Izrael stanął pod pręgierzem światowej opinii publicznej po ataku izraelskich dronów na szpital w Strefie Gazy. Spowodowało to wybuch pro-palestyńskich i antyizraelskich wieców i demonstracji które objęły całe Stany Zjednoczone i świat. Demonstranci domagają się, przede wszystkim. zakończenia wojny w Strefie Gazy. Stanowisko rządu USA nie jest jednoznaczne; są siły (w większości) które polerają Izrael, ale wielu polityków amerykańskich popiera Palestynę. Obecna sytuacja rzutuje na stosunek różnych ugrupowań i opinii publicznej do postrzedganie Żydów w USA i na świecie. Losy wojny na Bliskim Wschodzie zależą od decyzji z Waszyngtonu.
Często zadawane pytanie w Polsce która kocha USA - Dlaczego USA popiera Izrael którego Polska nie kocha?... popiera – nie popiera?.. kocha – nie kocha?... musi kochać – czy nie musi?... kryteria oceny, rozbieżne argumenty i rozmaite opinie są przeróżne... szczególnie poza granicami USA (w Polsce).
Izrael stanął pod pręgierzem światowej opinii publicznej, kiedy po ataku izraelskich dronów na szpital w Strefie Gazy, zginęło kilku pracowników pomocy humanitarnej pomagających w dostarczaniu żywności do Gazy...warto przypomnieć, że atak Izraela był odwetem za terrorystyczny napad Hamasu, który spowodował śmierć około 1200 osób (dane izraelskie), i wzięcie w niewolę dziesiątek izraelskich zakładników...
Wojna się zaczęła 7 października 2023 r., prawie 6 miesięcy temu... w tym okresie izraelskie ataki wojskowe na Gazę spowodowały przesiedlenie prawie całej jej 2,3-milionowej populacji Strefy Gazy, spowodowały kryzys głodowy, zrównały z ziemią większość enklawy, zabiły ponad 31 000 osób... (dane ministerstwa zdrowia Gazy,) i doprowadził do oskarżenia Izraela w Trybunale Światowym o ludobójstwo.
Izrael zaprzeczył oskarżeniom o ludobójstwo twierdząc, że działał w samoobronie... Niemniej, nastąpił wybuch pro palestyńskich i antyizraelskich wieców i demonstracji które objęły całe Stany Zjednoczone i wiele miejsc na całym świecie... w krajach arabskich, Australii, obu Amerykach, Europie... również w Polsce... (w Polskich mediach to temat prawie nieznany... na Salonie zero.
Najpierw demonstrowano na ulicach miast... demonstranci podsuwali przed kamery telewizyjne różnych rozgłośni – napisy, plakaty, banery i transparenty... razem z okrzykami – "Popieramy Palestynę"..."Śmierć Izraelowi"... "Precz z USA”... Ale zupełnie inną kategorię ustanowiły protesty na amerykańskich uniwersytetach.
W ciągu ostatniego tygodnia w Stanach Zjednoczonych protesty studenckie znacznie się nasiliły... na terenie wielu uniwersytetów w całym kraju powstały obozowiska demonstrantów... sytuacja zaognia się z dnia na dzień.... Charakterystyczne jest to, że pierwsze „ruszyły” uniwersytety najstarsze, najbardziej szacowne, ale również bardzo liberalne - Yale…Harvard, Columbia... Penn... New York University... University of Texas at Austin... University of Southern California... Emory... jest ich cała lista…
Protesty podsyciły narodową debatę na temat wolności słowa i demonstracji studenckich w obliczu rosnących niepokojów związanych z losem Palestyńczyków w Gazie i obaw o bezpieczeństwo żydowskich studentów w domu. Dziesiątki demonstrantów zostało aresztowanych w poniedziałek podczas propalestyńskich i antyizraelskich demonstracji na Uniwersytecie Yale i Uniwersytecie Nowojorskim na Manhattanie...setki studentów Uniwersytetu Stanforda w Północnej Kalifornii zorganizowały strajk.... na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley studenci zbudowali obóz Wolnej Palestyny... Epicentrum demonstracji stał się Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku... Antyizraelskie demonstracje zmusiły władze Uniwersytetu Columbia do ogłoszenia, że wszystkie zajęcia w poniedziałek, w dniu rozpoczęcia żydowskiego święta Paschy (w tym roku 22-30 kwietnia), będą on-line.
Jak donoszą źródła, propalestyńskie protesty przyciągnęły studentów i wykładowców z różnych środowisk, w tym wyznania żydowskiego i muzułmańskiego. Do grup organizujących protesty należą Students for Justice in Palestine i Jewish Voice for Peace.
