Już dziś!
Wyłącz system na Krakowskim Przedmieściu
...i zobacz Salon24.pl w realu!
Na ekranach ustawionych przed domem Bez Kantów przeczytaj komentarze o 1989. Dołącz własny.
Z domu, z Twojego miejsca
w Polsce lub z komputera
na Krakowskim.
Zrób użytek z wolności:
zabierz głos!
Jiří Januška, Czechy
Wydarzenia 1989 roku sprowadziły Czechy, Polskę i inne kraje na drogę demokracji. Entuzjazm i poparcie ówczesnych zmian, zarówno jak niewyobrażalność powrotu „starych porządków” dla dzisiejszych pokoleń pokazują prawdziwe epokowe znaczenie zmiany ustroju. Między sytuacją polską i czeską można znaleźć różnice i podobieństwa. Na przestrzeni ostatnich kilku stuleci obaj kraje kończą dopiero drugie (po okresie międzywojennym) dwudziestolecie niezależnego wewnętrznego życia społecznego.
W Polsce działania w jakimś stopniu skuteczne dążące do zmiany ustroju zaczęły się dawno przed 1989 r., w Czechach zaś cała ta „aksamitna” zmiana zwyczajnie nazywa się „listopadem 89”, bo odbyła się ona naprawdę w ciągu kilku tygodni. Wydaje się jednak, że podobny rozmiar czasowy mają też w poszczególnych krajach wydarzenia, które naśladowały po „zwycięstwie”, wstępne rozliczanie się z przeszłością. Sprawa współpracy z SB dzięki lustracji już od dawna nie jest w Czechach tematem politycznym i najważniejszą polityczną siłą lewicową nie jest partia postkomunistyczna. (To z tego powodu, że takiej w Czechach nie ma, bo partia komunistyczna istnieje bez przerwy do dziś dnia i we wszystkich wyborach parlamentarnych od 1992 r. zdobyła ona trzecie miejsce. Póki co nie weszła jeszcze do rządu i wciąż jest celem różnych społecznych działań dążących do jej rozwiązania.)
W Polsce jednak czasami zdaje się, że nierozliczona przeszłość stoi na przeszkodzie skupieniu się na przyszłości. A właśnie przyszłość jest tym, co jest wielkim wyzwaniem i zadaniem zarówno dla Polski jak dla Czech. Bo wolnością i demokracją trzeba się opiekować i ją uprawiać. Mam nadzieję, że przynajmniej ten morał moje pokolenie - pierwsze pokolenie wyedukowane już w okresie postsocjalistycznym - wyciągnęło z początku epoki demokracji w naszych krajach.
