O perypetiach z TVP w związku z planowaną emisją filmu "Obywatel Poeta" napisano wiele. Przypomina też o tym Redakcja Niedoczytania.pl w jednej z notek. Za tą notką cytuję kilka wypowiedzi Zbigniewa Herberta, jakie znalazły się z tym filmie.
Wypowiedzi Zbigniewa Herberta z filmu "Obywatel Poeta".
Jacek Trznadel o tym, że wiersz “Chodasiewicz” był o Czesławie Miłoszu:
“Przyszedłem do Herberta na początku lat 90., tu w Warszawie. I on wyciągnął rękopis wiersza zatytułowany ‘Chodasiewicz’ . Przeczytałem do połowy, uniosłem wzrok i powiedziałem: ‘Ależ przecież to jest wiersz o Miłoszu’ . Wtenczas twarz Herberta rozjaśniła się jak twarz autora, który cieszy się, że czytelnik zgadł jego autorski zamysł”.
Joanna Salamon o wierszu “Wilki” i Miłoszu:
Weźmy wiersz ‘Wilki’ [z tomu Herberta 'Rovigo' ]: ‘Ponieważ żyli prawem wilka/ historia o nich głucho milczy/ pozostał po nich w kopnym śniegu/ żółtawy mocz i ten ślad wilczy (…) nie opłakała ich Elektra/ nie pogrzebała Antygona (…) Ponieważ żyli prawem wilka/ historia o nich głucho milczy/ został na zawsze w dobrym śniegu/ żółtawy mocz i ten trop wilczy’ (…) Ale dlaczego ‘żółtawy mocz’ po nich został, dlaczego to wydobywa? Ano, mogę się mylić, ale sądzę, że dlatego, że Czesław Miłosz napisał w ‘Toaście’ : ‘Nie cierpię ludzi, którym uderza do głowy ten moczopędny środek narodowy’ . Czyli patriotyzm, taki nadmierny”.
Zbigniew Herbert o konformizmie Miłosza w stosunku do władzy komunistycznej:
“W decydującym momencie, rok 1945-47, kiedy ludzie nazywani bandytami umierali w lesie za Polskę, on pisywał felietony, niestosowne, w ‘Dzienniku Polskim’ . Za co dostał, bo to tak trzeba nazwać, posadę attaché kulturalnego w Stanach. Ja nie wymagam od przyjaciół, żeby zawsze byli mojego zdania, tylko żeby nie byli zdania tak przeciwnego, i tak konformistycznego, jakiegoś wazeliniarskiego, że to się nie da jeść.
Czy patrzeć nawet na to. I doszło do takiego spotkania w Kalifornii, gdzie on powiedział (…) o przyłączeniu [Polski do ZSRR] jako siedemnastej republiki. To było morderstwo intelektualne na swojej ojczyźnie. Więc tak, jak napisałem w liście: wstałem i wygarnąłem. Wściekłość dawała mi skrzydła”.
Jacek Trznadel o wykresleniu przez Herberta stwierdzenia “mój najukochańszy przyjaciel Adam Michnik”:
“Kiedy przygotowywałem do druku ostatnie wydanie ['Hańby domowej' ] z roku 1997, rozszerzone, Herbert powiedział, żeby z jego wywiadu skreślić kilka słów. Było tam powiedziane ‘mój najukochańszy przyjaciel Adam Michnik’ . Otóż Zbigniew Herbert powiedział: - Słowa ‘mój najukochańszy przyjaciel’ skreślić grubą kreską. Oczywiście uczyniłem…”.
Zbigniew Herbert o Michniku:
“Michnik jest manipulatorem. To jest człowiek złej woli, kłamca. Oszust intelektualny. Ideologia tych panów, to jest to, żeby w Polsce zapanował ’socjalizm z ludzką twarzą’ . To jest widmo dla mnie zupełnie nie do zniesienia. Jak jest potwór, to powinien mieć twarz potwora. Ja nie wytrzymuję (…), ja uciekam przez okno z krzykiem”.
"Wilki" Z. Herberta w wyk. P. Gintrowskiego (video)
___________
Cytaty za: “Obywatel poeta” kontrowersyjny film o Zbigniewie Herbercie