W swoich notkach staram się zwracać uwagę na zagrożenia, nieznane powszechnie.
W związku z pierwszymi oznakami lata, a także w związku z informacją o inwazji barszczy na stan Nowy York, chciałbym przybliżyć temat, gdyż jak wiem z własnej autopsji, barszcze są niebezpieczne.
Lato 1981 roku spędzałem w Wiśle z sześcioletnią kuzynką. Jedną z pospolitych rozrywek była zabawa w sklep. Wówczas jeszcze, zabawa taka wymagała zdobycia towaru. Po krótkim rekonesansie uznaliśmy, że idealnym towarem w sklepie będzie roślina potocznie zwana "koprem", będącą w istocie barszczem Mantegazziego:
Jak dowiadujemy się z Wiki, roślina ta "pojawiła się w Polsce w latach 70-tych. Ma ona status kenofita we florze polski. Na obszarach chronionych powinna być mechanicznie lub chemicznie niszczona."
Przystąpiliśmy więc ochoczo do niszczenia, nie będąc świadomymi takich oto informacji na temat rośliny:
"Zawarte w wodnistym soku oraz w wydzielinie włosków gruczołowych furanokumaryny stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi. Związki te w kontakcie ze skórą i w obecności światła słonecznego, w szczególności ultrafioletu, powodują oparzenia (fotodermatozę) II i III stopnia. Objawy pojawiają się przy naświetleniu promieniowaniem ultrafioletowym już po kilkunastu minutach od kontaktu, przy czym największa wrażliwość i natężenie pojawiania się objawów następuje w ciągu od 30 minut do 2 godzin od kontaktu z rośliną. Ponieważ zanim pojawią się objawy oparzeń mija długi czas, przy nieświadomości ryzyka ofiary oparzeń nierzadko intensywnie i długo mają do czynienia z rośliną (narażone są zwłaszcza dzieci, pracownicy zajmujący się utrzymaniem zieleni, rolnicy). Na siłę reakcji wpływ ma osobista wrażliwość poszczególnych osób, a poza tym zwiększa się ona w wysokich temperaturach i przy dużej wilgotności powietrza, w tym także w przypadku silnego spocenia się. W ciągu 24 godzin nasilają się objawy w postaci zaczerwienienia skóry (erythema) i pęcherzy z surowiczym płynem (oedema). Stan zapalny utrzymuje się przez około 3 dni. Po tygodniu miejsca podrażnione ciemnieją (następuje hiperpigmentacja) i stan taki może utrzymywać się przez kilka miesięcy. Miejsca podrażnione na skórze zachowują wrażliwość na światło ultrafioletowe nawet przez kilka lat. Dodatkowo odkryto także działanie kancerogenne i teratogenne niektórych furanokumaryn wytwarzanych przez ten gatunek"
W upalny słoneczny dzień, zabraliśmy się za ścinanie barszczy. Po ścięciu wchodziliśmy do pobliskiego strumienia "opłukać kapustę", po czym szatkowaliśmy ją na drobne kawałki. Lekarka, która oglądała kilka dni później kuzynkę, była pod wrażeniem kilkudziesięciu bąbli rozsianych po całym ciele, mówiąc, że nigdy wcześniej takiego przypadku nie widziała. Moje bąble były mniej liczne, ale za to pokaźniejsze.
Ponieważ roślina ta jest obecnie pospolita w południowej i zachodniej Polsce, warto wiedzieć, że nie należy do przyjaznych przedstawicieli flory.
