Clair de Lune
Claude Debussy urodził się w 1862 roku w St.Germain-en-Laye. Bardzo wcześnie zaczął grać na fortepianie. Był cudownym dzieckiem. Robił tak wielkie postępy, że został przyjęty do paryskiego Konserwatorium w wieku 11 lat. Studiował tam 10 lat, nie tylko grę ale i historię muzyki, teorię i kompozycję.
Był wyśmienitym pianistą. Występował publicznie wykonując utwory Beethovena, Chopina, Schumanna i Webera. W 1884 wygrał konkurs Grand Prix de Rome. Nie marzył jednak o karierze pianisty i nie zamierzał się jej poświęcać.
Muzeum Debussy'ego w Saint-Germain-en-Laye
W 1887 roku poznał na Montmartre poetów, deklarujących się jako symboliści. Credo symbolistów to taka sztuka, która oddziałuje przede wszystkim na zmysły, a nie na intelekt. Debussy’emu to wyznanie wiary przypadło do gustu.
Niedługo potem Debussy poznał środowisko paryskich malarzy impresjonistów. Duże wrażenie zrobiła na nim ich koncentracja na kolorze: na samej barwie, ale i na grze świateł na powierzchni koloru.
Obie te szkoły były kluczowe dla rozwoju własnego stylu muzycznego Debussy’ego.
Wczesne utwory były przeznaczone na głos i fortepian lub fortepian solo. Dopiero w 1894 roku napisał poemat symfoniczny L’Après-midi d’un faune (Popołudnie Fauna). Inspiracją był wiersz Mallarme, go pod tym samym tytułem. To orkiestrowe dzieło stało się znaczącym w historii muzyki europejskiej.
Ten poemat pokazał możliwości Debussy’ego, całą paletę barwnych dźwięków, westchnień, oddechów i naprawdę zmysłową harmonikę.
Ale już wcześniejsze fortepianowe utwory nosiły te cechy.
Clair de Lune
W 1890 roku Debussy rozpoczął pisanie utworu, który nazwał Suitą Bergamasque. Nie wiadomo czy wtedy ją ukończył. Opublikowana została dopiero w 1905 roku.
Obecnie uważa się, że to wydawca Debussy’ego skłonił go do dokończenia suity, uważając słusznie, że kompozytor jest już sławny i trzeba wracać do wcześniejszych nie wydanych utworów.
Suita Bergamasque składa się z czterech części:
1. Prélude
2. Menuet
3. Clair de Lune
4. Passepied
Dwie ostatnie części nazywały się pierwotnie inaczej: Passepied to uprzednio Pavane, Clair de Lune zaś nazywała się Promenade Sentimentale. Te nazwy również pochodzą od wierszy, tym razem autorstwa Paula Verlain.
Interesujące jest to, że Debussy używa nazw popularnych tańców suit barokowych. To zderzenie starych form z nowoczesnym stylem kompozytorskim dało wspaniały efekt.
W pierwszych trzech częściach znajduje się wspólny motyw:
* Prélude - F - E - F - E - D
* Menuet - G - F - G - F - E
* Clair de lune - F - Es - F - Es - Des
Cała suita jest dosyć często wykonywana. Jednak część III - Claire de Lune
to jeden z ulubionych utworów większości pianistów. Żyje samoistnie i nie wszyscy wiedzą, że to część większej całości.
Claude Debussy (1908)
Claire de Lune zachwycała nie tylko pianistów. Opracowano transkrypcje na wiele innych instrumentów, najwięcej na skrzypce i gitarę. Są też transkrypcje orkiestrowe, najsławniejsza Leopolda Stokowskiego. Utwór wykonywane jest także przez jazzmanów.
W tym krótkim utworze słychać cały kunszt Debussy’ego. Zważywszy, że zmienił nazwę można domniemywać, że w 1905 roku, będąc już dojrzałym kompozytorem poprawił lub uszlachetnił nuty sprzed 15 lat. Wynik piękny.
W music boxie Suita Bergamasque w wykonaniu Waltera Giesekinga oraz kilkanaście różnych wykonań Clair de Lune, w tym jedno jazzowe - Jacques Loussier Trio.
