Michał Miśkiewicz Michał Miśkiewicz
2418
BLOG

Sobory powszechne w Kościele Katolickim.

Michał Miśkiewicz Michał Miśkiewicz Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 2

W Kościele Katolickim odbyło się już 17 soborów powszechnych. Jakie one miały cele? I co uchwalono?


 

Pierwszym soborem był „Laterański I” jego celem było kontynuowanie reform które zapoczątkował Grzegorz VII. Głównymi tematami, jakimi miał on się zająć były: symonia, nieprzestrzeganie „celibatu” i problemy wynikłe z nieprzestrzegania „celibatu” i związane z dziedziczeniem dóbr kościelnych oraz z inwestyturą, czyli mianowaniem duchownych, zwłaszcza biskupów i opatów przez władców świeckich. Duże znaczenie dla Soboru Laterańskiego I miała poprzedzająca go cała seria synodów rzymskich zwoływanych od 1059 roku, które za czasów Grzegorza VII przybrały formę tak zwanych synodów postnych (od 1074 zwoływano je na początku Wielkiego Postu). Synod jest to zebranie przedstawicieli Kościelnych i świeckich w kościołach Chrześcijańskich. Nie zachował się autentyczny zbiór kanonów ustalonych na soborze. Najpopularniejsze jednak opracowania tegoż soboru, to wydania Alberiego, Mansiego (najpełniejszego i klasycznie używanego w Kościele) oraz Pertza. Niektóre źródła wspominają o relacji opata Sugera z Saint Denis. Jedne z postanowień soboru było:

-zakaz wynoszenia na wyższe stanowiska albo też wyświęcanie na kapłanów za opłatą pieniężną.

-Nakaz ustanawiania prezbiterów przez biskupów, dalej zakaz przyjmowania dziesięcin i kościołów od osób świeckich.

-Zakaz posiadania konkubin oraz zawierania związków małżeńskich przez prezbiterów, diakonów, subdiakonów i mnichów.

To tylko trzy postanowienia które odnoszą się do celibatu, inwestytura i symonia.

Sobór Laterański II był kolejnym soborem powszechnym który nastąpił. Zwołał go papież Innocentego II w 1139 roku. Zlikwidował on skutki shizmy, do których doszło za życia Anakleta II który potem został nazwany antypapieżem czyli osobą nieprawnie powołaną na tron apostolski. Wszystkie konsekracje których dokonał zostały unieważnione, osoby duchowne które zostały mianowane przez antypapieża zostały usunięte z urzędów. Ogłoszono ekskomunikę króla Sycylii Rogera II oraz potępiono i wygnano króla Sycylii Arnolda z Brescii. Były to pierwsze w historii Europy konwencja międzynarodowa o prowadzeniu wojny, i gdzie Chrześcijanie wyrzekli się stosowania kuszy w walkach między sobą.

Kolejnym soborem był Laterański III który zwołał papież Aleksander III w 1179 roku. Jednym z celów jakie miał przed sobą było unieważnienie wszystkich decyzji antypapieży. Odbył się on dopiero po zwycięstwie papieża w sporze z Fryderykiem Barbarossą który był cesarzem Rzymsko-Niemieckim. Na tym soborze ustalono też normy obyczajowe dla księży. Najważniejszym ustaleniem III Soboru Laterańskiego było wprowadzenie nowych zasad wyboru papieża. Przyjęto, że dla ważnego wyboru papieża potrzebna jest większość dwóch trzecich kardynalskich głosów, co miało zapobiec ogłaszaniu antypapieży oraz uniezależniało elekcję od cesarza, niższego kleru i ludu rzymskiego - przyjęty mechanizm przypominał konklawe, termin ten został jednak użyty dopiero przez Grzegorza X niemal sto lat później.

Sobór Laterański IV odbył się 1215 roku i został zwołany przez papieża Innocenty III. W wyniku tego soboru były ustalenia takie jak:

-krucjata – ogłoszono obowiązek jej zwołania

-kwestia natury teologiczno-dogmatycznej – Chrystus jest obecny w Eucharystii realnie pod postacią chleba i wina przez przeistoczenie

-uściślił przepisy o inkwizycji kościelnej i zobowiązał władze świeckie do zwalczania herezji

-zobowiązanie wiernych do spowiadania się przynajmniej raz w roku

-Żydzi i muzułmanie, mieszkający wśród chrześcijan, zobowiązani zostali do noszenia wyróżniających ich oznak (żółte naszywki i żółte czapki),

