Jednym z ulubionych instrumentów polityki francuskiej była od lat koncepcja „Europy dwóch prędkości”. Według Paryża, po przyjęciu 10 krajów Europy Środkowej i Wschodniej, Unia utraciła sprawność działania i trzeba wyodrębnić twardy rdzeń składający się z krajów założycielskich EWG plus dobrani członkowie. Oprócz zawartości merytorycznej, instrument ten pozwalał na dyscyplinowanie krajów które nie chciały przystać na przywództwo Paryża. Miękka sugestia brzmiała: jeśli się nie zgodzicie na [tu wstaw kolejną inicjatywę/politykę/dyrektywę] to znajdziecie się w tej drugiej Europie.
W piątek 13 stycznia nastąpiło oczekiwane od szeregu tygodni obniżenie oceny wiarygodności kredytowej Francji i innych krajów. Ocena ta jest nadal bardzo wysoka, ale wyłom został uczyniony.
Od grudnia decydenci europejscy wdrażają strategię wyjścia z kryzysu składającą się z dwóch elementów:
- EBC podstawia praktycznie nieograniczone finansowanie dla banków w Europie
- Komisja i państwa członkowskie pracują nad paktem fiskalnym
Strategia jest prosta. Pierwszy element ma zapewnić płynność sektora bankowego w tym popyt na obligacje krajów członkowskich do czasu kiedy zadziała drugi element, czyli uzdrowione będą budżety poprzez mix cięć wydatków i wyższe podatki.
Podstawowe pytanie: czy to zadziała ? Istnieją argumenty za, czyli niebagatelne rozmiary finansowania udostępnionego przez EBC – niemal 500 mld Euro w grudniu 2011, oraz determinacja polityczna w Brukseli, Berlinie i Paryżu. Najważniejsze argumenty przeciw: pakiety oszczędnościowe uruchamiają logikę stagnacji i deflacji, styczniowe obniżenie ratingów podniesie oprocentowanie nowych gigantycznych emisji obligacji Francji, Hiszpanii, Włoch przypadających w styczniu i lutym, banki w niepewnych czasach wolą gotówkę i otrzymane na śmiesznie niski procent fundusze z ECB trzymają na depozytach.
Paweł Szałamacha
