Jak Polska może dołączyć do grona państw, które nie tylko tworzą innowacje, ale je wdrażają i eksportują z korzyścią dla gospodarki? - zastanawiali się uczestnicy VI Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie.
Od pomysłu do komercyjnego sukcesu
Przepis na odblokowanie potencjału innowacyjności polskiego gospodarki przynosi zaprezentowany na Kongresie najnowszy raport PKN ORLEN „Gra o innowacje”. Najwyższa premia innowacyjna przypada tym państwom, które potrafiły w swoim kraju osadzić możliwie najdłuższą część łańcucha innowacji: od pomysłu do komercyjnego sukcesu. Raport, przygotowany w ramach serii „Future fuelled by Knowledge”, stawia tezę, że Polska musi dążyć do maksymalnego wydłużania łańcucha wartości. Innowacje powinny nie tylko powstawać w Polsce, ale także być tu wdrażane i stąd eksportowane. Premia innowacyjna przynosi korzyści całej gospodarce - w postaci miejsc pracy, dochodów gospodarstw domowych i zysków przedsiębiorstw. Zapewnia też uniezależnienie od cykli koniunkturalnych, bo w przypadku innowacyjnych produktów i usług działa prawo Saya: podaż tworzy popyt. Najwięcej efektów mnożnikowych, związanych z miejscami pracy i dochodami, pojawia się w procesach skalowania i komercjalizacji innowacji.
Zdaniem autorów raportu „Gra o innowacje”, budowa gospodarki innowacyjnej wymaga przede wszystkim: przygotowania innowatorów (poprzez m.in. ograniczenie ryzyka życiowego związanego z wprowadzeniem innowacji oraz zmianę podejścia do nauczania), organizacji katalizatorów tych pomysłów w krajowych przedsiębiorstwach oraz uruchomienie misji innowacyjnej państwa, która spięłaby łańcuch wartości.
Adam Czyżewski: Państwo musi wspierać innowacje
- Nie ma innowacyjnej gospodarki bez aktywnej roli państwa, jako organizatora i katalizatora innowacyjnych procesów – uważa dr Adam Czyżewski, główny ekonomista PKN ORLEN, współautor publikacji, podkreślając przy tym, że innowacyjność jest nierozłącznie związana z przedsiębiorczością i gospodarką rynkową, z jej instytucjami i regulacjami. Z dwóch krajów podbijających kosmos i biorących udział w wyścigu zbrojeń to wolnorynkowe Stany Zjednoczone, a nie Związek Radziecki, potrafiły przekuć pionierskie odkrycia na produkty i usługi dla konsumentów.
Symbioza wielkich i małych firm korzystna dla obu stron
Przewagi konkurencyjne Polski tkwią w przedsiębiorczości, ale te rezerwy powoli się wyczerpują. Mając świadomość tych zmian, PKN ORLEN, największe polskie przedsiębiorstwo, działające na rynkach globalnych, od kilku lat bezustannie analizuje procesy innowacyjne pod kątem potencjalnych szans rozwojowych. - Chcemy dzielić się zdobytą wiedzą i doświadczeniem, czego dowodem jest nasz najnowszy raport. Publikacja odpowiada na pytanie, dlaczego, posługując się obrazową analogią Jima Clfitona, szefa Instytutu Gallupa, nasz koń przedsiębiorczości – której jesteśmy mistrzami - nie ciągnie jeszcze za sobą bryczki – tłumaczy dr Adam Czyżewski.
