Pisałem jużo znajomości Witka z dużą, niebieskawą rybą z dolnego akwarium w pewnej wrocławskiej galerii handlowej - mojej ulubionej właśnie ze względu na akwaria. Wczoraj już dwuletni Witek gapił się z przejęciem na tegoż wargacza (w międzyczasie zdołałem ustalić, że jest to właśnie wargacz - drapieżna ryba morska dorastająca do znacznych rozmiarów typu dwa metry - nie jestem jednak nadal pewny konkretnego gatunku, wargaczowate to wielka rodzina) a tenże podpływał do niego, patrzył mu w oczy, filuternie kładąc się przy tym na boku. Normalnie się z Witkiem bawił! A zdolnośc do zabawy to już cecha naprawdę inteligentnych gatunków. Zresztą baczna obserwacja tego niezwykłego rybska zawsze mi sugerowała, że to niegłupi zwierz... To właśnie on skłonił mnie ostatecznie do postawienia tezy, że ryby są, czy mogą być (zależnie od gatunku), inteligentne - nie mniej, niż ptaki czy ośmiornice. On i bassy słoneczne, w pewnym stopniu także okonie.
Przybieranie określonej pozycji ma w rybim języku ciała zawsze jakieś znaczenie - dla przykładu zaobserwowano, że ryby pragnące się oczyścić z uciążliwych "wszy rybich" (splewek) i takich'ż pijawek, zawisają głowami w dół. Ich towarzysze zawsze oczywiście dostrzegają tak wyraźny sygnał - i próbują go odczytać. Jeśli nie domyślą się, o co "zwisaczowi" chodzi - zaczynają go dla odmiany naśladować - a nuż coś z tego wyniknie? Warto zauważyć, że każde dziecko wie o rafowych rybach-czyścicielkach - a niemal nikt nie wie, że zachowania tego rodzaju przejawiają również nasze krajowe ryby słodkowodne. Szczególnie chętne do "iskania" innych ryb okazują się wzdręgi. A dla przykładu liny dają się iskać innym rybom, ale same nigdy nie iskają - mają poważniejsze sprawy na głowie. Jest to bardzo ciekawa wiedza o rodzimych gatunkach ryb, praktycznie nieznana, niezwykle niszowa. Sam zapamiętałem ją z bardzo starych Wiadomości wędkarskich, gdzie była rubryka typu "nauka o rybach" - referowano tam pokrótce ciekawe odkrycia i obserwacje naukowców od rybek... Kto ma akwarium ten wie również, że ryby mają "postawy" i "gesty" wyrażające agresję, dominację - i uległość; stres, zaniepokojenie - oraz błogostan. A owo wyraźnie "psotne" wykadanie się wargacza na (prawy) bok - zinterpretowaliśmy jako: filuterność, zaproszenie do zabawy!
