Rachmaninowa Preludium Cis moll op.3 nr 2
Dni po smoleńskiej hekatombie uświadomiły mi, że muzyka Chopina wiele dla nas Polaków znaczy. Jest to ciekawe dla mnie doświadczenie gdyż miałem wrażenie, że Chopin w Polsce nieco się osłuchał i jest obecnie mniej lubiany niż dawniej.
Widzę, że często się mylę w swoich odczuciach. To samo przydarzyło mi się w ocenie odbioru Bolera Ravela.
Rachmaninowa Preludium Cis-moll op.3 nr 2 powszechnie przyjmowane jest jako utwór naznaczony chopinowskim piętnem. Nie ma co z tym poglądem polemizować. Wpływ Chopina jest aż nadto widoczny.
Rachmaninow komponując to preludium miał 19 lat i właśnie kończył Moskiewskie Konserwatorium.
Preludium cis-moll było drugim z pięciu utworów wydanych pod nazwą Morceaux de Fantaisie. Zbiór ten Rachmaninow dedykował Antonowi Areńskiemu, swemu nauczycielowi harmonii.
Sergiusz Rachmaninow, 1892
Debiut miał miejsce w październiku 1892 roku podczas koncertu na Moskiewskiej Wystawie Elektryczności. Preludium niezmiernie spodobało się publiczności. I tak już zostało.
Preludium Cis – moll jest najpopularniejszą kompozycją Rachmaninowa. W swoich czasach był on uważany za jednego z najlepszych pianistów, wielu widziało go jako najlepszego. Prawie na każdym koncercie w programie było owo preludium, a jeśli nie było to i tak musiało zostać wykonane na bis.
Już w kilka lat po wydaniu moskiewskim preludium w dużych nakładach wydano w Europie i Ameryce. W Ameryce utwór ten spopularyzował Alexander Siloti, kuzyn Rachmaninowa, który również wykonywał preludium na każdym koncercie.
Główny temat powtórzony w trzeciej części Preludium.
Rosja nie należała do Konwencji Berneńskiej, która regulowała prawa autorskie. Rachmaninow zarobił na sprzedaży tego super hitu wydawniczego 40 rubli. Kwota ta odpowiadała dwumiesięcznemu wynagrodzeniu robotnika w fabryce.
Preludium zaczęto nadawać nazwę. Spośród kilku pierwotnych została nazwa stosowana w Ameryce – Dzwony Moskwy.
Rachmaninow myślał o tym by podobnie jak Chopin napisać 24 preludia we wszystkich tonacjach..
W 1901 napisał Preludium G – moll, a w 1903 dziewięć dalszych, które opublikował jako Opus 23. W 1910 roku skomponował następne 13 preludiów, wydanych w Opusie 32.
Styl Rachmaninowa rozwijał się, tak więc późniejsze preludia nie wykazują już tak dużych wpływów Chopina, chociaż są widoczne. Ze względu na odmienne tonacje i nastroje Rachmaninow zalecał wykonywać każdy z opusów łącznie, tj. wszystkie utwory z danego opusu razem.
Sam Rachmaninow zdążył skorzystać z możliwości i nagrał Preludium na płytę oraz na tzw. piano rolls – cylinder, który swego czasu był konkurencją dla płyty patefonowej.
Nagranie to znajduje się w music boxie jako pierwsze.
Reklama wytwórni Victor z 1921 roku z Rachmaninowem
Orkiestrową wersję opracował Leopold Stokowski. Wykonywał ją z Orkiestrą Cincinnati.
Najlepszym przyjacielem Rachmaninowa był Vladimir Horowitz. Rachmaninow opracował transkrypcję na dwa fortepiany. Nie udało mi się jednak spotkać takiego nagrania.
W Ameryce na koncertach Rachmaninowa zapowiadacz wołał: „preludium”, na co publiczność głośno odpowiadała: „cis moll”. Podobno z tego powodu Rachmaninow znienawidził tę kompozycję.
Nam to na pewno nie przeszkadza w słuchaniu tego naprawdę pięknego utworu.