Podczas soboru Lyonskiego I zwołanego papieża Innocentego IV w 1245 roku zjawiła się mała grupa ludzi. Rosnące zapędy cesarza na sprawowanie całości władzy świeckiej i częściowe podporządkowanie sobie Kościoła oraz postać i ambicje papieża Innocentego IV, dążącego z kolei do sprawowania powszechnej władzy przez biskupa Rzymu, doprowadziły do ostatecznej konfrontacji. Sobór ten zdetronizował Fryderyka II jako króla niemieckiego i cesarza rzymskiego, co okazało się decyzją trwałą i skuteczniejszą od ekskomuniki. Cesarza, który miał się zjawić na posiedzeniu soboru jako oskarżony, reprezentował jego sędzia dworski, Tadeusz z Suessa. Sobór ów zatwierdził również kościelne prawo procesowe, opracowane przez papieża oraz zajął się problemem Mongołów w Europie. Następstwem tego, było wysłanie rok później, pierwszej europejskiej delegacji do chana mongolskiego, Batu-chana. Zwrócono także baczną uwagę i omówiono problemy moralne we wnętrzu Kościoła, głównie odnoszące się do duchowieństwa, co miało swój oddźwięk w uchwalonych konstytucjach.

Sobór Lyoński II powołał papież Grzegorz X Sobór obradował głównie nad problemem ponownego zjednoczenia Kościoła Zachodniego z Wschodnim. Dążył do niego zarówno papież Grzegorz X jak i cesarz Michał VIII Paleolog. Ten ostatni czynił to jednak jedynie z pobudek czysto politycznych. Sobór, mimo niezrealizowania ogłoszonych na nim uchwał, był niezwykle ważny z punktu widzenia historii i rozwoju Kościoła Rzymskiego. Dał ostateczne wskazówki co do wyboru głowy Kościoła Katolickiego. Zajął się problemami życia konsekrowanego. Sobór starał się także przywrócić jedność z Kościołem prawosławnym, z którym łączność została zerwana ponad 200 lat wcześniej.

Sobór w Vienne który powołał papież Klemens V w 1311 postanowił o zlikwidowaniu zakonu templariuszy.

Sobór w Pizie nie jest oficjalnie uznawany przez kościół katolicki ponieważ został powołany on przez 23 kardynałów a nie przez papieża. Miało to miejsce w 1409 roku, Sobór wytoczył sprawę papieżowi Grzegorzowi XII i antypapieżowi Benedyktowi XIII który uznał ich za niegodnych tiary. Jednak nie udało się pokonać wielkiej shizmy, a do tego dołączył trzeci papież Aleksander V.

Następny sobór w Konstancji miał zakończyć wielką shizmę kościoła zachodniego. Został on powołany przez antypapieża Jana XXIII, jednak kościół akceptuje posiedzenia tylko zatwierdzone przez Grzegorza XII. Ostatecznie schizmę zakończył 11 listopada 1417 wybór papieża Marcina V. Było to jedyne w historii konklawe na północ od Alp.

Sobór w Sienie został powołany w 1423 roku i cechował się nierozstrzygnięciem kwestii podniesionych przez ruch pojednawczy, który próbował przeprowadzić reformy w Kościele. W Kościele rzymskokatolickim sobór ten nie jest już uznawany jako oficjalny ekumeniczny sobór biskupi, ponieważ stopień i wymiar proponowanego 'pojednania' (chodzi tutaj przede wszystkim o przepaści wynikłe z wieloletniej schizmy oraz herezje na łonie Kościoła jak np. husytyzm) został uznany za herezję.

Sobór w Bazylei został zwołany przez papieża Marcina V. Odbył się po jego śmierci, kiedy papieżem był Eugeniusz IV. Celami tego soboru było: rozwiązanie problemu husytyzmu, zaprowadzenie pokoju między władcami chrześcijańskimi oraz reforma Kościoła. 12 listopada 1431 r. papież Eugeniusz IV ze względu na rokowania w sprawie unii z Grekami przeniósł na 18 miesięcy obrady soboru do Bolonii.

Sobór w Ferrarze został zwołany przez papieża Eugeniusza IV. Bezpośrednią przyczyną zwołania soboru był sprzeciw Eugeniusza IV wobec ogłoszonej przez sobór w Bazylei wyższości soboru nad papieżem. Eugeniusz ogłosił bazylejski sobór nieważnym i 8 sierpnia 1438 roku nowy sobór rozpoczął obrady.

