Początek drugiego dnia Warsaw Security Forum upływa pod znakiem krytyki postaw Europy wobec kryzysu za jej wschodnimi granicami. Paweł Kowal twierdzi, że bez nowej formy partnerstwa z państwami Europy Wschodniej opartego o poważną i twardą umowę międzynarodową, nie da się skutecznie przeciwstawić agresywnej polityce Kremla.
Kowal podczas dyskusji na temat regionalnego wymiaru bezpieczeństwa w kontekście sytuacji na Ukrainie wskazał 3 podstawowe kwestie, które Unia Europejska zaniedbała. Należy bowiem właściwie interpretować, prognozować i odstraszać. Właściwa ocena sytuacji jest kluczowa dla prognozy przyszłych wypadków na wschodzie, czego politycy europejscy zdają się nie zauważać. „Gdyby politykom europejskim mniej zależało na przychylności opinii publicznej przed wyborami, zaś bardziej na jedności Europy, a ośrodki analityczne działałyby właściwie – przewidzielibyśmy to co się dzieje obecnie na Ukrainie”.
Według polityka, Zachodowi nie wolno powtórzyć „błędu krymskiego” w przyszłości, która stanie pod znakiem kolejnych prób aneksji. O ile wypowiedzi Żyrinowskiego czy Łuszkowa na temat stosunku do zachodu i rozbioru Ukrainy mogły nie być uznawane za poważne, to dziś tych samych słów używa Putin. „Na ile znam Putina, to ostatnioza często mówi o broni nuklearnej, stosuje analogie do Chruszczowa i to jest dla nas niebezpieczne”. Pytanie tylko czy Europa ma na to odpowiedź. Kowal zaznaczył, że zachowanie polityków zachodnich jest błędne, gdyż opiera się wyłącznie na jednym wariancie - stosunkowo optymistycznym – że należy z Rosją rozmawiać i przywrócić dobre relacje. „A co jeśli Rosja nie chce? Jeśli zaatakuje masowo wschodnią Ukrainę, to też należy z Rosją budować bezpieczeństwo?”. Putin pokazuje, że ma wiele wariantów działania, podczas gdy zachód jednoznacznie mówi, co zamierza zrobić lub czego nie zrobi. Tym bardziej, że na skuteczne odstraszanie militarne Europa nie jest obecnie gotowa.
Receptą na pogłębiający się kryzys za wschodnią granicą Unii Europejskiej ma być według polityka Partnerstwo Wschodnie 2.0. „Niech to będą nowe plany Marshalla”, które należy oprzeć na twardej podstawie traktatowej, warunkowości udzielania pomocy Ukrainie oraz całościowym i szerokim programie działań na kolejną dekadę.
