31 października 1918 roku Kraków jako pierwsze polskie miasto odzyskał niepodległość. Tegoroczne obchody rocznicy zaplanowano jednak na piątek (29 października) bo data ta rusza dziś już niewielu i lepiej imprezy patriotyczne organizować w tygodniu.
Rocznicowe imprezy rozpoczną się o godz. 9 na pl. Niepodległości uroczystością „Niepodległość zaczęła się w Podgórzu”, o godz. 10:30 na cmentarzu Rakowickim uczestnicy, w tym reprezentacja młodzieży z siedmiu najstarszych liceów krakowskich i członkowie Historycznego Oddziału 13. Galicyjskiego Pułku Piechoty „Krakowskie Dzieci” złożą kwiatów na grobie kpt. Antoniego Stawarza.
Stawarz, jeden z inicjatorów akcji, stworzył w wojsku organizację spiskową i 30 października żołnierze pod jego dowództwem opanowali dworzec kolejowy w Płaszowie, a następnego dnia zajęli cały Kraków.
Polscy posłowie do austriackiego parlamentu, którzy już 15 października złożyli deklarację przyjęcia obywatelstwa nieistniejącej jeszcze Polski, oraz austriaccy oficerowie polskiej narodowości doprowadzili do pokojowego przejęcia władzy, a symboliczny wymiar miało objęcie przez polskich żołnierzy – ubranych jeszcze w austriackie mundury – odwachu pod Wieżą Ratuszową.
Austriacki dowódca złożył swoje uprawnienia na ręce brygadiera Bolesława Roji a władzą cywilną stała się Polska Komisja Likwidacyjna z Wincentym Witosem na czele. Aktywnym członkiem PKL był poseł do parlamentu austriackiego i przywódca PPSD Galicji i Śląska Ignacy Daszyński, który wkrótce, w nocy z 6/7 listopada, powołał w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej.
Początki niepodległej Polski były jednak w Krakowie, stąd specjalny wymiar uroczystości na Rynku Głównym, które w piątkowe południe, otworzy zmiana warty honorowej przed Wieżą Ratuszową. Dobrą tradycją jest też odbywający się, co roku bieg sztafetowy uczniów siedmiu krakowskich liceów o szablę kpt. Stawarza.
JD
