Mam tu na myśli nie tyle fizyczny czas, co ludzką koncepcję czasu.
Jedne kultury istniały czy istnieją uznając czas jako coś cyklicznego, zataczającego koła, wiecznie powracającego, ale też i niezmiennego. Taka na przykład jest tradycyjna Indyjska koncepcja czasu, i każda, która wiązała się z tradycyjnymi społecznościami rolniczymi, gdzie nic się nie zmieniało, oprócz wiecznie powracających pór roku.
Inną koncepcję wprowadziło chrześcijaństwo, za przykładem judaizmu, a ten z kolei wzorując się na starożytnej religii Persów. Ta koncepcja to czas linearny, przejęty później chodźby przez Oświeceniową teorię postępu czy Heglizm i Marksizm, a także ewolucjonizm. Głosi ona, że świat zmienia się nieodwracalnie. Na gruncie religijnym głosi, że niegdyś, w odległej przeszłości, świat był rajem, teraz zaś świat będzie dążył do nieuchronnego upadku, gdy przyjdzie Mesjasz i przywróci światu jego dawną świetność w dniu Apokalipsy. Tego poglądu nie miały kultury rolnicze. Podobnie, lecz trochę inaczej widziały to świeckie czy też quasi-religijne poglądy oświeceniowe, Heglistyczne, Marksistowskie i paradygmat ewolucyjny. One widzą świat w nieustatannym postępie. Świat zmierza od stanu gorszego do stanu lepszego.
To co chciałbym tu zaproponować to połączenie tych obu koncepcji w spiralnym, czyli cykliczno-progresywnym modelu czasu. Ma on za zadanie połączyć zalety postrzegania świata w sposób cykliczny, który nie daje nam jednego określonego celu, zezwalając na życie bez oczekiwania, w naturalnym biegu rzeczy, jak i postępowy czyniący zadość i klimat dla rozwoju naukowego i technicznego, z którego on wynika. Bowiem wydaje się, że nie bez znaczenia dla rozwoju naukowo-technicznego cywilizacji Zachodu była właśnie wizja czasu linearnego, podobnie jak dla reszty kultur wizja czasu niezmiennego, świata takiego samego jaki zostawili im ich przodkowie.
