Anna Wypych-Namiotko
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury
Szanowna Pani Minister
Rada Krajowa Wolnego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Morskiej realizując uchwałę V Krajowego Zjazdu oraz wniosek sekcji Portów Morskich zwraca się do Pani Minister z prośbą udzielenia pomocy wcześniej obiecanej przewodniczącemu w/w sekcji koledze. Bogdanowi Bołzanowi podczas posiedzenia sejmowej Komisji Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” w dniu 18 marca br. na temat „Bariery i zagrożenia przemysłu przeładunkowego i portów morskich – propozycje zmian ustawowych”.
Prośba nasza związana jest oczekiwaniem wsparcia i pomocy w działaniach na rzecz wydania przez Ministerstwo Finansów interpretacji potwierdzającej prawidłowości stosowania stawki VAT 0% do dla usług przeładunkowych w portach morskich oraz nowelizacji zapisów ustawy z dnia 1 marca 2004r. o podatku od towarów i usług w celu doprecyzowania warunków stosowania preferencyjnej stawki VAT 0%.
Nasze wystąpienie wynika z uzasadnionych obaw co do dalszej kondycji finansowej polskich portów morskich i widocznej postępującej marginalizacji roli polskich portów morskich w transporcie międzynarodowym i wewnątrz wspólnotowym poprzez stopniowe pozbawianie naszych portów równych szans gospodarowania i swobody konkurencji w stosunku do portów innych krajów unijnych.
Istotny wpływ na postępującą marginalizację roli polskich portów morskich mają nieprecyzyjne przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. nr 54, poz.535. z późn. zmianami), czego ewidentnym przykładem są próby zabrania – przez niektóre organy podatkowe – polskim portom morskim prawa do stosowania preferencyjnej stawki VAT 0% dla usług związanych z obsługą morskich i lądowych środków transportu.
Do końca 2007r. organy podatkowe powszechnie akceptowały stosowanie stawki VAT 0% do usług świadczonych na obszarze polskich portów morskich, polegających na kompleksowej obsłudze przeładunkowej morskich statków i środków transportu lądowego (samochodów, wagonów), a stanowisko to oparte było na art.83 ust. 1 punktu 9 i 9a ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT).
Po wprowadzeniu, z dniem 1 stycznia 2008r. do punktu 17 w ust.1 art. 83 ustawy o VAT osoby „armatora morskiego”, stanowisko organów podatkowych uległo zmianie, bowiem z usługi przeładunkowej, tj. z szeregu czynności dokonywanych przy przeładunku między burtą statku morskiego a burtą wagonu samochodu wyłączono („zgubiono”) przedmiot tych czynności, czyli „ładunek”. W następstwie tego zaczęto uznawać, że „obsługa morskich środków transportu” i „lądowych środków transportu” w polskim porcie morskim dotyczy wyłącznie czynności załadunku, wyładunku, przeładunku i temu podobnych usług (nie sprecyzowanych w polskiej ustawie o VAT). Przedmiot tych usług – ładunek – został praktycznie z nich wyłączony, zaś wszelkie czynności związane z tym ładunkiem wykonywane między statkiem morskim a wagonem/samochodem winny podlegać opodatkowaniu na zasadach ogólnych (czyli stawką 22% zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT). Podstawą takiego stanowiska miała właśnie być przytoczona powyżej nowelizacja punktu 17 w ust. 1 art. 83 ustawy o VAT, wprowadzająca zapis „o pozostałych usługach świadczonych na rzecz armatora morskiego”. Zdaniem organów podatkowych dla czynności na rzecz ładunku świadczonych między statkiem morskim a wagonem /samochodem zastosowanie preferencyjnej stawki 0% jest możliwe tylko i wyłącznie, o ile te czynności świadczone są na rzecz armatora morskiego.