Sobór Florencki został zwołany przez papieża Eugeniusza IV, obradował od lutego 1439 r. a rok wcześniej w Ferrarze. Ogłoszono w niej unię Kościołów rzymskokatolickiego i bizantyjskiego. W bulli znalazł się też tzw. Dekret o Grekach, w którym doprecyzowano orzeczenie Soboru lyońskiego II na temat Filioque: „Duch Święty pochodzi wiekuiście od Ojca i Syna, i swoją istotę (essentia) i swoje istnienie (esse subsistens) ma jednocześnie od Ojca i od Syna, i od Obydwu jakby od jednej zasady i jednego tchnienia (spiratio) pochodzi”.

Sobór Laterański V Zwołany został przez papieża Juliusza II w 1512 r., w odpowiedzi na zwołany samowolnie przez część niezadowolonych kardynałów sobór w Pizie w 1511 r. Sobór w Pizie popierał król Francji Ludwik XII i cesarz Maksymilian I Habsburg. Papież szybko zawiesił jego obrady i wezwał kardynałów do stawienia się na Lateranie. Uroczyste otwarcie jego obrad nastąpiło 3 maja 1512. W soborze udział wzięło 15 kardynałów, 10 arcybiskupów, 56 biskupów, wielu opatów i generałów zakonów. Sobór zbierał się na 12 sesjach - od 1513 r. już pod przewodnictwem nowego papieża Leona X. Na 9. sesji papież wydał 4 dekrety:

-poddano stosowanie zastawów lombardowych ścisłej kontroli kościelnej,

-potępiono nadużycia dyscypliny kościelnej przez duchownych,

-zakazano druku książek bez zezwolenia władzy duchownej swojej diecezji pod karą ekskomuniki,

-bulla Unam Sanctam została uroczyście ponowiona konstytucją Pastor aeternus, zawierającą doatkowo stwierdzenie (właściwie zafałszowany cytat z Wulgaty), że nieposłuszeństwo papieżowi winno być karane śmiercią,

Sobór trydencki był odpowiedzią na narastającą potrzebę reform w Kościele katolickim, który podjął się ich w odpowiedzi na reformację. Jest uznawany za początek okresu kontrreformacji. Odbył się w mieście Trydent i dokonał zmian takich jak:

-nakazano tworzyć seminaria duchowne

-rozpoczęto wizytacje biskupów w diecezjach;

-zasady o klauzurze zakonnej;

-W 1542 roku papież Paweł III zreorganizował Inkwizycję. Powołał Kongregację Kardynalską Świętej Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji, tzw. Święte Oficjum (Sacrum Officium), które składało się z 6 kardynałów i miało nadzorować działalność sądów inkwizycyjnych w walce z reformacją.

Przed ostatnim soborem był Watykański I który obradował od 1869 do 1870 roku i zwołany przez i zwołany przez papieża Piusa IX. Został on zawieszony z powodu zdobycia Rzymu przez wojska Włoskie, jego obrad nigdy nie wznowiono. Sobór uchwalił konstytucję dogmatyczną De ecclesia Christi, która zawiera wypowiedź doktrynalną: "Romani Pontificis definitiones esse ex sese irreformabiles, non autem ex consensu Ecclesiae" (definicje Papieża Rzymskiego są same z siebie niezmienne, a nie wynika to ze zgody Kościoła). To zdanie oraz dogmat o nieomylności papieża w sprawach wiary i moralności kształtuje dziś w znacznej mierze stosunki w Kościele katolickim.

Ostatnim soborem jaki się odbył do tej pory był Watykański II który odbył się w 1962 roku i zwołany przez papieża Jana XXIII, a zakończony w 1965 roku przez Pawła VI. Sobór watykański II stał się prawdopodobnie najważniejszym wydarzeniem w dziejach chrześcijaństwa XX wieku. Kościół katolicki uległ w jego wyniku tak poważnym przemianom, że zwykło się przeciwstawiać sobie Kościół "przedsoborowy" i "posoborowy". Trzeba jednak pamiętać, że obecna perspektywa (2011) jest jeszcze zbyt krótka, by zidentyfikować skutki, wykryć związki przyczynowe i ferować jednoznaczne oceny. Tym niemniej już nawet podczas soboru wielu teologów, myślicieli, publicystów i polityków dawało wyraz swojemu stanowisku na temat koncepcji przyjętych przez sobór. Kwestia pozostaje żywa do dziś, co świadczy o jej wadze. Oceny soboru wahają się od entuzjastycznych do niezwykle krytycznych.


 

Soborów było wiele ale jednak nie wszystkie były potrzebne, a dopiero ostatni coś zdziałał.

 

Jaki jestem?? Trudno o tym powiedzieć samemu. Napewno troche tajemniczy i patrzący z innej perspektywy.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura