Ten rok mija mi pod znakiem Europejskiej Polityki Sąsiedztwa – dwa raporty, szczyt w Warszawie oraz niezliczona ilość wystąpień i konferencji. Jednym z sukcesów, wcale nie tak łatwym do osiągnięcia, okazało się utrzymanie spójności EPS wobec Wschodu i Południa.
Dzisiaj w Madrycie odbywa się jedna z takich właśnie konferencji. Gdyby nie blokada lotniska w Warszawie rozpoczynałbym ją wraz z przedstawicielami polskiego i hiszpańskiego rządu. Mam nadzieję zdążyć chociaż na popołudnie.
Konferencję organizuje polska ambasada przy mocnym udziale organizacji pozarządowych i administracji hiszpańskiej. Jadę tam, aby pokazać gospodarzom, że wspólne prowadzenie projektu europejskiego wobec Wschodu i Południa ma sens. Z doświadczeń na Wschodzie można wyciągnąć pozytywne wnioski. Mimo znanych perypetii, budowa demokracji posuwa się tam do przodu. Południe, w innych realiach geopolitycznych, próbuje robić to samo.
Kiedyś jeden z dziennikarzy zapytał mnie o podobieństwa i różnice między procesami zachodzącymi w Afryce Północnej i krajach byłego Związku Radzieckiego. Trzy sprawy wydają się najważniejsze:
- czynnik religijny, dominujący w krajach arabskich,
- gospodarka rynkowa, która jest tam rozwinięta,
- o żadne z państw na północy Afryki nie zabiega jakaś miejscowa Rosja.
