem tymczasowej władzy przez Marszałka Grodzkiego. Abstrahując od gier politycznych dla przeciętnego Polaka jest korzystniejsza jest zawsze ciągłość władzy, wybranej w wyborach bezpośrednich. Tę gwarantuje przeprowadzenie wyborów.
Gdyby to ode mnie zależało- zarządziłabym wybory na sam koniec maja lub najdalej czerwca. I na pewno przeprowadziłabym je w formie korespondencyjnej. Bo ta cholerna epidemia nie wygaśnie.
P.S. Zasady głosowania: Każdy z zarejestrowanych w Polsce wyborców otrzyma pocztą pod ten adres, który znajduje się w spisie wyborczym, tak zwany pakiet wyborczy. Czyli przesyłkę, w skład której wchodzić będą: koperta zwrotna, karta do głosowania, koperta na kartę do głosowania, instrukcja głosowania oraz druk oświadczenia o osobistym i tajnym oddaniu głosu. Po co dwie koperty? Bo do jednej z nich włożymy tylko swój głos, a po zamknięciu kopertę z głosem wkładamy do drugiej. Do drugiej koperty wkładamy również swoje oświadczenie i całość zamykamy. W ten sposób mamy przesyłkę, wewnątrz której znajdują się nasze oświadczenie i osobna zamknięta koperta z naszym głosem. Tak przygotowany pakiet wyborca lub członek jego rodziny zanosi do specjalnych skrzynek wyborczych. Nie będą to zwykłe skrzynki pocztowe.
https://wpolityce.pl/polityka/495787-polonia-nie-bedzie-mogla-glosowac-wiceszef-msz-prostuje
https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1466279,ursula-von-der-leyen-ke-srodki-nadzwyczajne-wegry-orban.htmlhttp://www.codozasady.pl/czy-stan-nadzwyczajny-cos-by-zmienil-w-kwestii-odszkodowan-dla-przedsiebiorcow/
https://www.tarnow.net.pl/articles/s/i/83337
https://oko.press/co-bedzie-gdy-pis-oglosi-stan-nadzwyczajny/
https://www.arslege.pl/konstytucja-rzeczypospolitej-polskiej/k15/
https://oko.press/duda-brak-wyborow-spowoduje-paraliz-panstwa/
https://www.medexpress.pl/stan-epidemii-zamiast-stanu-zagrozenia-epidemicznego-prawnicy-o-zakresie-i-znaczeniu-zmian/76893
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20082341570
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082341570/U/D20081570Lj.pdf
http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/8A7454B03312FBB6C12574E2002C1FE6/$file/1120.pdf
https://samorzad.infor.pl/sektor/organizacja/ustroj_i_jednostki/715291,Sporzadzanie-spisu-wyborcow-jako-obowiazek-gminy.html
https://www.gdynia.pl/co-nowego,2774/stanowisko-prezydenta-gdyni-ws-udostepniania-spisu-wyborcow,549108?fbclid=IwAR2UIL8_3I-bxghpoex5FAO8DGNGsTbMKHLGnootrjc1KtAXvBnx3L1gYy8
https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1471481,za-granica-powstaja-obwody-glosowania-w-wyborach-na-prezydenta-rp.html
https://superbiz.se.pl/wiadomosci/wybory-w-usa-czyli-jak-wyglada-glosowanie-w-ameryce-aa-6gRY-jvbP-onQJ.html
https://www.polskieradio24.pl/130/5553/Artykul/1785992,Borys-Budka-PO-USA-kochaja-Polske-ale-wybiorczo
https://portal.abczdrowie.pl/jak-dlugo-koronawirus-moze-przetrwac-na-papierze-na-listach-ksiazkach-dokumentach
https://wpolityce.pl/polityka/495787-polonia-nie-bedzie-mogla-glosowac-wiceszef-msz-prostuje
https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/pilne-wyjasnienia-pkw-dotyczace-przekazania-spisow-wyborcow
https://wyborcza.biz/biznes/7,147743,25848303,jak-wyslac-odebrac-przesylke-w-czasie-pandemii.html?disableRedirects=true
