Najchętniej wstukiwanym w wyszukiwarki słowem jest, jak nietrudno zgadnąć „sex”. W kolejnych dziedzinach będziemy się natykać na inne modne słowa. W sferze publicystyki i w wirze dyskusji polityczno-społecznych nieustająco będą nam towarzyszyć inne słowa na „s”: „solidarność” i „socjalizm”. O pierwszym z nich powiedziano już chyba wszystko, dlatego będzie o tym drugim. Dziś wyciąg z „Socjalizmu” Ludwiga von Milesa (strony 188-218).
Istotą socjalizmu jest wykorzystanie wszystkich środków produkcji przez zorganizowaną społeczność. Ideały socjalizmu i konkretne warunki polityczno-kulturowe nie są jego istotą. Ideały i sposoby dążenia do nich poróżniają socjalistów. I tak najważniejszą cechą marksistowskiego socjalizmu jest jego rewolucyjność, gdyż podążając za jego tezami gruntowna przemiana społeczna wymaga rozlewu krwi.
Socjalizm państwowy nie charakteryzuje się tym, że państwo zajmuje się organizacją gospodarki, gdyż każdy socjalizm nie może tego uniknąć. Choć marksiści mówili o obumieraniu państwa w procesie rewolucji był to chwyt retoryczny, gdyż społeczność mająca planować i kontrolować życie milionów członków musi w tym celu wytworzyć skomplikowane struktury, które ciężko odróżnić od typowych instytucji autorytarnego państwa. Tylko w małych grupach, które nie charakteryzują się wysokim poziomem cywilizacyjnym ( plemiona) scenariusz bezpaństwowy jest realny.
Socjalizm państwowy wzorowany na państwie pruskim przełomu XIX i XX wieku to ojczyzna wszystkich etatystów: lojalnych urzędników, artystów domagających się rządowej opieki i finansowania czy profesorów na katedrach państwowych uczelni. Ten socjalizm przydziela jednostkom udział w dywidendzie społecznej wedle ich godności oraz dopuszcza drobną przedsiębiorczość i dlatego wydaje się szlachetny. W rzeczywistości jest to socjalizm niesłychanie konserwatywny, gdyż wstrzymuje on rozwój, uniemożliwia jakiekolwiek pokojowe przemiany w gospodarce i cementuje system społeczny.
Socjalizm militarystyczny to taki, w którym wszelkie instytucje skierowane są na prowadzenie wojny. Tak jak w społecznościach piratów wojskowe myślenie zostało tu przeniesione na stosunki społeczne. Taki wojowniczy komunizm, „państwa zbójców” nie mają już obecnie racji bytu, choć stare tradycje Sparty, Inków i średniowiecznych plemion ożyły w III Rzeszy niemieckiej.
Socjalizm teokratyczny jest odmianą socjalizmu państwowego, gdyż w równym stopniu dąży do regulacji, które uniemożliwiają przekształcenie struktury społecznej. Państwo staje się narzędziem, mającym przy pomocy praw i redystrybucji zapewnić powszechność instytucjom zgodnym z wolą wąskiej grupy dostojników którejś z religii, „chrześcijańskiemu miłosierdziu”, „sprawiedliwej zapłacie” i podobnym teokratycznym wynalazkom. Choć kościoły głoszą zazwyczaj poszanowanie własności prywatnej to wspólnotowy duch jaki panuje w religijnych społecznościach jest pokrewny temu, jaki musiałby istnieć w społeczności socjalistycznej.
Gospodarka planowa jest współczesnym projektem socjalistycznej społeczności, która próbuje uporać się z (nierozwiązywalnym) problemem odpowiedzialności działających organów poprzez włączenie przedsiębiorców w cały system. Zamiast znacjonalizowania i przejęcia instytucji władza kontroluje gospodarkę posiadając pakiety większościowe w zakładach.
Socjalizm gildii jest zapomnianym już angielskim projektem uspołecznienia środków produkcji. Gildie przemysłowe byłyby demokratycznie zarządzane przez pracowników i produkowałyby dobra bądź dostarczały usługi zmówione przez państwo. Państwo musiałoby pieczołowicie kontrolować pracę każdej z gildii jako pośrednik między nimi.
Solidaryzm to myśl społeczna, która wychodzi z założenia, że istnieje harmonia pomiędzy interesami wszystkich członków społeczeństwa nie wynika ona jak w liberalizmie z gry rynkowej lecz jest głębsza. Głębsza do tego stopnia, iż instytucje (państwowe bądź kościelne) powinny ją pielęgnować i wzmacniać. Czynią to poprzez ograniczanie uprawnień właścicieli, dlatego solidaryzm należy zaliczyć w poczet pseudosocjalizmów.
Wszelkie propozycje wywłaszczeniowe należy uznać za bliskie socjalizmowi jeśli ich celem jest produkcja ze środków zgromadzonych za sprawą przejęcia majątków. Propozycje takie jak socjalizm agrarny i restrykcyjne prawa spadkowe spowolniłyby kreację kapitału i choć nie byłyby socjalizmem same z siebie, stanowiłyby drogę do niego.
Udział pracowników w zyskach może być kolejną pułapką socjalizmu. O ile wydaje się, że udział pracowników w zyskach powinien mobilizować załogę i zwiększać wydajność pracy to, jeśli tenże udział jest zagwarantowany przez prawo pozytywne może przyczyniać się do czegoś odwrotnego, gdyż marginalizuje rolę przedsiębiorcy ograniczając jego zyski. Nie bez powodu w kapitalistycznej gospodarce jedynie pracownicy niektórych zawodów (np. związanych z twórczością czy handlem) otrzymują udział w zyskach - gdyż w innych ta forma finansowania nie sprawdza się. Indywidualny udział w zyskach musi prowadzić do odmiany syndykalizmu, w której przedsiębiorca ma zapewnioną część zysku z pracy załogi. Prostszą drogą, która gwarantuje obywatelom otrzymanie części zysków przedsiębiorstwa realizuje się poprzez opodatkowanie.
Syndykalizm jako nurt myślowy dąży do stanu społecznego, w którym pracownicy stają się właścicielami środków produkcji. Nie chce budować centralistycznego socjalizmu, lecz po prostu oddać kolej kolejarzom, fabryki robotnikom a kopalnie górnikom. Syndykalizm rysuje wizję całkowicie statycznego stanu społeczeństwa, w którym nic się nie zmienia – nie powstają nowe dziedziny przemysłu, nie ma kryzysów gospodarczych ani katastrof naturalnych a przyrost naturalny jest neutralny. Jakakolwiek zmiana w gospodarce narodowe tworzy problemy, z którymi syndykalizm nie ma prawa sobie poradzić. Syndykalizm nie był nigdy niczym innym jak ideałem grabieżczych hord.
