AFGANISTAN; PRZEWODNIK KULTURALNY DLA WOJSKA POLSKIEGO; SABOTAŻ CZY GŁUPOTA
CZĘŚĆ PIERWSZA
Długo zastanawiałem się czy opublikować poniższy tekst, gdyż ociera on się o sprawy wagi państwowej. Po ostatnim wydarzeniu związanym z naszą armią postanowiłem opublikować parę tekstów dotykających szkolenia naszego kontyngentu w Afganistanie. Obecny tekst jest długi, ale następne już będą krótsze.
WOJSKA POLSKIEGO PRZEWODNIK PO KULTURZE AFGAŃSKIEJ ODNALEZIONY W KABULU
20 czerwca 2007
Dzisiaj w szafce znalazłem skarb! Malutka broszurka w języku polskim leżała sobie spokojnie w szufladzie mojej szafki nocnej i czekała bym ją przeczytał. Rozmiaru była A5 czyli wielkości zeszytu szkolnego, wydrukowana na papierze zwykle używanym do drukarki komputerowej i napisana w gwarze wojskowej (po polsku?).
Osobiście nic nie mam przeciwko gwarom i uważam, że są one bardzo ważnym elementem wzbogacającym i rozszerzającym słownictwo. Natomiast bardzo mnie irytuje niechlujstwo, niekompetencja i prymitywizm w wydaniu jakiegokolwiek dzieła pisanego. Takie nagromadzenie wad w jednym tekście znalazłem w opisanym przewodniku.
Część czytelników mogłaby pochorować się ze śmiechu, a część od szoku spowodowanym stylem tekstu. Opisałem tu TYLKO kilka pierwszych stron przewodnika, ale zaręczam, że pozostała część broszury jest na tym samym poziomie merytorycznym i składniowo-leksykalnym. Usunąłem też część dotyczącą słowniczka polsko- pasztu (później opiszę) by nie zanudzać czytelnika, a zostawiłem swoje komentarze zaznaczone kursywą.
Zachowana została oryginalna pisownia
STRONA PIERWSZA
AFGANISTAN
PRZEWODNIK PO KULTURZE
AFGAŃSKIEJ
STRONA DRUGA
Druk. DWLąd zam.57 z dnia 02.02.2007
STRONA TRZECIA
ŚWIĘTA
Afgańczycy często odwiedzają przyjaciół i rodzinę, jadają obfite posiłki i uczestniczą w specjalnych modłach, aby świętować radość lub wyrazić cierpienie.
KOMENTARZ:
Afgańczycy bardzo lubią się odwiedzać i biesiadować bez szczególnej okazji. Tylko bogaci jadają obfite posiłki. Nie rozumiem zupełnie drugiej części zdania. Co Autor miał na myślii? Afgańczycy modlą się pięć razy na dobę! Jak cierpią to płaczą.
ŚWIĘTA RELIGIJNE 2007
według kalendarza muzułmańskiego
jest to rok 1428 AH (20.01.2007-10.01.2008 A.D.)
KOMENTARZ:taki rok obowiązywał w Iraku, a nie w Afganistanie, w którym obecnie jest 1389 rok hidżry (2010A.D.)
Haji (Hidżra) 18.12-22.12.2007
Eid-al-Adha 20.12.2007
Nowy Rok Islamski 20.01.2007
Ashura (Aszura) 29.01.2007
Dzień Urodzin Proroka 31.03.2007
Ramadan 13.09.2007-12.10.2007
Layla-tul-Qadr (Noc Przeznaczenia) 09.10.2007
Święto Zakończenia Postu 13.10.2007
KOMENTARZ:W większości to nie są afgańskie święta, tylko arabskie, irakijskie.
