„Najtrudniejszą sprawą jest
dyscyplina i trening emocji”.
Thomas S. Eliot
Ludzkie emocje (i uczucia) to potężna siła. Niejednokrotnie to właśnie pod ich wpływem ludzie stawali się autorami wielkiego dobra bądź zła. To pod ich wewnętrznym naciskiem rozpoczynano przełomowe wojny
i bitwy (jak choćby starożytna bataliao Troję, u której źródeł znalazły się uczucia miłości, zazdrości i… nienawiści).
Oczywiste jest, że nie potrzeba wojen ani bitew, aby uzmysłowić sobie zgubny lub chwalebny wpływ emocji na życie ludzkie. Współcześnie pojawiają się one nader często i niejednokrotnie zbyt intensywnie w świecie sportu. Sport zaś – uzależniony od bogatych sponsorów, jest obecnie areną demonstrowania nie tylko pasji, lecz również skrajnych emocji (emocjonalnych reakcji). Termin reakcja ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia sedna e-mocji (i u-czuć), które swą re-aktywną siłą obejmują ludzkie myślenie i działanie.
Sfera mentalna człowieczego „ja” – czyli po prostu sposób, w jaki postrzegamy i oceniamy otaczającą nas rzeczywistość, jest pod ciągłym naporem emocjonalności. Każdy wybór, każde zachowanie i działanie jest „zasilane” emocjami (i uczuciami). Szczególnie wyraźnie ujawnia się to w świecie sportu. Sportowiec bowiem jako człowiek pracujący nad swoim indywidualnym rozwojem, nie może pozwolić sobie na lekceważenie rozwoju duchowo-moralnego, gdyż to „zdrowy duch” uzdrawia ciało. Jego fizyczność pozbawiona podstaw etycznych ślepa jest na odkrycie w sobie całego bogactwa bycia o-sobą. Brak rozwoju wewnętrznego ZAWSZE przekłada się na regres fizyczny. Ludzkie wnętrze jest skomplikowaną maszyną,
w której tryby emocjonalności muszą zazębiać się z trybami mentalnymi (sposobem myślenia) a te zaś napędzają fizyczność – i na odwrót. Zrozumienie sprzężenia zwrotnego we wzajemnym reagowaniu na siebie struktury zewnętrznej i wewnętrznej człowieka-sportowca, stanowi klucz do osiągnięcia doskonałości sportowej (która zawsze będzie naznaczona niespełnieniem z racji na prosty fakt, że człowiek to istota w ciągłym rozwoju). Owa doskonałość ma zawsze charakter relatywny, bowiem czym innym jest doskonałość piłkarska Cristiano Ronaldo a czym innym Jakuba Błaszczykowskiego. Każdy z nich dysponuje własnym, specyficznym poziomem możliwości i talentu, ożywianego pasją,a co za tym idzie, umiejętnościami stricte sportowymi. Na każdego z nich oddziaływują inne emocje, inne uczucia i różne czynniki kulturalno-społeczne. Dlatego trudno porównywać zachodnich piłkarzy z polskimi „kopaczami” piłki, choć i my nie powinnismy mieć kompleksów... Takie osobowości, jak Jerzy Dudek, Łukasz Piszczek czy Robert Lewandowski i wspomniany już ”Kuba” są wartością samą w sobie. Mamy także mniej pokornych i bardziej krnąbrnych zawodników, jak choćby Artur Boruc, Wojciech Szczęsny czy Marcin Wasilewski. I choć ich życiorysy czy wybryki pozaboiskowe nie są godne naśladowania, to pasja i upór, z jakim zmierzają do celu, jak najbardziej. Te dwie kategorie piłkarzy różni przede wszystkim trening i dyscyplina emocji. Jak wszystko, także i ludzka emocjonalnośc bez rozumnego okiełznania jej, działa na niekorzyść rozwoju osobowościowego i sportowego.
Człowiek żyjący pasją ma w sobie potęgę równą zapewne mocy wielkich gwiazd. Pasja bowiem i wysiłek własny, inwestowany w jej rozpoznaniei rozwój, są, jak dwie nogi, na których idziemy wprost do wyznaczonego celu. Tylko od nas, od indywidualnego samozaparcia i samodyscypliny, zależy czy go osiągniemy.
Przemysław Janiszewski, etyk sportu
