Aż trudno uwierzyć, że taki obraz mógł powstać pięć wieków temu. Jego twórca miał wtedy raptem 21 lat. Była to epoka Michała Anioła i Leonarda da Vinci, ale ten zdawałoby się nikomu nieznany, nieopierzony młokos pobił wielkich mistrzów już na starcie.
Otworzył inne drzwi i okna w swojej pracowni, przez które wlały się nieoglądane przedtem światy.
Namalował autoportret studiując swoje odbicie w wypukłym zwierciadle zwanym także lustrem konwekcyjnym. Wszystko jest na nim krzywe. Zaskakuje i podaje w wątpliwość perspektywę, do jakiej nawykły nasze oczy.
Nie zgadzają się proporcje. Dłoń malarza zdaje się być większa od jego klatki piersiowej. Dekompozycji poddane jest także zaokrąglone okno za jego plecamii, a belki na suficie rozciągnięte nad jego głową są elastyczne jak guma do żucia.
Obraz wzbudził entuzjazm papieża Klemensa VII, co dobrze świadczy o guście namiestnika kościoła.
Ponieważ lustro powiększa wszystko, co widać na pierwszym planie i pomniejsza szczegóły bardziej oddalone, namalował także swoją dłoń nienaturalnie powiększoną zmianą perspektywy, ale przez to nawet jakby piękniejszą. Francesco był urodziwym młodzieńcem o dystyngowanych rysach twarzy, przez co jego autoportet nabrał cech boskości, zachwycał się obrazem dwadzieścia lat po śmierci autora Giorgio Vasari, biograf Rafaela i Leonarda da Vinci i pierwszy w historii historyk sztuki.
Sportretowany w wypukłym zwierciadle młodzieniec nie dożył czterdziestki. Choć nazywał się Girolamo Francesco Maria Mazzola, względnie Jeronimus Franciscus Maria Filius Philipi de Mazzola,do historii przeszedł jako Parmigianino.
Był nowatorem, który wnosi nową energię. Jego malarstwo oglądane dzisiaj pozwala zrozumieć, jak ewoluował proces postrzegania świata w sztuce. Można zaryzykować tezę, że wywarł wpływ także na kino i na fotografię.
Kto wie, czy bez jego eksperymentów z wypukłym zwierciadłem powstałby "Wstręt" Romana Polańskiego, zdjęcia Annie Leibowitz i czy Vincent van Gogh namalowałby swój autoportret z obciętym uchem, gdyby trzysta lat wcześniej Parmigianinonie sportretował siebie w czerwonym berecie?