ŚWIĘTA NARODOWE
Dzień Góry Arafat 1 luty 2007
Nawroze (Afgański Nowy Rok) 20 marzec 2007
Zwycięstwo Narodu Islamskiego 28 kwiecień 2007
Dzień Niepodległości 19 sierpień 2007
Dzień Pasztula 30-31 sierpnia 2007
KOMENTARZ:
· Dzień Góry Arafat jest w Afganistanie nieznany,
· Nawrozepewnie chodzi o Naw Rooz (czytaj nał ruz) obchodzony jest 21 marca
· Zwycięstwo Narodu Islamskiego nieudolne tłumaczenie nazwy Rocznica Zwycięstwa Mudżahedinów
· Dzień Pasztula, dlaczego nie Dzień Pasztetu. Oba terminy są nieznane w Afganistanie. 31 Sierpnia obchodzony jest Dzień Pasztunów.
Gdyby Autor zechciał włożyć troszkę więcej wysiłku i wszedłby w Internecie na stronę Ambasady Islamskiej Republiki Afganistanu, to mógłby skopiować spis świąt:
Ważne dni w roku:
1.-21 Marca - Nowy Rok
2. -22 Marca - Dzień Edukacji
3. -25 Marca - Dzień Sportu Narodowego
4. -Ostatni tydzień marca - Dzień Geologii
5. -27 Kwietnia - Dzień Zwycięstwa (obalenie komunizmu)
6. -28 Kwietnia - Rocznica Zwycięstwa Mudżahedinów
7. -4 Maja - Dzień Męczenników
8. -24 Maja - Dzień Nauczyciela
9. -11 Czerwca - Rocznica Loji Dżirgi
10. -14 Czerwca - Dzień Matki
11. -25 Czerwca - Dzień Walki z Narkotykami
12. -19 Sierpnia - Dzień Niepodległości (niezależność Afganistanu od Wielkiej Brytanii)
13. -31 Sierpnia - Dzień Pasztunów
14. -9 Września - Dzień upamiętniający Szacha Masuda
15. -18 Września - Dzień upamiętniający wybory parlamentarne z 2005
16. -7 Października - Festiwal Sztuki
17. -10 Października rocznica wyborów parlamentarnych w 2005 r.
18. -13 Października - Dzień Ekologii
19. -16 Października - Początek Tygodnia Półksiężyca Afgańskiego (organizacja stowarzyszona z Czerwonym Krzyżem)
20. -12 Listopada - Dzień Zwycięstwa nad Terroryzmem
21. -28 Listopada - Rocznica konferencji w Bonn
22. -20 Grudnia - Rocznica pierwszego posiedzenia Senatu
23. -23 Grudnia -Rocznica zjednoczenia Afganistanu i przekazania władzy rządowi tymczasowemu
24. -28 Grudnia - Rocznica Inwazji Armii Czerwonej na Afganistan
25. -27 Stycznia - Dzień Przyjęcia Konstytucji przez Prezydenta
26. -15 Lutego - Święto Wyzwolenia
Podałem tu pełną listę świąt.
STRONA CZWARTA
POPULACJA 29 mln
Pasztunowie
· Największa i najbardziej dominująca grupa etniczna
· Większość to muzułmańscy sunnici, mniejszości to szyici
· Posługują się językami paszto i dari (rejony miejskie)
· Tworzą główny trzon talibów, którzy są lojalni aż do porażki.
KOMENTARZ:
1. W podpunkcie drugim Autor stosuje tautologię, gdyż muzułmańscy sunnici to typowe „masło maślane”. Co znaczy stwierdzenie „mniejszości to szyici”? Pasztuni wśród Pasztunów? Jakie mniejszości występują u Pasztunów? Autorzy nie wiedzą? Szyitami w Afganistanie są przede wszystkim Chazarowie.
2. W rejonach miejskich posługują się „językami paszto i dari”, a jak porozumiewają się na wsi, w górach czy też na pustyni? Poza miastami Pasztunowie porozumiewają się na migi, znakami dymnymi czy przez tłumaczy?
3. „…są lojalni aż do porażki.” Swojej, ichniej czy też wroga? Właściwie to wszyscy w Afganistanie są lojalni, tylko często zmieniają sojuszników. Na przykład Generał Dostum siedemnaście razy podpisywał umowy o współpracy z różnymi ugrupowaniami. Z wieloma kilkakrotnie, po to by je zerwać w korzystnym dla siebie momencie i po to by znowu dojść do porozumienia ze zdradzonym sojusznikiem. Szach Masud tyleż samo razy zdradzał i był zdradzany. W Afganistanie nie uważa się, że takie zachowanie jest karygodne. TO JEST POLITYKA!