Organizatorzy protestów szeroko wyparli się przemocy wobec proizraelskich kontr demonstrantów, chociaż niektórzy żydowscy studenci mówili, że nie czują się bezpiecznie na kampusie i „denerwują ich śpiewy, które uważają za antysemickie”. Niemniej, wielu żydowskich studenłów twierdzi, że znaczna część krytyki Izraela przerodziła się w antysemityzm i sprawiła, że nie czują się bezpiecznie... przypominają, że Hamas nadal przetrzymuje zakładników wziętych podczas inwazji tej grupy, 7 października 2013.
Generalnie, władze uniwersyteckie i lokalne organy ścigania protesty tłumią...Jak reagują na to przywódcy polityczni? Demokratyczny prezydent Joe Biden, który był krytykowany przez protestujących za dostarczanie funduszy i broni Izraelowi, powiedział dziennikarzom w poniedziałek, że potępia zarówno "antysemickie protesty", jak i "tych, którzy nie rozumieją, co dzieje się z Palestyńczykami"... Były prezydent Donald Trump, republikański kandydat w wyborach w 2024 , aktualne sądzony na Manhattanie, nazwał sytuację protestów na kampusie "bałaganem", i trochę Netanyahu pogonił (albo załatwisz sprawę z Hamasem szybko, albo będziesz musiał odejść)... najważniejsze są przyczyny.
Patrząc z bliska na stanowisko amerykańskiego rządu, warto zauważyć, że chociaż Izrael atakuje Gazę już szósty miesiąc, tak naprawdę, prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden i jego administracja trzymają się od dawna ustalonego w Waszyngtonie scenariusza... wyrażając jednoznaczne poparcie dla Izraela i jego "uzasadnionego prawa do obrony" przed atakami rakietowymi Hamasu... W tym samym czasie, w publicznych wystąpieniach Bidena i członków jego gabinetu wyrażane jest „potępienie” Izraela za niehumanitarne warunki prowadzenia wojny i jej skutki... zbiega się to z głosami „postępowych” Demokratów i antyizraelską częścią części lobby Republikanów... Warto zrozumieć „ skąd ten zgiełk”.
Prawdą jest jednak również to, że Biały Dom Bidena, demokratyczni prawodawcy i grupy dla przestrzegania zapisów praw człowieka, od miesięcy wzywają Izrael do zrobienia więcej, aby chronić ludność cywilną i zezwolić na pomoc dla Gazy, gdzie dziesiątki tysięcy Palestyńczyków zostało zabitych, od początku wojny po atakach Hamasu w Izraelu w październiku... Rząd, media i społeczeństwo stanęły w szerokim rozkroku...Powojenna (IIWŚ) historia wskazuje że USA wspiera Izrael „od zawsze” Były prezydent USA Harry Truman był pierwszym światowym przywódcą, który uznał Izrael, po jego utworzeniu w 1948 roku... na decyzję wpłynęły przede wszystkim względy strategiczne - był to czas kiedy kształtowała się zimna wojna między USA a Związkiem Radzieckim....Bliski Wschód, ze swoimi rezerwami ropy naftowej i strategicznymi drogami wodnymi (Kanał Sueski, cieśnina Ormuz) był kluczowym polem bitwy o wpływy supermocarstw w tej części świata... Stany Zjednoczone przejmowały od poważnie osłabionych mocarstw europejskich rolę głównego rozgrywającego na Bliskim Wschodzie.
Jednakże poparcie dla Izraela nie było wtedy jednoznaczne... zmiany zaczęły się od wojny Yom Kippur z 1967 roku, w której Izrael pokonał słabo dowodzone armie Egiptu, Syrii i Jordanii i okupował resztę historycznej Palestyny, a także niektóre terytoria Syrii i Egiptu... Od tego czasu Stany Zjednoczone jednoznacznie wspierają militarną przewagę Izraela w regionie i zapobiegają wrogim działaniom przeciwko niemu ze strony państw arabskich... To poparcie rozszerzyło się i pogłębiło w trakcie wojny z 1973 roku, która zakończyła się pokonaniem przez Izrael sił egipskich i syryjskich... USA wykorzystała następstwa wojny z 1973 r. by wbić klin między Egipt a Syrię i udaremnić wpływy sowieckie... jednocześnie położyło to podwaliny pod porozumienie pokojowe między Izraelem a Egiptem, które ostatecznie zostało scementowane w 1979 r. (tak zwane "Porozumienie z Camp David")
Izrael jest największym skumulowanym odbiorcą amerykańskiej pomocy zagranicznej w okresie po II wojnie światowej i ważnym partnerem handlowym... W 2016 r. ówczesny prezydent Barack Obama podpisał umowę obronną z Izraelem, przewidującą 38 mld dolarów amerykańskiego wsparcia wojskowego w ciągu 10 lat, w tym finansowanie systemu obrony przeciwrakietowej Żelazna Kopuła... Należy jednak pamiętać, że Izrael krajem o wysokich dochodach z dobrze prosperującym sektorem zaawansowanych technologii dla potrzeb swojej armii (broń eksportuje też).... Jak wszystko co jest związane z polityką zagraniczną, media i opinia publiczna, poprzez wpływy jakie dają pieniądze, odgrywają bardzo ważną rolę w polityce USA wobec Izraela i Palestyńczyków.
