Sytuacja samotnych rodziców z dziećmi i rodzin w kryzysie, ofiar przemocy, które zmuszone są opuścić dotychczasowe miejsce zamieszkania w mieście Poznaniu jest bardzo zła. Jak wiemy, w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie( nazwa tej ustawy wzbudza mój głęboki sprzeciw, ale to jest odrębny temat) wprowadzono wiele korzystnych zmian dotyczących tego problemu, jednak na etapie realizacji ustawy jest różnie. Często zdarza się, że instytucje do tego powołane, zamiast wyprowadzać sprawców przemocy z mieszkań lub domów, zabiera ofiary przemocy - zazwyczaj matki z dziećmi, ale nie tylko, ponieważ ofiarami są też całe rodziny narażone na przemoc środowisk miejsca zamieszkania- i umieszcza w placówkach interwencji kryzysowej.
I wszystko byłoby w porządku, gdyby nie fakt, że czas pobytu w takiej placówce jest ograniczony i chociaż indywidualnie dostosowany do potrzeb takiej rodziny, jednakże nie na tyle długi aby dać szanse na spokojne oczekiwanie na lokal socjalny. Doprowadza to do sytuacji, w której osoby lub rodziny motywowane do podjęcia działań zmierzających do usamodzielnienia zmuszone są do przeprowadzki polegającej na wynajmowaniu lokalu lub w najgorszym przypadku powrotu do poprzedniego miejsca zamieszkania, w którym doznały przemocy. Rodziny opuszczające ośrodki interwencji kryzysowej starając się o wynajem natrafiają na szereg trudności. Rynek mieszkaniowy jest nieprzychylny takim potencjalnym lokatorom. Jeśli dojdzie do wynajmu mieszkania rodziny tracą prawo ubiegania się o lokal socjalny, przede wszystkim z powodu zaostrzonych kryteriów 5 m 2 na osobę .
Jeśli rodzina uzyska prawo do lokalu socjalnego, czas oczekiwania szacuje się na okres od 5-7 lat, a nawet dłużej. W wyjątkowych przypadkach, gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne, okres oczekiwania wynosi ok. 2 lat, ale są to rzadkie sytuacje.W mojej pracy zawodowej udało mi sie skrócić ten czas w dwóch przypadkach oczekiwania do pół roku . Zresztą po wielu perturbacjach z miastem.
Wyjściem z tej sytuacji byłoby zwiększenie ilości mieszkań chronionych, readaptacyjnych, dających szansę na stabilizację życiową i bezpieczne oczekiwanie na lokal socjalny. Mieszkania tego typu będą stanowić pomost miedzy pobytem w ośrodku interwencji kryzysowej do czasu otrzymania własnego mieszkania.
Po wydaniu opinii o kondycji rodziny w kontekście psychospołecznym i wydolności rodziny nastąpi umieszczenie w mieszaniu chronionym. Aby rodziny zbyt długo nie zajmowały miejsc w takich lokalach i aby na ich miejsce mogły wejść kolejne należałoby pomyśleć o usprawnieniu przydziału lokalu socjalnego.
Niestety - jedyny ośrodek w Poznaniu, który funkcjonował z sukcesami, Pozarządowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy przy ul. Botanicznej zmienił zasady przymowania tam rodzin, ponieważ jest aktualnie finansowany z programu Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Ofiary przemocy, które trafiały do Ośrodka znajdowały w nim poczcie bezpieczeństwa i schronienia, co umożliwiło im wyciszenie, obniżenie napięcia nerwowego i podjęcie działań w kierunku zmiany sytuacji. Lokalizacja Ośrodka w Poznaniu stanowiła ważny atut. Dawała szansę dotarcia do niego ofiarom, których zła kondycja psychospołeczna, wycieńczenie fizyczne, oraz problemy finansowe uniemożliwiały szukanie wsparcia poza Poznaniem.
Aktualnie w tym miejscu znajduje się ośrodek przyjmujący osoby, które są ofiarami przemocy, ale warunkiem jest to, że muszą być uzależnione od alkoholu w trakcie leczenia lub po zakończonym leczeniu, bo tak zakłada w/w program . Z mojego doświadczenia zawodowego wynika, iż połączenia tych sytuacji są rzadkie. Ofiary przemocy z Poznania aktualnie są wysyłane z dziećmi do ośrodków, które znajdują się daleko od naszego miasta. I jest to kolejna trauma dla tych rodzin, gdyż są one odizolowane od swojego dotychczasowego centrum życiowego. Tutaj są szkoły dla ich dzieci, praca którą wykonują, sprawy urzędowe ( szczególnie sądowe) do załatwienia.
Jak do tej pory nikt nie ma konkretnego pomysłu jak to zmienić. A moim zdaniem rozwiązanie jest jedno :warto zainwestować w to aby na terenie Poznania znajdował się chociaż jeden Ośrodek Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy. Mamy wykształconą kadrę pracowników socjalnych, asystentów rodziny, psychologów, pedagogów wyspecjalizowanych w pracy z osobami wykluczonymi społecznie i dotkniętymi przemocą. To jest potencjał, który nie jest wykorzystywany, a najbardziej cierpią na tym ci, którzy potrzebują wsparcia. Kolejny raz zapominamy o człowieku….
W mojej ocenie władze Poznania nie są zainteresowanie takimi rozwiązaniami , bo nie przynoszą one bezpośrdnio miastu korzyści finansowych , a generują w ich mniemaniu koszty. Jednak warto byłoby się zastanowić nad tą sprawą zamiast wpompowywać grube pieniądze na niektóre bezproduktywne projekty unijne do których miasto się dokłada w ramach wkładu własnego i stworzyć taki ośrodek na miarę naszego miasta.
