Nie da się już tego ukryć. W Polsce jest coraz więcej zwolnień grupowych. I chociaż analitycy zaklinają rzeczywistość mówiąc, że na rynku pracy nie dzieje się nic szczególnego, to w wielu miejscach ludzie setkami tracą pracę. Zwolnienia grupowe są szczególnym rozwiązaniem i nie każdego za ich pomocą można zwolnić.
Zwolnienia grupowe w Polsce. Rząd uruchomił środki z Funduszu Pracy
Wrocław, Kraków, Elbląg, Płock, Pasłęk, Szczecin, Warszawa to tylko część z miast, w których doszło do masowych zwolnień. Wydaje się, że wreszcie problem zdaje się zauważać rząd, bo na posiedzeniu plenarnym Rady Dialogu Społecznego szefowa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) Agnieszka Dziemianowicz-Bąk odniosła się do doniesień o zwolnieniach grupowych w polskich firmach.
– Sytuację oceniamy jako stabilną, pewną i jako optymistyczną, patrząc na niski wskaźnik bezrobocia. Jednocześnie chcemy dmuchać na zimne. Dlatego podjęłam decyzję, żeby prewencyjnie uruchomić dodatkowe 50 mln zł z rezerwy Funduszu Pracy na działania dla powiatów, w których planowane są takie zwolnienia grupowe – poinformowała Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.
Dodała, ze środki będą mogły być przeznaczone przez powiaty na takie działania jak pośrednictwo pracy, refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla pracodawcy, będą to środki na rozpoczęcie własnej działalności czy na kwestie związane z poszerzaniem kwalifikacji.
Czym są zwolnienia grupowe?
Czym są zwolnienia grupowe? To szczególny tryb rozwiązywania umowy o pracę, z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. O zwolnieniach grupowych możemy mówić, jeśli łącznie są spełnione następujące warunki firma zatrudnia co najmniej 20 pracowników, przyczyny zwolnień leżą po stronie zakładu pracy (np. likwidacja zakładu pracy, bankructwo firmy), a nie po stronie pracowników, a także w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwalnianych jest co najmniej 10 pracowników, gdy firma zatrudnia mniej niż 100 pracowników albo 10 proc. pracowników, gdy firma zatrudnia co najmniej 100, ale mniej niż 300 pracowników lub wreszcie, 30 pracowników, gdy firma zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników).
Zwolnienia grupowe - co trzeba wiedzieć
Zwolnienia grupowe to trudny, bardzo sformalizowany proces, który wymaga od pracodawcy zawiadomienia związków zawodowych lub gdy ich nie ma przedstawicieli pracowników między innymi o przyczynach zwolnień i proponowanym sposobie ich przeprowadzenia. Należy również powiadomić powiatowy urzędu pracy o przyczynach zwolnień grupowych, przeprowadzić z zakładowymi organizacjami związkowymi (lub przedstawicielami pracowników) konsultacji zamiaru zwolnień grupowych i procedury ich wdrożenia w firmie.
Wymagane jest również zawarcie ze związkami zawodowymi porozumienia lub w razie braku konsensusu, co do jego treści lub braku związków zawodowych – ustalenia przez pracodawcę w regulaminie zasad postępowania wobec pracowników, których obejmą zwolnienia grupowe. Trzeba poinformować powiatowy urząd pracy o porozumieniu lub regulaminie określającym sposób przeprowadzania zwolnień grupowych, a pracownikom wręczyć oświadczenia o rozwiązaniu umów o pracę i wypłaty odpraw pieniężnych.
Kogo nie można zwolnić w ramach zwolnień grupowych
W ramach grupowego zwolnienia pracodawca nie może zwolnić pracowników objętych szczególną ochroną. Są to przede wszystkim pracownicy, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, kobiety w ciąży, w trakcie urlopu macierzyńskiego, pracownicy w trakcie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego i urlopu ojcowskiego oraz członkowie zarządu związku zawodowego. Zwolnieniu w takim trybie nie podlega również społeczny inspektor pracy, a także pracownik powołany do odbycia służby wojskowej, służby zastępczej, zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego.
Pracownikom chronionym przed zwolnieniem w ramach zwolnień grupowych pracodawca może jednak wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy lub płacy, np. zmienić stanowisko pracy lub obniżyć wynagrodzenie. A jeśli pracodawca obniży wynagrodzenie pracownikowi, który jest szczególnie chroniony, to do końca okresu ochrony będzie mu przysługiwać dodatek wyrównawczy, który wyrówna obniżone wynagrodzenie.
Tomasz Wypych
Źródło zdjęcia: Zwolnienia grupowe - polska plaga w 2024 roku. Fot. Pixabay