Amerykańska opinia publiczna od dawna skłania się ku Izraelowi i przeciwko Palestyńczykom; po części dlatego, że Izrael miał i ma o wiele lepszą machinę PR... Nagłośnione, brutalne działania propalestyńskich grup, takie jak masakra w Monachium w 1972 r., w której zginęło 11 izraelskich olimpijczyków, wzbudziły dla Izraela dużą sympatię ... to samo wystąpiło tuż po ataku Hamasu na Izrael 7 września ubiegłego roku.
Czasy się jednak zmieniają i coraz więcej Amerykanów popiera sprawę palestyńską... wynika to z wielu sondaży, m.in. z corocznego sondażu przeprowadzonego przez Instytut Gallupa... Lutowy sondaż 2024 wykazał, że 25 procent Amerykanów bardziej sympatyzuje z Palestyńczykami – to wzrost o 2 punkty procentowe w porównaniu z poprzednim rokiem i o całe sześć punktów procentowych więcej niż w 2018 roku...Pozytywne oceny dla Autonomii Palestyńskiej również osiągnęły nowy rekord, na poziomie 30 procent – o 7 punktów procentowych więcej niż w 2020 roku.
Niemniej, Izrael wciąż ma duże poparcie amerykańskiej opinii publicznej...Ten sam sondaż Gallupa wykazał, że 58 procent Amerykanów bardziej sympatyzuje z Izraelem; jednocześnie, 75 procent Amerykanów ocenia Izrael pozytywnie... (wiele zależy od treści i sposobu zadawania pytań)... W USA jest wiele organizacji, które opowiadają się za amerykańskim wsparciem dla Izraela. Największym i najpotężniejszym politycznie jest Amerykańsko-Izraelski Komitet Spraw Publicznych (AIPAC)...Członkowie organizacji wywierają wpływ poprzez oddolne organizacje, rzecznictwo i zbieranie funduszy wśród amerykańskich Żydów w USA, a także chrześcijańskich kościołów ewangelikalnych.
AIPAC organizuje coroczną konferencję w Waszyngtonie, w której uczestniczy około 20 000 uczestników, podczas której wystąpią czołowi politycy amerykańscy... Pojawiali się prezydent Joe Biden i były prezydent Donald Trump, premier Izraela Benjamin Netanjahu jest również stałym uczestnikiem spotkania... Istnieje też mniejsza, proizraelska grupa o nazwie J Street, zorganizowana przez Demokratów, która stara się zbudować elektorat w amerykańskiej polityce, popierający prawa Izraela i Palestyńczyków.... Podział „sympatii” proizraelskich i propalestyńskich wśród polityków obu partii, jest wart osobnego opracowania.
Proizraelskie grupy interesu przekazują miliony amerykańskim federalnym kandydatom politycznym. Podczas kampanii w 2020 r. grupy proizraelskie przekazały 30,95 mln dolarów, z czego 63 proc. trafiło do Demokratów, a 36 proc. do Republikanów. Według OpenSecrets.org , to około dwa razy więcej niż przekazali podczas kampanii w 2016 roku...
W ciągu pierwszych 12 miesięcy cyklu wyborczego 2024 r. wszyscy kandydaci na prezydenta zebrali 374,9 mln USD i wydali 270,8 mln USD... kandydaci do Kongresu zebrali 1,3 mld USD i wypłacili 718,7 mln USD; partie polityczne otrzymały 684,5 mln USD i wydały 595 mln USD, a komitety akcji politycznej (PAC) zebrały 3,7 mld USD i wydały 3,1 mld USD (zgodnie z raportami finansowymi kampanii złożonymi w Federalnej Komisji Wyborczej, które obejmują działalność od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.)
Najnowsze dane za marzec (1 do 31 marca 2024 r.) - Donald Trump... suma zebranych funduszy - $15,3M... fundusze wydane - $3,5M... gotówka „w kieszeni” - $45,1M... Joe Biden...suma zebranych funduszy - $43,8M... fundusze wydane - $29,2M... ilość gotówki oficjalnie nie jest podana...Dotacje na innych kandydatów (niezależny RFK i Jill Stein) są marginalne.
