Stan Kubik Stan Kubik
372
BLOG

Wojna na Pacyfiku (3)

Stan Kubik Stan Kubik Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 2

Tak, pisząc jeszcze o przegranych Chinczykach..

W związku z interwencją rządów Rosji, Francji oraz Cesarstwa Niemieckiego Japonia zrzekła się półwyspu Liaotung. Lecz tu nasuwa się uwaga, ze mocarstwa zostały zaskoczone zachłannością całkiem nowej potęgi – Japonii i zostaly postawione przed faktami dokonanymi, a ich spoznionemu protestowi towarzyszyła koncentracja ich trzech flot (i oczywiscie floty brytyjskiej) na wodach azjatyckich. Po raz pierwszy w rejonie Dalekiego Wschodu potegi europejskie zostaly postawione przed faktami dokonanymi, a dzialo sie tak dlatego, ze glowne bazy morskie Rosji, Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii byly jednak w Europie oddalonej o kilkanascie tysiecy mil morskich. To dawalo Japonii na przyszlosc nieslychany bonus przewagi czasowej w planowanej ekspansji i to spowodowało umocnienie japońskiej wiary we własne możliwości. Klęska Chin rozpoczęła politykę osłabiania tego państwa przez wymienione wyzej mocarstwa, które wymuszały na nim korzystne dla siebie umowy i traktaty. Wiązało się to np. z zajmowaniem przez wojska europejskich mocarstw przybrzeżnych miast i portów Chin (np. Jiaozhou, Guangzhouwan i Weihaiwei). Pogarszająca się sytuacja na terytorium Chin doprowadziła do wybuchu powstania bokserów, skierowanego przeciwko cudzoziemcom i dynastii Qing. Walki trwające od 1899 do 1901 roku zostały krwawo stłumione, głównie przez państwa europejskie. Było to kolejne wydarzenie osłabiające pozycję Chin na arenie międzynarodowej oraz uzależniające je od innych potęg. Jakby nie patrzec oslabianie Chin bylo dla Europy zyskiem na krotka mete, a wzmacnialo nieslychanie Japonie.

Teraz w japonskim dalekosieznym planie panowania w Azji przyszla kolej na Rosje..

Pod koniec XIX wieku Japonia nie znała siły Rosji i dlatego obawiała się otwartego konfliktu z nią. Informacje o rosyjskim potencjale militarnym musieli zdobyć japońscy szpiedzy i tu okazalo sie, ze Japonczycy potrafia przejawiac nieprzecietne talenty w wojnie cieni..

Jedną z kluczowych postaci w konfrontacji japońskich i rosyjskich tajnych służb był Yasumasa Fukushima. Był potomkiem znanej rodziny samurajskiej zamieszkałej w prowincji Shinano (obecnie prefektura Nagano). Od młodości służył w wojsku japońskim, szybko otrzymując przydział do Sztabu Generalnego. W późniejszych latach był attaché wojskowym w Chinach i Niemczech. Będąc w Niemczech, oświadczył tamtejszym oficerom, że zamierza przejechać konno z Berlina do Władywostoku. Swoją zapowiedź spełnił. Podróż trwała od 11 lutego 1892 do 12 czerwca 1893. Pokonał 15 tys. km samotnie w siodle, przejeżdżając m.in. przez tereny Polski. Był wówczas majorem. Z polecenia Sztabu Generalnego zbierał po drodze informacje o stanie wojsk rosyjskich. Informacje wywiadowcze zbierał również w trakcie późniejszej podróży po Mongolii, Mandżurii i Korei.Pod wrażeniem jego wyczynu, poeta Naobumi Ochiai napisał wiersz  « Wspomnienie Polski » (Pōrando-kaiko). Utwór ten stał się następnie znany jako pieśń wojskowa.W ramach swoich działań Fukushima nawiązał także kontakty z przedstawicielami polskich organizacji niepodleglosciowych. Uważany jest za pierwszego Japończyka, który odwiedził Polskę.

