Disamis Disamis
189
BLOG

Dobre racje

Disamis Disamis Nauka Obserwuj temat Obserwuj notkę 0

Przypuśćmy, że ktoś chce ustalić prawdziwość zdania Wszyscy Maltańczycy są śmiertelni. Może tego dokonać na dwa różne sposoby — poprzez rozumowanie dedukcyjne lub indukcyjne.

Można domagać się uznania za prawdziwe następujących twierdzeń traktowanych jako przesłanki sądu Wszyscy Maltańczycy są śmiertelni:

(a) Wszyscy Maltańczycy są istotami ludzkimi oraz
(b) Wszystkie istoty ludzkie są śmiertelne

Teraz, jeśli oba te zdania są prawdziwe, niemożliwe jest, by zdanie „Wszyscy Maltańczycy są śmiertelni" było fałszywe. Mówiąc krótko, prawdziwość zdań (a) i (b) dostarcza konkluzywnej racji dla prawdziwości zdania „Wszyscy Maltańczycy są śmiertelni". Mamy tutaj do czynienia z wnioskowaniem wiodącym od stwierdzenia o wszystkich istotach ludzkich do stwierdzenia o niektórych istotach ludzkich, tj. o Maltańczykach. Jest to przykład rozumowania dedukcyjnego.

Z drugiej strony można nie wierzyć, że zdanie „Wszystkie istoty ludzkie są śmiertelne" jest zdaniem prawdziwym. Można by się o tym przekonać z całą pewnością dopiero wtedy, gdyby wszyscy ludzie umarli (Kwestię kto by to stwierdził pomińmy) .Tak więc, aby ustalić prawdziwość zdania „Wszyscy Maltańczycy są śmiertelni", można odwołać się do innej procedury.

Można mianowicie użyć jako racji sądów, o których wiadomo, że są prawdziwe, i wnioskować ze szczegółu do ogółu. Można więc powiedzieć:

(a) Każdy Maltańczyk urodzony przed 1850 rokiem umarłoraz
(b) Maltańczycy wciąż jeszcze umierają

Prawdziwość (a) oraz (b) czyni prawdopodobnym, że zdanie „Wszyscy Maltańczycy są śmiertelni" jest prawdziwe, lecz, inaczej niż w przypadku przesłanek dostarczanych przez sformułowany powyżej schemat wnioskowania dedukcyjnego, w tym przypadku prawdziwość przesłanek nie czyni pewnym tego, że wszyscy Maltańczycy są śmiertelni. Jest wciąż możliwe, że (a) i (b) mogą być jednocześnie prawdziwe, a jednak ktoś żyjący dzisiaj lub mający się narodzić w przyszłości będzie nieśmiertelny. Stąd, nawet jeśli nasze rozumowanie jest trafne, a nawet jeśli poprawnie wyprowadziliśmy nasz wniosek z racji, jakie posiadaliśmy, możliwe jest (aczkolwiek wysoce nieprawdopodobne), że kiedyś w przyszłości wniosek okaże się fałszywy.

Jeżeli ktoś przypuszcza, że procedura dedukcyjna jest w tym przykładzie pewniejsza, to błądzi. Przesłanka (b) w schemacie dedukcyjnym jest wnioskiem z innego rozumowania indukcyjnego.

 

Disamis
O mnie Disamis

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Technologie