Zgodnie z praktyką polskiej branży morskiej podmioty gospodarcze, świadczące usługi na obszarze polskich portów morskich, wykonują te czynności na rzecz spedytorów, agentów, innych gestorów ładunku, (którzy jednocześnie mogą być właścicielami tego ładunku), ale nie dla „armatorów morskich”.Zarówno dla praktyków z branży morskiej, jak i dla nas związkowców – jasne jest, że obsługa morskich i lądowych środków transportu w polskim porcie morskim to całość obsługi przeładunkowej w porcie, w skład której wchodzą: a) załadunek, wyładunek ze statku lub wagonu/samochodu, lub w kierunku odwrotnym; b) przeładunek w relacji bezpośredniej ze statku na wagon/samochód, lub w kierunku odwrotnym; c) przeładunek w relacji pośredniej (z pośrednictwem placu składowego), z czasowym złożeniem (składowaniem) ładunku na placu składowym w drodze między obydwoma środkami transportu morskiego i lądowego (np. rozładunek statku z ładunkiem 20 tysięcy ton węgla wymaga składu wagonów o długości ponad 8 km, tj. około 320 wagonów); manipulacje ładunkiem na trasie między obydwoma rodzajami środków transportu morskiego i lądowego, w tym kruszenie, białkowanie, kontrola, ważenie i podobne czynności manipulacyjne (ze względu na inne potrzeby statku, a inne wagonu/samochodu, np. statek przyjmuje ładunek workowany lub w kontenerach, a wagon ładunek sypki); j) pozostałe usługi polegające na przygotowaniu morskiego lub lądowego środka transportu do podjęcia ładunku, w tym np. czyszczenie, mycie ładowni statków, wagonów lub samochodów.
Porównanie praktyki fiskalnej, wynikającej z mocy tych samych dyrektyw unijnych, w stosunku do polskich portów morskich i innych portów unijnych, - gdzie powszechnie stosowane jest zwolnienie od podatku VAT lub stawka VAT 0% dla takich samych usług, jakie świadczą polskie porty morskie – jednoznacznie stawia polskie porty morskie w niewspółmiernie gorszej sytuacji w stosunku do unijnej konkurencji.
Nie można zatem oczekiwać, że podmiot gospodarczy, zwłaszcza w czasie szalejącego światowego kryzysu finansowego, wybierze ten port morski, w którym będzie narażony na „komfort” oczekiwania na zwrot nadwyżki naliczonego nad należnym podatku VAT, co proponuje się m.in. w odpowiedziach na interpelacje poselskie (patrz: „odpowiedź podsekretarza w Ministerstwie Finansów – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 5235 w sprawie stawki podatku VAT na usługi świadczone w polskich portach morskich przy obsłudze ładunków i niezgodności wydawanych indywidualnych interpretacji podatkowych z prawem wspólnotowym, skutkującym obniżeniem konkurencyjności polskiej gospodarki”)
Polska jest krajem nadbałtyckim, dlatego też uważamy, że brak jednoznacznego stanowiska Ministra Finansów w postaci interpretacji w sprawie stosowania stawki VAT w wysokości 0% dla usług świadczonych na obszarze polskich portów morskich przy obsłudze morskich i lądowych środków transportu nie jest wyłącznie sprawą regionów gospodarczo powiązanych z branżą morską, ale szeroko pojętym interesem gospodarczym kraju – stąd nasz niepokój i brak zgody na dalszą marginalizację a nawet likwidację przemysłu portowego i stoczniowego.
Pani Minister mamy gorącą prośbę aby Pani przekonała Rząd a w szczególności Ministrów Finansów i Gospodarki, że utrudnianie firmom funkcjonowania a tym bardziej ich likwidacja nie przysporzy większych wpływów do budżetu państwa a wręcz przeciwnie.
Mając powyższe na względzie, Rada Krajowa Wolnego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Morskiej zwraca się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o wsparcie i pomoc w działaniach na rzecz:
- wydania przez Ministra Finansów ogólnej interpretacji potwierdzającej prawidłowość stosowania stawki VAT 0% w odniesieniu do usług przeładunkowych świadczonych na obszarze portów morskich;
- nowelizacji zapisów ustawy z dnia 11 marca 2004r o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. nr 54, poz 535, z późniejszymi zmianami) w celu doprecyzowania warunków stosowania preferencyjnej stawki VAT 0 % dla usług świadczonych na obszarze polskich portów morskich, polegających na obsłudze morskich i lądowych środków transportu oraz ich ładunków.
Przewodniczący
Wolnego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Morskiej
/ - / Kazimierz Schreiber
Źródło: morzaioceany.com.pl
Na pierwszy rzut oka - zaskakujące. Związki zawodowe kompetentnie dyskutują o podatku VAT. Branża portów morskich i tak ma szczęście - nie było w niej większych czy bardzo spektakularnych nieszczęść. A rozwój odbywa się mimo polityki kolejnych rządów. Żywotność branży jest zadziwiająca.
Do tego porty nie mają możliwości takich, jak żegluga. Portu, póki co, nie można "przerejestrować" za granicę: "Euroafrica wyprowadza się z Polski"