Tadżycy
· Wykazują mocne więzi rodzinne bez utożsamiania się z plemieniem
· To sunnici pochodzenia perskiego posługujący się językiem dari
· Przeciwnicy talibów, walczyli z Sojuszem Północnym
· Nieufni wobec przywódców Pasztuńskich
KOMENTARZ:
1. Do najważniejszych odmian języka perskiego, klasyfikowanych także, jako odrębne języki, zalicza się: gilani, mazandarani, luri, bahtiari (Iran), chazaragi i aimak (Afganistan) oraz gurani (Irak). Natomiast tadżycki, również klasyfikowany, jako odmiana perskiego, uznany został za oficjalny język Tadżykistanu. Język perski, jako język urzędowy Iranu funkcjonuje pod nazwą farsi 'język perski', a jako język urzędowy Afganistanu (obok języka pasztu) - dari 'język dworski' lub kabuli'język kabulski'. Kwestią dyskusyjną dla wielu językoznawców pozostaje status dari - czy jest to dialekt perskiego, czy też osobny, bardzo bliski perskiemu, język.
2. „…walczyli z Sojuszem Północnym”. Ramię w ramię czy też przeciwko sobie? Na co, na maczugi, pięści?
3. I vice versa. W Afganistanie nikt nikomu nie ufa. Tadżyk Chazarze, Turkmen Uzbekowi, Pasztun nikomu. Ja ufam sobie.
Inne mniejsze grupy
BRAK WPISU
KOMENTARZ:
1. Czy Autor nie pomyślał, że można zajrzeć do Wikipedii (najprościej), ewentualnie zadzwonić na Uniwersytet w Krakowie lub Warszawie i zadać parę prostych pytań pracownikom naukowym w Zakładzie Iranistyki?
Zarowie
· To głównie muzułmańscy szyici prześladowani przez sunnitów
· Posługują się językiem hazagari zbliżonym do języka dari
· Walczyli z Sojuszem Północnym przeciwko talibom
KOMENTARZ:
1. Dowód na niechlujność wykonania podręcznika. Nie ma żadnych ZARÓW w Afganistanie, ale są Chazarowie i o nich jest ten akapit.
2. Następny zaniedbanie, nie istnieje język hazagari natomiast funkcjonuje chazaragi.
Zbecy
· To muzułmańscy sunnici pochodzenia tureckiego
· Posługują się językiem uzbeckim i dari
· To społeczność koczownicza i osiadła, głównie na północy
· Walczyli z Sojuszem Północnym przeciwko talibom
KOMENTARZ:
1. Dowód na niestaranność wykonania podręcznika. Nie ma żadnych Zbeków w Afganistanie, ale są Uzbecy i o nich jest ten akapit. Chyba, że Autor miał na myśli Zbuki lub UB-eków.
2. Punkt trzeci jest niezrozumiały. Czy koczują głównie na północy czy osiedli głównie na północy? Koczują i się osiedlili, czy się osiedlili a jednak koczują? Co robią głównie na północy? Może po północy, bo w dzień się wstydzą.
Nuristańczycy
· To 15 autonomicznych plemion zamieszkujących tereny urwiste.
· Zmuszeni do przejścia na islam.
· Bardzo gościnni, chętnie udzielający schronienia uchodźcom.
KOMENTARZ:
1. 15 plemion to: Komancze, Cykliści, Komuniści, Syjoniści, Irokezi, Mohikanie, Kominiarze, Zulusi, Glazurnicy, Sanitariusze, Semici, Chamici, Inkowie, Aztekowie i Apacze. Stwierdzenie ” Zamieszkują tereny urwiste” oznacza pewnie, iż tubylcy uwieszeni na linach przymocowanych do urwiska bimbają sobie na wietrze i mają wszystko w SEMPITERNIE.
2. Kiedyś koło 1895 roku zaszedł w gościnę niejaki Abdurrahman Chan i mordując parę tysięcy Nuristańczyków, zmusił pozostałych przy życiu do przejścia na Islam, zabronił jeść schabowe i pić piwo.