Dane wskazują, że fundusze jakimi dysponują Demokraci są prawie 10x większe niż fundusze Republikanów... podobno, za pieniądze da się kupić wszystko... Ale skoro inni mówią, że „pieniądz to nie wszystko” warto w to uwierzyć i „obroty ciał niebieskich” obserwować przez dobrż lunetę; niestety. niewielu Polaków je posiada
Wszelkie zadrażnienia w amerykańskiej polityce pomiędzy USA i Izraelem są pochodnymi relacji amerykańskich Żydów z (prawie) wszystkimi innymi grupami ludności którzy Żydami nie są... Wynikają one z „pradawnego” faktu, że Żydzi (prawie) wszędzie z sympatią i akceptacją sąsiadów się nie spotykali...Powody były i są przeróżne... ocena tego stanu rzeczy i ich obiektywizm, także.
Różnica w postrzeganiu problemu izraelsko-palestyńskiego w Stanach ma co najmniej, dwie strony.... to jest różnica pokoleniowa. Podczas gdy starsze pokolenia i większość polityków (w Senacie średnia wieku to 65 lat) żyje w rzeczywistości rodem jakby z 1945 roku, młodzi Amerykanie (duża ich część jest arabskiego pochodzenia) – muzułmanie, ale również Afroamerykanie i Latynosi, (którzy mają swoje własne doświadczenia kolonialne z USA), zadają pytania o Gazę. Przyglądając się trwającemu od lat konfliktowi arabsko- izraelskiemu od lat, ci ludzie dochodzą do odmiennych wniosków niż ich rząd... Należy sądzić że wielu z nich na Bidena w 2024 roku nie zagłosuje... Prawica ubolewa że ludzie przed trzydziestką, środowiska uniwersyteckie i duże ośrodki miejskie domagają się litości dla mieszkańców Gazy, z których połowa to dzieci... Według opublikowanego niedawno sondażu 66 proc. amerykańskich wyborców domaga się natychmiastowego przerwania ognia w Gazie.
Republikanie zwarli się jako obrońcy Izraela. Niektórzy z nich w Senacie wzywali Izrael do zrównania Gazy z ziemią... Demokraci zgadzają się z Bidnem że Izrael ma prawo się bronić, ale jakby zastanawiają się czy z pro-palestyńskimi decyzjami, trzeba jeszcze poczekać...
Dyskusja na temat obecnej fazy konfliktu izraelsko-palestyńskiego trwa na całym świecie, ale to Amerykanie decydują, jak i szybko rozwija się ta wojna i ile ludności w najbliższych tygodniach zginie. Jak jest napisane powyżej - nie są to zasady nowe - rządy Bidena, tak jak wcześniej rząd Trumpa, Obamy i poprzedników - były jedynym gwarantem bezpieczeństwa Izraela...
Pytanie czy Ameryka kocha Izrael, coraz bardzej zwraca się nie do polityków, ale wyborców... u młodych wyborców o miłości nie ma mowy, przynajmniej takiej w "polskim" wydaniu... dotychczasowy typ imigranta "za chlebem" odszedł w niepamięć... American dream jednak pozostał, ale w zupełnie innym wymiarze...życie dzisiejszych imigrantów nie jest tutaj takie trudne jak bywało kiedyś... pojęcie "ciężka praca" w dobie powszechnej automatyzacji i robotów "do wszystkiego" straciło dawny sens... ludzie przemęczać się nie muszą, nawet (a może szczególnie) zamiatacze ulic... Dlatego dla biednych z Burundi, Namibii, Haiti albo Gwatemalii, którzy u siebie widzą Amerykę w swoich smartfonach (artykuł pierwszej potrzeby w krajach trzeciego świata) i wiedzą co chcą widzieć - Ameryka jest wymarzonym rajem na ziemi... Wiedząc że rząd amerykański pomoże, przechodzą przez granicę (USA z Meksykiem) milionami... Paradoks kwadratowego koła może sprawić że wkurzone środowiska muzułmańskie mogą nie zagłosować na Bidena, jak chcą tego Demokraci... to nadal wielka niewiadoma... Jeśli USA nie zechce uznać rzeczywistość bez retuszowania... władza w rękach Demokratów nie jest pewna... trzeba jednak pamiętać, że bardzo medialni Demokraci mają pieniądze... są duże pieniądze
Według sondażu John Zogby Strategies/Arab American Institute przeprowadzonego w dniach 23-27 lutego wśród arabsko-amerykańskich wyborców, Trump prowadził w stosunku do Bidena 40 proc. do 17 proc... Amerykanie pochodzenia arabskiego nie pochwalali również reakcji Bidena na przemoc w Palestynie i Izraelu w stosunku do Trumpa 67 proc. do 24 proc...
Jeszcze wiele zdarzyć się może.