Intensywna praca szpiegowska japonskich tajnych sluzb miala odpowiedziec na dwa podstawowe pytania: czy Rosja w ogole jest w stanie przetransportować swoje siły na Daleki Wschód drogą morską i zbadac ogolny stan rosyjskiej floty i armii ladowych. W tym celu oprocz super szpiega Fukushimy, Japończycy umieścili na Dalekim Wschodzie wielu innych, m.in. wysocy rangą oficerowie japońscy byli służącymi w domach rosyjskich wojskowych. Wykorzystując swoje podobieństwo fizyczne do Koreańczyków i Chińczyków oficerowie japońscy przedostawali się do rosyjskich garnizonów w Kraju Nadmorskim i Mandżurii jako sprzedawcy, drobni kupcy, kuglarze, rzemieślnicy itp. Tam pod pozorem prowadzenia działalności usługowej zbierali dane wywiadowcze. Po dokładnej analizie zebranych informacji Japończycy doszli do wniosku, że Rosja nie jest gotowa do wojny na Dalekim Wschodzie.

Państwo rosyjskie od XVII wieku rościło sobie prawa do ziem na zachodnim wybrzeżu Oceanu Spokojnego i dążyła do zdobycia na wschodzie niezamarzającego portu morskiego. W kwietniu 1896 otrzymała od Chin koncesję na budowę na chińskim terytorium Kolei Wschodniochińskiej (kolei mandżurskiej). Miała ona zostać połączona z Koleją Transsyberyjską prowadzącą do Władywostoku, której budowa rozpoczęła się pięć lat wcześniej. Kolej Wschodniochińska zapewniła krótsze połączenie Władywostoku z centrum Rosji. Podpisana została także umowa, która zobowiązywała oba kraje na wypadek konfliktu wystąpić zbrojnie przeciwko Japonii. Strona rosyjska wydzierżawiła w 1898 roku (konwencja została podpisana 27 marca) na okres 25 lat z możliwością prolongaty chiński półwysep Liaotung. Od Chin został on oddzielony strefą neutralną, w której obie strony (za zgodą Rosji) mogły utrzymywać swoje garnizony. Na południu półwyspu znajdował się niezamarzający Port Artur z chińską wojskową bazą morską, którą Rosjanie zaczęli rozbudowywać. Wojska chińskie opuściły twierdzę i miasto. Port Artur został połączony jednotorową Koleją Południowomandżurską (w latach 1898-1903) o długości około 700 km z Koleją Wschodniochińską (w Harbin), jednak był słabo dostosowany do potrzeb bazy morskiej. Półwysep Liaotung oddzielał Zatokę Zachodniokoreańską (na wschodzie) od Zatoki Pohaj (na zachodzie), zwanej „wrotami do Pekinu”, pobliskiej stolicy Chin. Mimo to Port Artur stał się główną bazą morską rosyjskiej Floty Oceanu Spokojnego. W 1901 roku zostały podjęte prace nad poważną rozbudową twierdzy Port Artur, w tym m.in. przebicie drugiego wejścia do portu, pogłębienie redy wewnętrznej, unowocześnienie systemu obrony nadbrzeżnej i lądowej, budowę nabrzeży. Do wybuchu wojny jednak w niewielkim stopniu zrealizowano te przedsięwzięcia i port nie zapewniał bezpiecznego bazowania okrętom Eskadry Oceanu Spokojnego. Dodatkowo wywiad rosyjski w przeciwienstwie do swietnych Japonczykow nie umiał zorganizować w Mandżurii i Korei własnej agentury szpiegowskiej. Bylo to zwiazane jednak mimo wszystko  z brakiem Azjatow nie tylko w normalnej, ale przede wszystkim w tajnej armii rosyjskiej.

