Pomimo olbrzymiego postępu w rozwoju nauki, nadal bardzo mało wiemy o organizmie człowieka. Potwierdziło się to po raz kolejny. Przyczynkiem do sensacyjnego odkrycia było ugryzienie przez psa.
Infekcje bakteryjne można leczyć skuteczniej, szybciej i bezpieczniej wtedy, kiedy znana jest dokładna przyczyna choroby. W większości przypadków do jej ustalenia wystarczy analiza laboratoryjna pobranej od pacjenta próbki. Zdarza się jednak, że standardowe metody diagnostyczne są niewystarczające. Tak dzieje się np. wtedy, jeśli gatunek bakterii nie został jeszcze sklasyfikowany, opisany albo nawet jeśli jest znany to jest szczególnie trudny w hodowli.
Nieznane gatunki bakterii
Prestiżowe pismo „BMC Microbiology” opublikowało wyniki badania, z którego wynika, że w organizmach ludzi żyje trzydzieści pięć nowych gatunków bakterii, o których wcześniej nie mieliśmy pojęcia. Kilka spośród nich może mieć istotne znaczenie kliniczne. Jedną z nich odkryto w kciuku.
- To pokazuje jak szeroki jest zakres nieopisanych jeszcze patogenów – mówią naukowcy z uniwersytetu w Bazylei, którzy dokonali odkrycia.
Zespół lekarzy i naukowców z Uniwersytetu w Bazylei, kierowany przez mikrobiologa dr Daniela Goldenbergera, od 2014 r. zbiera i analizuje ludzkie próbki zawierające takie nieznane patogeny. Łącznie do ich zbiorów trafiło 61 próbek krwi lub tkanek pozyskanych od pacjentów cierpiących na różnorodne schorzenia, w przypadku których konwencjonalne techniki laboratoryjne, takie jak spektroskopia mas czy sekwencjonowanie niewielkiej części genomu bakteryjnego, nie dały jasnych wyników. W związku z tym, wykorzystując metodę istniejącą dopiero od kilku lat, naukowcy zsekwencjonowali cały materiał genetyczny „kłopotliwych” bakterii, a następnie za pomocą narzędzi internetowych porównali zidentyfikowane sekwencje ze znanymi szczepami. To żmudna i wymagająca precyzji praca.
Bakterie a ich rola kliniczna
- Okazało się, że spośród 61 przeanalizowanych bakterii 35 nie zostało nigdy wcześniej opisanych. Pozostałych 26 szczepów było po prostu bardzo trudnych do zidentyfikowania. Ocena danych pacjentów wykazała, że 7 z 35 nowych gatunków miało znaczenie kliniczne, co oznacza, że mogą powodować zakażenia bakteryjne u ludzi. „W przeszłości rzadko publikowano takie bezpośrednie powiązania między nowo zidentyfikowanymi gatunkami bakterii a ich rolą kliniczną - podkreśla dr Goldenberger.
Większość nowo zidentyfikowanych gatunków należy do rodzajów Corynebacterium i Schaalia. „Wiele drobnoustrojów z obu tych rodzajów występuje w naturalnym mikrobiomie ludzkiej skóry i błon śluzowych, dlatego często są niedoceniane, a badania na ich temat skąpe. Mogą one jednak powodować infekcje, gdy dostaną się do krwioobiegu. Na przykład jeden z odkrytych patogenów znaleziono w kciuku pacjenta, w którym w wyniku ugryzienia przez psa rozwinął się stan zapalny. Tę samą bakterię niedawno opisała inna grupa badawcza, tym razem z Kanady, która także wyizolowała ją z rany spowodowanej pokąsaniem przez domowe zwierzę. To doprowadziło nas do założenia, że jest to nowy patogen, który trzeba bacznie monitorować” – twierdzi dr Goldenberger.
Będzie łatwiej diagnozować infekcje
Teraz zespół z Bazylei zamierza nadać nazwy wszystkim odkrytym przez siebie bakteriom. Nie zamierza także porzucać swojego projektu i nadal zbiera próbki ciekawych przypadków.
- Zauważyliśmy ostatnio dużą dynamikę: dzięki postępowi technologicznemu w bakteriologii publikuje się znacznie więcej na temat nowo odkrytych gatunków bakterii. Rozwój ten ułatwi w przyszłości prawidłowe diagnozowanie infekcji wywołanych rzadkimi patogenami i skuteczne ich leczenie od samego początku – podsumowuje dr Goldenberger.
Tomasz Wypych
Zdjęcie ilustracyjne, fot. Canva
