3. Grobowiec
Zamiast po raz kolejny pisać o kondensacji prozy Lovecrafta, o jej charakterystycznej fakturze (bo wszystko to występuje w „Grobowcu”) będę pisał, kiedy (z rzadka) wydarzy mu się NIE używać tego stylu.
Pomiędzy „Alchemikiem” a „Grobowcem” minęło blisko 9 lat, kiedy to HPL nie napisał żadnego opowiadania – ale upływu czasu w tekście nie widać. Przeciwnie, oba należą do najbardziej „gotyckich” w dorobku Mistrza. „Grobowiec” jednak jest utworem znacznie subtelniejszym od poprzednika. To horror mocno psychologiczny – mało, całkiem dopuszczalna jest interpretacja całości wydarzeń wyłącznie jako stanu umysłu narratora.
Nie będę streszczał fabuły, bo szkoda czasu, napiszę tylko, że treścią opowiadania jest swego rodzaju opętanie (ew. obłęd) narratora przez duszę przodka, domagającego się swego rodzaju „właściwego” pochówku.
Warto nadmienić, że główna oś opowiadania – opanowanie umysłu narratora przez inną osobę, to jeden z najczęstszych pomysłów fabularnych Lovecrafta, Mistrz wróci do tematu w słynnym „Przypadku Charlesa Dextera Warda” (a i w „Poza Murem Snu”czy „Cieniu Spoza Czasu, tam bardziej w wersji proto – sf)
Każde kolejne czytanie tego opowiadania odkrywa coraz to nowe uroki, naprawdę sprawiło mi odo dużą radość – poziom równy z „Alchemikiem” – 9/10
PS. Za wszelką cenę należy unikać tzw. ekranizacji opowiadania, autorstwa niejakiego Uli Lommela. Oprócz tytułu film nie ma NIC wspólnego z Lovecraftem, jest ŻENUJĄCO wrecz słabym klonem sado horroru „Piła”, w miłośnikach kosmicznej grozy HPL wzbudzić może wyłącznie obrzydzenie. Avoid at any Cost !
4. Dagon
BUM ! niczym z niebiosa spada na czytelników kolejna niesamowita opowieść HPL. Bum z niebios, tak bowiem różni się od uprzednich jego dzieł, a i znacząco odbiega od większości ówczesnego weird fiction – natomiast dla miłośników Lovecrafta stanowi wyjątkowo udane wejście w świat tzw. „mitologii Cthulhu”. Zamiast gotyckiej ghost story mamy w zasadzie opowiadanie sci-fi, z grozą nie wynikającą z nadnaturalności, a z rozszerzenia granic naszego poznania.
Krótka historia zagubionego na morzu marynarza, natrafiającego na tajemniczy ląd, wypiętrzony z morskich głębin, natrafiającego na tym lądzie na tajemniczy monolit z „odrażającymi” (a jakże !) płaskorzeźbami (a jakże x 2 !) ukazującymi bluźniercze (J) ceremonie plugawych (J) ludzi-ryb, a następnie spotykającego olbrzymiego Boga Rybę (tytułowego Dagona) to kompletna, choć bardzo jeszcze niewielka pod względem treści opowieść z cyklu „Lovecraftowskich”. Motyw wypiętrzonego lądu w najwspanialszej formie powróci w opowiadaniu Zew Cthulhu, sam rybi bóg Dagon stanowić będzie istotny element tła legendarnego Widma Nad Innsmouth – a ja mogę dać jedynie w pełni zasłużone 10/10 !
W 2001 Stuart Gordon nakręcił Lovecratowski film „Dagon”, ale tak naprawdę jest to ekranizacja „Widma Nad Innsmouth”
5. Poza Murem Snu
Kolejne opowiadanie, oparte o jeden z najchętniej wykorzystywanych motywów w twórczości Mistrza – zamianę umysłów. W PMS w mózg prymitywnego mieszkańca gór Catskill (biograf Lovecrafta S.T.Joshi celnie zauważa w jadowitych opisach prymitywnego chłopa wyższość, jaką wobec niego odczuwał HPL - elegancki mieszkaniec zamożnego i rozwiniętego miasta) wnika „kosmiczna dusza”, pozamaterialny byt międzyplanetarny. W momencie śmierci „przybysz” uwalnia się i wyrusza w swój świat (szukając pomsty na jakimś swym wrogu).
Kolejne wczesne science fiction Lovecrafta (pojawia się nawet aparat do wymiany snów), mało w noweli prawdziwej grozy, dominuje element cudowności świata „kosmicznych dusz”, a sam pomysł wróci udoskonalony w jednym z ostatnich opowiadań HPL – „Cieniu Spoza Czasu”
Ogólna ocena końcowa opowiadania – 7/10
PS.
„Poza Murem Snu”, mimo tego, że nie jest zbyt długie i obfitujące w wydarzenia, zostało przeniesione niedawno na ekran, zaskakująco wiernie w stosunku do literackiego oryginału. Warto zobaczyć.
