Społeczeństwo obywatelskie
to rodzaj społeczeństwa demokratycznego, w którym obywatele świadomie uczestniczą w życiu publicznym, są aktywni i odpowiedzialni oraz posiadają zdolność samoorganizacji.
^
Cechą charakterystyczną społeczeństwa obywatelskiego jest niezależność od władz publicznych. Niezależność ta nie musi oznaczać rywalizacji społeczeństwa z władzą, która występuje zazwyczaj w państwach o ustroju politycznym sprzecznym z wolą większości obywateli. Winna jednak przejawiać się świadomością członków wspólnoty, a więc poczuciem odpowiedzialności za sprawy, jakie stanowią o ich wspólnym życiu. Nie każde jednak społeczeństwo dorosło do takiego typu organizacji. Część bowiem - i tak się dzieje w Polsce - uważa, że człowiek należy jedynie do ustanowionego przez Boga porządku natury. Ta część społeczeństwa za nic ma inny porządek, który powstaje w wyniku umowy społecznej i stanowionych przez tą umowę praw i obowiązków. Rozbieżności tego typu przejawiają się szczególnie w sprawach dotyczących bioetyki (aborcja, in vitro), ale nie tylko. Ogromny wpływ Kościoła - szczególnie na prowincji oddalonej od większych skupisk miejskich - działa często na umysły wiernych nie dla ich zbawienia wiecznego, lecz dla dobra ziemskich popleczników Kościoła, zorganizowanych w partie polityczne, stanowiące prawo przez swoich reprezentantów parlamentarnych. I tutaj właśnie - wbrew zapewnieniom - dzieje się największe psucie społeczeństwa obywatelskiego, które ukierunkowuje się jedynie na zgodne z potrzebami Kościoła zagadnienia. Tak też stało się w przypadku ostatniego referendum. To przeciwne jemu partie - w szczególności PiS - przez swój zaprzyjaźniony Kościół doprowadziły do tak znacznego bojkotu jednej z najważniejszych form społeczeństwa obywatelskiego, jakim przecież jest referendum.
