Grzegorz Makuch Grzegorz Makuch
321
BLOG

Gdzie leży Rosja?

Grzegorz Makuch Grzegorz Makuch Polityka Obserwuj notkę 1

 

Co ukształtowało współczesną Rosję? Jakie czynniki miały największy wpływ na kulturę, mentalność, czy też "duchowość" Rosjan? Czy Federacji Rosyjskiej bliżej do Europy, czy do Azji? Poszukajmy odpowiedzi w historii.

Ruś przyjęła w 988 roku chrzest w obrządku greckim. Tym samym znacznie umocnił swój autorytet władzy poprzez jego sakralizację. Od tego momentu, w trakcie uroczystości namaszczania władcy, określano go nie inaczej, jak „świętym”; namaszczenie Duchem Świętym przydawało władcy specjalny status sakralny i dawało szczególny charyzmat. Charyzmat władzy, a ci, co jej nie uznawali ściągali na siebie anatemę. Tę ideę wskazującą na paralelizm monarchy i Boga przejęto z Bizancjum i była ona zupełnie niewspółmierna do pozycji króla/cesarza na Zachodzie – z okresu poprzedzającego walkę o inwestyturę.

Na tę obraną przez Ruś prawosławną drogę wchodzą jednak Tatarzy – w bitwie pod Kałką w 1223 roku pokonali siły rusko-połowieckie. Zaczął się okres, określany w historiografii rosyjskiej miane niewoli mongolskiej, który trwał aż do 1480 roku – co daje 257 lat panowania ludu azjatyckiego! Przed najazdem mongolskim Ruś była zbiorem konkurujących i zwalczających się nawzajem księstewek – z których Księstwo Kijowskie zdecydowanie wiodło prym. Niemniej, to Mongołowie dokonali zjednoczenia ziem ruskich i wówczas to, pod jarzmem najeźdźców, każdy Rosjanin dowiedział się czym jest państwo! Dokonali kompletnej organizacji ziem ruskich zupełnie podług swojej okrutnej modły. Każdy książę jeździł do Saraju - z różnym skutkiem (jeden wracał żyw, a inny nie) - po jarłyk, czyli zezwolenie na władanie ziemiami ruskimi i reprezentowanie na tychże władcy Złotej Ordy. Ten sam książę wyznaczał baskaków do zbierania podatków od chłopstwa – i prawdopodobnie w celu ułatwienia tejże niełatwej, dla ubogiego ludu w ziemię, czynności (paradoks: żyjącego w jednym z największych krajów, o znikomym zaludnieniu) postanowiono stworzyć obszczinę (wspólnotę wiejską, która wspólnie użytkuje ziemię, ale też wspólnie ponosi ciężar obowiązków wobec baskaków, księcia, chana, cara…), przetrwała ona do XIX wieku.

W XV wieku Iwan III Srogi zrzuca jarzmo tatarskie i jednoczy państwo. Przypomnijmy, czyni to po doświadczaniu tych ziem 250-letnią niewolą tatarską, niewolą która to ukonstytuowała nową państwowość, jako że wcześniej takowej nie było! I to państwo staje się światowym centrum prawosławia. A Iwan III by to podkreślić, po upadku Cesarstwa Bizantyńskiego, bierze ślub z Zofią Paleolog, bratanicą ostatniego cesarza bizantyńskiego. Około 1510 roku powstała idea „Moskwy Trzeciego Rzymu” – autorstwa mnicha Filoteusza, który wykłada w niej, że istniał Rzym, następnie Konstantynopol – po jego upadku rolę tę przejęła Moskwa, a czwartego Rzymu świat już nie ujrzy. Wszak potrzebna była ideologia, bo czymś tę pustą butelkę trzeba było wypełnić – a samo okrucieństwo i samodzierżawie to za mało.

Co z tego wszystkiego wynika? Wielkie Państwo Moskiewskie to dziecko niewoli mongolskiej, a nie słowiańskiej siły pobłogosławionej przez prawosławie. Dlatego też zostało urządzone podług zdobytego doświadczenia. I tak przez wieki wszechwładny car dawał pomiestje – majątek za otrzymanie którego pomieszczyk musiał bezwzględnie służyć carowi i państwu (w tej kolejności!). W XVIII wieku trochę to zliberalizowani, ale poszanowania własności prywatnej w carskiej Rusi nigdy nie było. Car jest właścicielem wszelkiego bytu i niebytu – zatem pytanie, dlaczego Chodorkowski dzierga rękawiczki w obozie, a Dieriepaska podpisuje dokumenty, jak na życzenie, jest nierozumne. Jeśli pracownicy FSB oferują właścicielom większych i mniejszych przedsiębiorstw swoje usługi i tzw. ochronę, to główni zainteresowani albo powinni to docenić, zapłacić, podziękować, albo zrozumieć, że… państwo się o przedsiębiorcę upomniało, baskak przyszedł, więc chłop winien zapłacić i podziękować.

Chłop był zawsze niewolnikiem. Nie czerpał radości z tworzenia i z pracy rąk własnych, on prowadził gospodarkę rabunkową – bo i po co się przykładać do pracy, skoro dziś ziemię ma, a jutro nie… Ponadto ciągle ziemię dzielono na nowo, a on był własnością i to bez prawa skargi na pana, który mógł go zesłać, pobić, zabić, zakopać… (europejski feudalizm to chłopska idylla przy rosyjskim). Zatem, czy ów chłop był w jakimkolwiek stopniu odpowiedzialny za swą ziemię, narzędzia, wioskę, państwo? Oczywiście że nie, bo on nic nie miał. Dodatkowo wszystko dookoła go ciemiężyło, więc dla niego przyszła wymarzona wolność była równoznaczna ze zniszczeniem i anarchią. Pewnie dlatego rewolucja bolszewicka miała miejsce w Rosji i przyniosła niewolniczy plon – krew, przemoc, śmierć i anarchię, czyli wszystko to, o czym marzą pokolenia niewolników. I nie pytajmy, dlaczego Rosjanie dziś się upijają, zamiast być przykładnymi obywatelami społeczeństwa otwartego wg receptury Karla Poppera… Państwo to ciemięzca.

Szukanie demokracji w Rosji jest nie najmądrzejszym pomysłem – demokracja będzie, gdy ją car zarządzi, a zakończy się, gdy ją odwoła. Rządy prawa? – Miedwiediew w wywiadzie telewizyjnym sam przyznał, że są na samym początku tej drogi, dopiero uczynili pierwszy krok. Wolny dostęp do informacji – po co, żeby o tym wszystkim pisać i gadać? Jeśli pomyślimy o Zachodzie, rozdziale kościoła od państwa, o reformacji, która doprowadził do tolerancji religijnej, o XVIII-wiecznym rozwoju praw i wolności  o b y w a t e l a, o rewolucji przemysłowej która uczyniła najbiedniejszego robotnika w miarę najedzonym wyborcą, to czy możemy powiedzieć, że Rosja, Niemcy, Polska, Anglia leżą w Europie? A może ta pierwsza leży w Azji?

 

 

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka