Michaela Praetoriusa muzyka świąteczna
Powszechnie przyjmuje się, że Michael Praetorius urodził się w Kreuzburgu w Turyngii, jednak Encyclopædia Britannica podaje, że w Kreuzbergu na Śląsku. Był to rok 1571.
Jego ojciec był luterańskim pastorem. Właściwe nazwisko rodowe brzmiało Michael Schultheiss.Można też spotkać je jako Schulze, Schulz, Schulteis.
Uczył się w Torgau i Zerbst a studia odbył w Frankfurcie nad Odrą. Od początku uczył się muzyki, zgodnie z luterańskimi zaleceniami. Już w wieku 16 lat służył w Marienkirche w Frankfurcie grą na organach.
Pięć lat później został zatrudniony jako organista na dworze Heinricha Juliusa Diuka Brunswick-Wolfenbüttel. Po kilku latach został kapelmistrzem. Po śmierci diuka w 1613 roku udał się do Drezna. Miał w tym konkretny cel.
Interesował się nowymi kierunkami w muzyce, te kształtowały się we Włoszech. Drezno było tym niemieckim miastem gdzie włoska muzyka koncertowa brzmiała najczęściej.
W Dreznie został admiratorem stylu weneckiego, szczególnie cenił Giovanniego Gabrieli.
Pierwsze kompozycje z lat 1602-1603 mają obowiązujący w Niemczech charakter renesansowy. Stopniowo ulegają zmianie a po latach spędzonych w Dreźnie są już wczesno-barokowe. Wtedy też przyjął nazwisko Michael Praetorius – jest to zlatynizowana forma właściwego nazwiska.
Michael Praetorius
Stał się najsławniejszym kompozytorem niemieckim pierwszych dziesięcioleci XVII wieku wykorzystującym w swojej twórczości nowy koncertujący styl. Komponował muzykę religijną: pieśni, psalmy, hymny, chorały i motety. Znane utwory to: Megalynodia, Magnificat, Musae Sioniae.
Tworzył również instrumentalną muzykę świecką, przede wszystkim taneczną. Bardzo popularny stał się jego zbiór tańców Terpsichore z 1612 roku. W tym zbiorze zaprezentował tańce z różnych europejskich krajów, przez co wyszedł on poza granice Niemiec.
Te dokonania umożliwiły mu odwiedzanie wielu dworów niemieckich wielmożów, gdzie występował w roli wykonawcy, kapelmistrza bądź doradcy.
Zmarł w 1621 roku w Wolfenbüttel.
Jedną z jego najpopularniejszych i najbardziej lubianych kompozycji był luterańska kolęda
Es ist ein Ros' entsprungen (Cudowna różdżka wzrosła).
Tę kolędę jak i inne prezentowane w music boxie wykonuje Westminster Cathedral Choir przy akompaniamencie Parley of Instruments. Dyryguje David Hill.
Tekst kolędy "Es ist ein Ros' entsprungen"
1. Es ist ein Ros entsprungen
Aus einer Wurzel zart.
Wie uns die Alten sungen,
Aus Jesse kam die Art
Und hat ein Blümlein bracht,
Mitten im kalten Winter,
Wohl zu der halben Nacht.
2. Das Röslein das ich meine,
Davon Jesaias sagt:
Maria ist's, die Reine,
Die uns das Blümlein bracht.
Aus Gottes ew'gen Rat
Hat sie ein Kind geboren
Wohl zu der halben Nacht.
3. Das Bümelein so kleine,
Das duftet uns so süß,
Mit seinem hellen Scheine
Vertreibt's die Finsternis.
Wahr' Mensch und wahrer Gott,
Hilf uns aus allem Leide,
Rettet von Sünd' und Tod.
4. O Jesu, bis zum Scheiden
Aus diesem Jammertal
Laß Dein Hilf uns geleiten
Hin in den Freudensaal,
In Deines Vaters Reich,
Da wir Dich ewig loben.
O Gott, uns das verleih.