3. A oni go przyjęli gościnnie i przygarnęli do piersi!
STRONA PIĄTA
RELIGIE
PIĘĆ ZASAD ISLAMU
Religia islamska oparta jest na następujących pięciu zasadach (przy każdej zasadzie jest symbolizując ją flaga.
· Shashada (Wiara) – Jest tylko jeden Bóg, Mahomet jest prorokiem.
· Salat /Munz/ (Modlitwa) – Modlić się należy pięć razy dziennie.
· Zakat (Dobroczynność) – Datki dla biednych.
· Sawm/Rojach/ (Post) – Post obowiązuje od wschodu do zachodu słońca podczas Ramadanu
· Hajj(Pielgrzymka) – Podróż do Mekki w Arabii Saudyjskiej, jeśli to możliwe
·
KOMENTARZ:
1. Są arkana ‘filary’ muzułmańskiej a nie islamskiej Religii. Islam jest to sposób życia i oznacza całkowite poddanie się Bogu. Islam ma wspólne korzenie z judaizmemi chreścijaństwem. Zgodnie z nauką Mahometa objawienie przekazane żydom i chrześcijanom przez Abrahama, Mojżesza i Jezusa powinno zostać ponowione i uzupełnione.
2. Shashada?- Znowu niedbalstwo, nie ma w dari takiego słowa. Może Autorowi chodziło o zbitkę wziętą od „Szasz ja da?” Sześć lub dziesięć, ale to nie miałoby sensu. SZAHADA to nie Wiara, lecz Wyznanie Wiary i brzmi (zapis fonetyczny) lā ilāh illAllāh wa Muḥammad rasūlllāh,czyli ‘nie ma Boga nad Allaha a Muhammad jest jego Wysłannikiem/Prorokiem’
3. Salat /Munz/ ‘Modlitwa’? - W Afganistanie na paciorek mówią też namoz. Nie ”pięć razy dziennie”, ale „ o ściśle określonych porach dnia i nocy”, czyli pięć razy na dobę! Munz - To chyba w obcym języku!
4. Zakat -to ‘jałmużna’, dawana w miarę możliwości mecenasa
5. Sawm/Rojach ‘Post’. - Autor nie może zdecydować się na jednolitą transkrypcję, przez co wprowadza bałagan w nazewnictwie. Żołnierz zdobywający wiedzę o Afganistanie, nie dość, że jest wprowadzany w błąd merytorycznie, to na dodatek uczy się wymawiać błędnie słowa w dari. Saum tak, ale Rojach (transliteracja słowa niewiadoma) to z Arabii wzięte i to nie z Felix, ale z Iraku.
6. Hajj- to przykład transliteracji angielskiej, tu chodzi o Hadżdż. Jest to jedyny warunkowy filar religii (tak się to fachowo nazywa). Udajesz się w podróż, jeśli ciebie jest na to stać. Taniej jest na Majorce lub Ibizie, ale tam jedzie się na haju. „Haj” kojarzy się z paleniem czarsu ‘haszyszu’
Można wyróżnić 3 rodzaje pielgrzymek w islamie:
· Hadżdż(hadż) – pielgrzymka do Mekki, tzw. większa lub pełna. Jej odbycie jest obowiązkiem każdego wyznawcy, chyba że z powodów finansowych bądź zdrowotnych wyprawa taka jest niemożliwa. Hadżdż ma charakter zbiorowy i odbywa się tylko w czasie miesiącapielgrzymki zu al hidżdża. Pątnicy zbliżający się do świętego terytorium Mekki, automatycznie uświęcają się. Wszyscy na czas peregrynacji zakładają białą szatę. Pielgrzymka rozpoczyna się ósmego dnia wspomnianego miesiąca kazaniem w meczecie. Przez kolejne trzy dni wyznawcy wędrują po okolicy docierając do różnych symbolicznych miejsc, m.in. doliny Mina, góry Arafat, wzgórza al Muzdalifa. W tym czasie odmawiają mnóstwo modlitwi sprawują wiele obrzędów, np. kamienowanie szatana. Przez kolejne trzy dni pielgrzymi odpoczywają. Hadżdż gromadzi corocznie kilka milionów wyznawców islamu, których po zakończeniu ceremonii tytułuje się hadżi (pielgrzym).
