W kontekście toczącej się publicznie dyskusji na temat kryzysu demograficznego w Polsce, warto mieć wiedzę, którym krajom udało się przeciwdziałać spadkowi wskaźnika dzietności i odwrócić trend.
Poniżej pierwsze 20 państw, w których od 1960 r. wskaźnik TFR wzrósł najbardziej. Lista ta jest stworzona w oparciu o dane Banku Światowego
data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.IN/countries
lub gdzie istnieje możliwość, dane nowsze. Z listy zostały wykluczone kraje o dzietności powyżej 6. Gdyż w ich wypadku wszelkie wzrosty (z 6 na 7) mają raczej charakter oscylacji w wyniku przyczyn naturalnych, środowiskowych niż działań celowych.
Poz. |
Kraj |
Rok MIN |
Wartość MIN |
Rok MAX |
Wartość MAX |
Różnica |
1 |
Kazakhstan |
1999 |
1,70 |
2008 |
2,70 |
1,00 |
2 |
Kuwait |
1992 |
2,14 |
1999 |
2,90 |
0,76 |
3 |
Kyrgyz Republic |
2001 |
2,40 |
2011 |
3,06 |
0,66 |
4 |
Russian Federation |
1999 |
1,17 |
2013 |
1,73 |
0,56 |
5 |
Denmark |
1983 |
1,38 |
2008 |
1,89 |
0,51 |
6 |
Bulgaria |
1997 |
1,09 |
2009 |
1,57 |
0,48 |
7 |
Sweden |
1999 |
1,50 |
2010 |
1,98 |
0,48 |
8 |
Ukraine |
2002 |
1,1 |
2012 |
1,531 |
0,43 |
9 |
Algeria |
2002 |
2,41 |
2011 |
2,83 |
0,42 |
10 |
Estonia |
1997 |
1,24 |
2008 |
1,65 |
0,41 |
11 |
United States |
1976 |
1,74 |
2007 |
2,12 |
0,38 |
12 |
Luxembourg |
1985 |
1,38 |
2000 |
1,76 |
0,38 |
13 |
Iceland |
1985 |
1,93 |
1990 |
2,31 |
0,38 |
14 |
Slovenia |
2003 |
1,2 |
2012 |
1,58 |
0,38 |
15 |
Belgium |
1985 |
1,49 |
2008 |
1,86 |
0,37 |
16 |
Czech Republic |
1999 |
1,13 |
2008 |
1,5 |
0,37 |
17 |
Finland |
1973 |
1,504 |
2010 |
1,87 |
0,37 |
18 |
Mongolia |
2002 |
2,089 |
2011 |
2,447 |
0,36 |
19 |
United Kingdom |
2001 |
1,63 |
2011 |
1,98 |
0,35 |
20 |
Latvia |
1998 |
1,09 |
2008 |
1,44 |
0,35 |
Jak widać, istotne zwiększenie wskaźnika dzietności było w ostatnich 50 latach niezwykle trudne i udało się najbardziej w krajach względnie ubogich, zasobnych w surowce mineralne i czerpiące dochody z tych surowców, które można było skierować na polityki pro-natalistyczne (Rosja, Kazachstan, Algeria).
Drugą kategorię stanowić mogą kraje skandynowskie: Szwecja, Dania, Islandia, Finlandia (a także Estonia, Łotwa) i wdrażane w tych państwach polityki prorodzinne.
Każde zwiększenie wskaźnika dzietności o więcej niż 0,4 jest niezwykle trudne. Wydaje się, że w Polsce mającej w ostatnich 16 latach średni wskaźnik dzietności TFR równy 1,3 zwiększenie go do 1,7 - 1,8 na kobietę (rodzinę) mało prawdopodobne (o ile niemożliwe). Stąd też jeszcze większa rola w szybkim wdrażaniu racjonalnych polityk proimigracyjnych w najbliższych dekadach.