Po otrzymaniu kolejnej koncesji, tym razem na eksploatację zasobów leśnych w Korei, w 1902 roku Rosja wprowadziła swoje wojska na Półwysep Koreański, a następnie do Mandżurii. Rosyjską ekspansją zaniepokoiła się Wielka Brytania, która widziała w niej swojego przeciwnika na Dalekim Wschodzie. Przeciwwagę dla Rosji znalazła.. w Japonii.

Wraz z Japonią nie chciała zgodzić się na rosyjskie warunki nieudzielania przez Chiny koncesji w rejonie Mandżurii państwom trzecim. Doprowadziło to do podpisania sojuszu japońsko-brytyjskiego 30 stycznia 1902. Zawarty on został na okres pięciu lat, a w 1905 roku został przedłużony na kolejne pięć.

Jesli chodzi o konkretne militaria..

Prawie do samego końca XIX wieku Rosja posiadała na Dalekim Wschodzie niewielkie siły morskie, dopiero wzrastanie znaczenia Japonii spowodowało podjęcie planów przeciwdziałających (budowę nowych okrętów, przesunięcie okrętów i zakup okrętów), które zostały zrealizowane tylko częściowo. W rosyjskiej marynarce wojennej funkcjonował powszechny obowiązek służby wojskowej. Służba czynna marynarzy trwała siedem lat. Stan wyszkolenia załóg nie był wysoki. Ze względu na oszczędzanie węgla używanego do napędu, okręty pływały tylko cztery miesiące w roku, a przez pozostałe osiem miesięcy roku pozostawały w tzw. zbrojnej rezerwie, czyli 12-godzinnej gotowości. Tym samym załogi nie miały odpowiedniej praktyki morskiej. Prowadzono zbyt mało ćwiczeń taktycznych i ostrych strzelań, aby oszczędzać pociski. Nie ćwiczono również współdziałania z artylerią nadbrzeżną, ani pływania zespołowego. System bazowania również był niedoskonały. Flota rosyjska na ogromnym akwenie dalekowschodnim miała tylko dwie bazy - Port Artur i Władywostok - oddalone od siebie o ponad 2200 km, a połączenie morskie między nimi biegło wodami kontrolowanymi przez marynarkę japońską.

Rosjanie odrzucili kompromis przedstawiony przez Japończyków, proponujący strefę rosyjską aż do rzeki Jalu, w zamian za pozostawienie Korei w strefie japońskiej. Grupa ludzi interesu i polityków skupionych wokół wielkiego księcia Aleksandra Michajłowicza Romanowa i Aleksandra Bezobrazowa dążyła do wojny, spodziewając się kolejnych podbojów na Dalekim Wschodzie i wysokich zysków. Dodatkowo planowano korzyści polityczne; szybka i zwycięska wojna miała poprawić notowania Rosji oraz spacyfikować nastroje w kraju. Francja obawiała się, że wojna osłabi Rosję, a w efekcie zmniejszy siłę sojuszu francusko-rosyjskiego, dlatego francuska dyplomacja usiłowała odwieść Rosję od konfrontacji. Dla odmiany Niemcy były zainteresowane wspieraniem Rosji w jej działaniach azjatyckich, by odwrócić uwagę Rosji od spraw europejskich i osłabić jej sojusz z Francją.

Polityka, polityka..

Zaostrzenie stosunków dyplomatycznych z Japonią spowodowało wyrażenie przez cara Mikołaja II Romanowa zgody na ogłoszenie z dniem 25 stycznia 1904 stanu wojennego w twierdzach Władywostok i Port Artur. Car chciał, aby to Japończycy rozpoczęli wojnę i nie pozwolił na żadne działania, które jego zdaniem mogłyby sprowokować przeciwnika.

Bezpośrednią przyczyną wybuchu konfliktu było odrzucenie przez stronę rosyjską propozycji Japonii w sprawie podziału stref wpływów na Dalekim Wschodzie (Japonia – Korea, Rosja – Mandżuria), czego skutkiem było zerwanie przez nią stosunków dyplomatycznych 6 lutego 1904.

Wojna, wojna..

Stan Kubik
O mnie Stan Kubik

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura