Dożywając swych dni Generał mógł odczuwać satysfakcję. Oto bowiem za sprawą garstki zapaleńców zaczęła ożywać w Polsce idea, której był wierny przez całe życie – idea politycznego realizmu. Chociaż z racji pochodzenia i odebranego wykształcenia Generał miał wszelkie dane po temu, by zasilić szeregi owych „niezłomnych” pogrobowców romantycznego mitu, owładniętych obsesją złożenia z siebie całopalnej ofiary na ołtarzu trójjedynego idola Honoru, Boga i Ojczyzny, zachował trzeźwość sądu i niezależność myślenia, rozumiejąc dobrze, że nie na bezsensownej śmierci, ale na chłodnej kalkulacji opierają swe trwanie narody. Potrafił również wznieść się ponad osobiste traumy i nie uległ stadnym instynktom rusofobii, wiedząc, że po klęsce, jaką zgotowała Polsce bezrozumna polityka Józefa Becka, po hekatombie Powstania spowodowanej obłędem elit powrześniowej Polski, wreszcie po zdradzie zachodnich „sprzymierzeńców”, to sowiecka Rosja jest jedynym gwarantem przetrwania i odrodzenia Narodu. Skoro w wyniku kardynalnych błędów swych przedwojennych elit Naród nie był w stanie wywalczyć sobie pozycji hegemona Europy Wschodniej, nie miał innego wyjścia, jak znaleźć modus vivendi z tymi, którzy zamiast niego zajęli to miejsce – temu głębokiemu przeświadczeniu Generał pozostawał wierny przez całe życie.
To właśnie owo przeświadczenie, połączone z awersją do polityki pustych gestów i patriotycznego frazesu, kazało mu zachowywać wzorową lojalność wobec wschodniego sąsiada i stać na straży jego interesów w Kraju. To ono również kazało mu położyć kres obłędnemu „karnawałowi” lat 80-81, który w wariancie pesymistycznym mógł się zakończyć kolejną hekatombą Narodu, a w wariancie optymistycznym bankructwem państwa i jego geopolitycznym osamotnieniem. To samo poczucie realizmu pozwoliło mu wszakże również dostrzec symptomy Nowego i w konsekwencji uchylić przed Narodem drzwi do Wielkiej Zmiany.
Odszedł Generał, odszedł Realista.