· Umra– również pielgrzymka do Mekki, ale nazywana mniejszą. Ma charakter indywidualny, a jej czas nie jest określony. Najważniejszym jej elementem jest siedem rytualnych okrążeń Ka'abyi ucałowanie hadżaru– Czarnego Kamienia. Umraczęsto łączona jest z hadżdżem. Pielgrzymujący w innym terminie niż czasie miesiącapielgrzymki zu al hidżdża, otrzymuje tytuł hadżi al umr.
· Ziara– pielgrzymka do grobów świętychIslamu, a zwłaszcza do grobu Mahometa w Medynie.
KOLORY ISLAMU
Muzułmanie często eksponują kolorowe flagi z okazji świąt lub ważnych dla nich osobiście dni. Każdy kolor posiada swoje specyficzne znaczenie.
KOMENTARZ:
· Gdzież to muzułmanie eksponują te flagi, w ważne dla nich osobiście dni?
RYSUNEK CZTERECH KOLOROWYCH FLAG
1. Flaga czerwona Oddanie Bogu
2. Flaga biała Poświęcenie
3. Flaga zielona Czystość
4. Flaga czarna Męczeństwo
KOMENTARZ:
· Kolor czerwony oznacza oddanie Bogu, czego lub kogo? Powinno być napisane –WIERNY CAŁKOWICIE ODDAJE SIĘ BOGU.
· Kolor biały identyfikuje poświęcenie, a może: prefacja, ofiara chleba i wina, konsekracja. Powinno być napisane - CAŁKOWITE POŚWIĘCENIE ŻYCIA BOGU.
· Kolor zielony to Czystość czy to higiena lub schludność? Powinno być napisane – Czystość moralna i życie według islamskiego prawa.
· Kolor czarny wyraża męczeństwo, czy to znaczy, że wierny ma męczyć siebie, a może też ma męczyć innych? Powinno być napisane – ciągła gotowość do poświęcenia swojego życia w obronie Islamu i poniesienia męczeńskiej śmierci. Poległy w obronie wiary nosi zaszczytny tytuł Szahid.
TERMINOLOGIA RELIGII ISLAMSKIEJ
· Koran Księga islamska, w którą wierzą muzułmanie, a której treść została przekazana Mahometowi przez Boga (Allaha)
· Meczet Muzułmańska świątynia
· Sunnici/Szyici Główne odłamy islamu, większość to Pasztunowie sunniccy
· Hanafi To jedna z czterech szkół islamskich, kładąca nacisk na akceptację różnic między muzułmanami, uznawanych przez większość Pasztunów.
· Szariat Prawo islamskie
· Ulema Zgromadzenie przywódców religijnych
· Fatwa Decyzja lub opinia wydane przez religijnego przywódcę
· Madrasa/Medresa Szkoła islamska
· Mułła Lokalny przywódca religijny
· Deobandyzm Radykalny odłam islamu (uznawany przez talibów)
KOMENTARZ:
Prawie wszystkie wyjaśnienia są błędne. Nie wiadomo skąd Autor brał definicje i wyjaśnienia. Styl i składnia objaśnień nie jest gwarą wojskową, Sądzę, że to jest bełkot po dekokcie z blekotu.
1. Koran - Święta Księga Islamu, Autor nie zna podstawowej nomenklatury religijnej, nie mówiąc o polskiej. Wierzy się w Boga! Czy my wierzymy w Pismo Święte czy w Chrystusa? Święta Księga Islamu, uważana przez muzułmanów za słowo Allacha. Koran powstał w latach 610 - 632AD. Według muzułmanówzostał objawiony Muhammadowiprzez Archanioła Gabriela .
2. Sunnici/Szyici- główne nurty w islamie, z nich wywodzą się różne sekty i odłamy.
Charydżyciwywodzą się z sunny, a imamici, ismailici, nizarycisą odłamami szyickimi.
