Od dwóch dni jedną z najważniejszych postaci polskiego internetu stała się pani Henryka Krzywonos-Strycharska. Wywiady, głosy poparcia lub potępienia liczone pewnie setkami tekstów i tysiącami kliknięć. I w tym wszystkim jedno pytanie, na które chciałbym, aby każdy udzielił sobie odpowiedzi. Ilu spośród tych, którzy w tej chwili się wypowiadają, potrafiło podać podstawowe dane o tej gdańskiej tramwajarce jeszcze powiedzmy, tydzień temu. Oczywiście S24 jest pewnie medium dość specyficznym i tu statystyka taka znacząco odbiegałaby od tej z pozostałej części populacji. Chodzi mi raczej o większość spośród różnych „fejsbukowców”, „onetowców”, dla których cały komentarz polityczny ogranicza się do stwierdzeń dość prymitywnych w swojej treści, nierzadko popartych słowami powszechnie uważanymi za wulgarne.
Chciałbym zatem zaproponować mały test. Jeśli zapytamy podstawowe źródło wiedzy współczesnego internauty, czyli wikipedię o hasło „
Porozumienia sierpniowe” wskaże nam ona cztery dokumenty, podpisane odpowiednio w Szczecinie (30.08), Gdańsku (31.08), Jastrzębiu (3.09) i Katowicach (11.09). Od razu uwaga, wiem, że Huta Katowice, w której podpisano ostatnie z wymienionych porozumień znajduje się na terenie Dąbrowy Górniczej, tym niemniej posługuję się tym uproszczeniem ze względu na powszechną nazwę „porozumień katowickich”. W każdym z tych miejsc działały oczywiście liczne komitety strajkowe, jednak miały one swoje prezydia, przewodniczących, wiceprzewodniczących.
A teraz test. Spróbujmy odtworzyć z pamięci nazwiska trzech najważniejszych (formalnie, czyli przewodniczący i wiceprzewodniczący) osób w każdym z tych komitetów.
Oczywiście, zaraz podam rozwiązanie tej zagadki. Kiedy wpadłem na pomysł jej zadania myślałem głównie o pokazaniu, jak bardzo dajemy się omotać propagandzie, wyciągającej różne osoby z niebytu wtedy, kiedy jest to niezbędne jej zleceniodawcom.
Warto byłoby, żebyśmy pochylili się także nad kilkoma innymi problemami. Jak łatwo czasami było, znalazłszy się w odpowiednim miejscu i czasie, zostać zaliczonym w poczet twórców NSZZ Solidarność? Jak różni ludzie, ze względu na przekonania polityczne, czy hierarchię celów stanowili czołówkę strajków w 1980 roku? W jaki sposób i z jakich powodów niektórzy spośród tych ludzi odeszli ze związku jeszcze w czasie trwania „karnawału” 1980-81? Brak ich zresztą w sieciowej Encyklopedii Solidarności.
Oczywiście nie mam zamiaru odpowiadać na te pytania. To jest temat na potężne opracowania historyczne, a ja piszę tylko taki prosty tekst dla przypomnienia.
Odpowiem tylko na pytanie testowe. Chronologicznie.
Szczecin: Marian Jurczyk, Kazimierz Fischbein, Marian Juszczuk
Gdańsk: Lech Wałęsa, Andrzej Kołodziej, Bogdan Lis
Jastrzębie: Jarosław Sienkiewicz, Stefan Pałka, Tadeusz Jedynak
Katowice: Andrzej Rozpłochowski ‚ Jacek Jagiełka‚ Bogdan Borkowski