- Kołem zamachowym innowacyjności, winny być dojrzałe przedsiębiorstwa, mające środki na inwestycje – mówił Andrzej Kozłowski. Firmy, takie jak PKN ORLEN, porównał do wielorybów, które, płynąc, ciągną za sobą cały ekosystem – od mikroorganizmów żyjących w wodzie po latające nad powierzchnią ptactwo. – Chcemy zaoferować młodym polskim innowatorom trudno dostępne, a mogące przesądzić o powodzeniu komercjalizacji pomysłów, formy wsparcia – od specjalistycznych laboratoriów po ogromną sieć detaliczną, w której możemy testować dowolną usługę konsumencką. Ta symbioza jest korzystna także dla nas. Wierzymy – zgodnie z filozofią modnego dziś reversed coaching – że obserwacje myślących nieschematycznie, czujących nowe trendy młodych ludzi będą stanowić cenny wkład w rozwój i zwiększanie konkurencyjności naszego biznesu – dodaje Andrzej Kozłowski.
EFC - debata o przyszłości polskiej gospodarki
VI Europejski Kongres Finansowy w Sopocie jest współorganizowany przez PKN ORLEN. Jednym z przewodnich tematów tego wydarzenia jest pobudzenie innowacyjności jako kluczowej determinanty rozwoju gospodarczego opartego na wysokiej wartości dodanej. Prezentacja Adama Czyżewskiego stanowiła wstęp do jednej z najciekawszych debat tegorocznego Kongresu: „Jak odblokować potencjał polskiej innowacji?”. W dyskusji moderowanej przez Wawrzyńca Smoczyńskiego, dyrektora Polityka Insight, wzięli udział: Andrzej Kozłowski, dyrektor wykonawczy ds. strategii i zarządzania projektami, Jerzy Kalinowski, partner KPMG, Bartosz Niedźwiedzki, dyrektor w grupie zarządzania innowacjami Ernst & Young, Agnieszka Skala z rady fundacji Startup Poland, Michał Szaniawski, wiceprezes zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu oraz Przemysław Paczos z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Paneliści wiele uwagi poświęcili miękkim aspektom gospodarki innowacyjności. Jerzy Kalinowski, partner KPMG, przekonywał, że najlepsze inkubatory i najbardziej zasobne fundusze nie gwarantują sukcesu, jeśli nie będzie im towarzyszyć odpowiednia kultura, a tę buduje się najdłużej i najtrudniej. Wymaga ona zmian nie tylko organizacyjnych – od spłaszczenia struktury po zmiany architektoniczne w biurach – ale i mentalnych. - Wiele organizacji wypracowało już skuteczne kanały tworzenia innowacji inkrementalnych: usprawnień organizacyjnych, procesowych czy marketingowych. Ale inwestycje przełomowe wymagają zupełnie innego klimatu – przekonywał Bartosz Niedźwiedzki.
Ekspert EY zwrócił uwagę na to, że swoistym testem dojrzałości zarządu jest to, czy organizacja daje swoim pracownikom luksus luzu, czyli czas na to, by mogli pracować nad obarczonym ryzykiem projektem, kosztem swoich podstawowych zadań. Organizacje, jego zdaniem, muszą nauczyć się przyzwalać na porażkę, nierozłączną towarzyszkę innowacji. - Musimy doceniać osoby, które generują innowacyjne pomysły, ale i te, którzy mają odwagę zakwestionować opłacalność fantastycznych, na pierwszy rzut oka, odkryć – podkreślał Bartosz Niedźwiedzki.
Morawiecki: Musimy być jedną drużyną
Podczas pierwszego dnia Kongresu wicepremier Mateusz Morawiecki mówił, że aby osiągnąć sukces Polska musi być jedną drużyną. Podał przykład gospodarki niemieckiej, która przez lata wypracowała efektywny system, bazujący na ścisłej współpracy biznesu, nauki, ośrodków badawczych, administracji czy instytucji odpowiedzialnych za promocję eksportu. To, w ocenie Mateusza Morawickiego, jeden z kluczowych czynników, powodujących, że Niemcy mogą dziś być dla wielu krajów wzorem konkurencyjności i innowacyjności.
VI Europejski Kongres Finansowy został zorganizowany przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Giełdę Papierów Wartościowych, PKN ORLEN, Bank Pekao oraz NDI. Partnerami Głównymi wydarzenia są PKO Bank Polski oraz PGE Polska Grupa Energetyczna.