W Afganistanie szyitami są głównie Hazarowie i niewielki procent Tadżyków. Pasztunowie są sunnitami.
3. Hanafi- najstarsza szkół prawa kanonicznego (mazhab) lub prawoznawstwa (fiq) w sunnickim Islamie. Szkoła nazwana została od imienia jej założyciela, Abu Hanifa an Numani ibn Thābit (699 – 767AD/89 - 157AH). Trzy inne szkoły to:Szafii, Malikii Hanbali. Wszystkie szkoły prawa sunnickiego uważane są za równe i prawowierne.
Ostatnio w sunniźmie ujawnił się ruch odrodzeniowy zwanysalafizmem, zmuszający wiernych (mu’umin) do wysiłku (dżihad) w zdobywaniu wiedzy o wierze (ilm udin) i zakazuje jakiegokolwiek naśladownictwa mazhabów szkół prawa kanonicznego.
4. Ulema- to nie „Zgromadzenie przywódców religijnych”, lecz uczeni w Piśmie.Ulemznaczy ‘teolog, uczony’, a pochodzi z arabskiegoalim, oznaczającego uczonego. W skład grupy ulemów wchodzili wszyscy duchowni muzułmańscy: muftowieoraz imamowie. Ulemów określa się również mianem znawcówszarijatu.
5. Szariatpo arabskuszari'a(t) – ‘droga prowadząca do wodopoju’, to prawokierujące życiem wyznawców sunnickiejjak i szyickiejodmiany Islamu. Islam nie uznaje rozdziału życia świeckiego od religijnegoi dlatego reguluje zarówno zwyczaje religijne, organizację władzy religijnej jak i codzienne życie muzułmanina.
Szariatopiera się na założeniu, że prawo musi dostarczać wszystkiego, co potrzebne dla duchowego i fizycznego rozwoju jednostki. Wszystkie czyny muzułmanina są podzielone na pięć kategorii - konieczne, chwalebne, dozwolone, naganne oraz zakazane. Podstawą określenia czynów koniecznych jest pięć filarów Islamu.”
6. Mułła- nauczyciel, interpretator praw religijnych i doktryn Islamu. Nie koniecznie lokalny. Należy pamiętać, że w islamie nie występuje oficjalnie żadna hierarchia duchowieństwa. Autorytet zdobywa się publikacjami i ciężką pracą.
7. Deobandyzm- Nie jest wcale „Radykalnym odłamem islamu”, lecz jest ruchem, nurtem propagującym sunnizm na subkontynencie indyjskim.
Ruch został założony w 1866 roku w Indiach, w stanie Uttar Pradesz w mieście Deoband przez Maulana Muhammad Qasim Nanautawi.
Gdzie Autor znalazł, zamieszczoną w przewodniku, definicję wie tylko on sam.
STRONA SZÓSTA
PASZTUNOWIE
Pasztunowie są zorganizowani w plemiona i klany według języka, pochodzenia i historii. Większość stanowią sunnici muzułmańscy Hanafi, ale również niewielką część stanowią szyici.
KOMENTARZ:
1. Bardzo dziwna składnia. Jak można być zorganizowanym „według języka, pochodzenia i historii”? Sunnici muzułmańscy to typowy przykład tautologii „masło maślane”.
Hanafito jedna ze szkół prawoznawstwa w Islamie. W Afganistanie głównie Chazarowie są szyitami.
Pasztunowie w Pakistanie
Aż trzy miliony Pasztunów w Pakistanie stanowią uchodźcy po walkach w Afganistanie. Większość Pasztunów uznaje polityczną, ale nie kulturową granicę pomiędzy tymi dwoma narodami. Wielu z nich pragnie zjednoczenia tych dwóch Pasztuńskich rejonów w jeden większy „Pasztunistan”. Pasztunowie postrzegają siebie jako prawowitych i historycznych przywódców.
KOMENTARZ:
· Pierwsze zdanie powinno brzmieć „Trzy miliony Afgańczyków, w czasie walk w Afganistanie, uciekło z ojczyzny do Pakistanu. Na wschodniej granicy Pasztunowie stanowią zdecydowaną większość azylantów”. W 2002 roku w Iranie było półtora miliona uchodźców z Afganistanu. Przez tę granicę emigrowali szyiccy Chazarowie oraz sunniccy Tadżycy, Turkmeni i Uzbecy.
· Drugie zdanie jest bez sensu. „…kulturową granicę pomiędzy tymi dwoma narodami”. Jakimi narodami? Pasztunowie i Pasztunowie czy też Pasztunowie i Pakistańczycy? Wystarczyłoby zajrzeć do Wikipedii pod hasło ‘Pakistan’ i na pośrednie linki.
Pakistan jest państwem wielonarodowościowym, a ponad 20 milionów Pasztunów zamieszkuje Północno - Zachodnią Przygraniczną Prowincję - NWFP (North West Frontier Province). W latach 1947-1978 były projekty przyłączenia tych ziem, ale umarły bez większego poparcia. Dzisiaj żaden pakistański Pasztun nie chce przyłączenia swojej ojczyzny do macierzy. Czysto ekonomiczne powody na to wskazują. Pakistan jest potęgą gospodarczą, a Afganistan znajduje się w czwórce najbiedniejszych krajów świata.
· Pasztunowie „prawowitymi i historycznymi przywódcami”, czego lub kogo? Moherowych beretów, kolarzy terenowych, a może wojen krzyżowych lub ZBoWi D-u?
RADA
Plemienni i religijni przywódcy zbierają się, aby rozważać sprawy najwyższej wagi. Rada reprezentuje wszystkie poziomy pasztuńskiego społeczeństwa. Loja Dżirga (Wielkie Zgromadzenie Narodowe) stanowi najwyższy organ władzy państwowej, któremu podlegają wszyscy Afgańczycy. Afganistan jest zarządzany według kodeksu honorowego Pasztunów zwanego Kodeksem Pusztunwali.
KOMENTARZ:
· Pierwsze zdanie jest nieskończone i nie jasne. Dżirga zwoływana jest na określony wcześniej dzień i czas. Na lokalnym zebraniu omawia się WSZYSTKIE sprawy, jakie zaistniały do czasu zwołania zgromadzenia.
· W zdaniu drugim jest prawie prawda, ale jest mały wyjątek – nie są reprezentowani niewolnicy, żebracy, biedacy, ubodzy, bezrolni, bezdomni. Płeć piękna jest reprezentowana tylko w Loja Dżirga i w Meszrano Dżirga w Kabulu. Na prowincji kobiety siedzą w domu, gotują i wychowują dzieci.
· Zdanie trzecie powinno wyjaśnić, że Loja Dżirga jest odpowiednikiem naszego Senatu, a Meszrano Dżirga - Sejmu.
· Afganistan ma nową Konstytucję, Kodeks Karny, Kodeks Cywilny i Kodeks Postępowania Karnego. Pasztunwalijest tradycją, kodeksem Pasztunów i uczy ich jak mają postępować by być godnym miana PASZTUN.
Nie będę dalej analizował broszury, ale jak sądzę, dzięki tej lekturze czytelnik odniósł dwie korzyści:
Primo, zapoznał się z ignorancją niektórych decydentów, którzy powinni odpowiadać za wykształcenie żołnierzy udających się na niebezpieczną misję.
Secundo, bardzo powierzchownie poznał niektóre prawa i zasady występujące w Islamie, przeczytał trochę wiadomości etnologicznych i etnograficznych.
Osobiście bardzo przeszkadza mi świadomość, iż korzystają z PORADNIKA żołnierze na linii frontu.
Gdybym mógł czynić czary to, wysłałbym Autora do pasztuńskich wiosek. Tam, przy pomocy słowniczka, kazałbym mu posługiwać się niniejszym przewodnikiem i rozmawiać z wioskową radą starszych.
Według wielu Afganologów, PRZEWODNIK PO KULTURZE AFGAŃSKIEJ nadaje się do wystrzelenia z armaty stojącej na górze w centrum Kabulu.
Ps. Niestety format blog'a nie pozwala na umieszczenie fotokopii Przewodnika.
Tomasz Kamiński
