Pieniądze nie śmierdzą. Podobno. Podobno też szczęścia nie dają. Ale mogą przyczynić się do rozprzestrzeniania chorób. Szwajcarscy naukowcy zadali sobie pytanie, jak długo wirus grypy może utrzymywać się na banknotach.
Aby doszło do infekcji wirus musi dostać się do naszych dróg oddechowych. Obserwacje ludzi zamkniętych w ciasnych pomieszczeniach, np. na pokładzie samolotu, potwierdzają istnienie drogi aerozolowej. Jednak najskuteczniejsze jest auto-zakażenie przez własne ręce, które przenoszą wirusa z zakażonej powierzchni do ust lub nosa. Natomiast banknoty to jedne z najczęściej dotykanych powierzchni. Szacuje się, że w Szwajcarii, małym kraju, dziennie 20-100 mln banknotów przechodzi z rąk do rąk.
Poniższa ilustracja przedstawia jak przeprowadzono testy trwałości wirusa grypy na powierzchni banknotu. (a) porcje 50µl zawiesiny wirusów naniesiono na powierzchnię banknotu i wysuszono. (b) po 1h suszenia nadal widać ślady naniesionej zawiesiny. (c) wystandaryzowany fragment banknotu z cząstkami wirusowymi pobrano do analizy. (d) wirusy zostały wypłukane i użyte do zarażania kultury komórkowej.
Testowano wirusy wypłukane z powierzchni banknotu przez liczenie ile komórek w kulturach potrafi zabić taki "wyciąg z banknotu".
Przetestowano cztery różne szczepy wirusa grypy: H1N1, H3N2 izolaty Moskwa i Wisconsin oraz BHK z Hong Kongu. Wirus typu A (H1N1) oraz wirus grypy typu B z Hong Kongu przestawały być zakaźne po 2-3 godzinach, podczas gdy wirus grypy typu A z Moskwy nadal zarażał po 3 dniach. Te dane otrzymano używając roztworu wodnego.
Sprawdzono ponad to wpływ śluzu z nosa na trwałość wirusów na powierzchni banknotów. Pobrano śluz od dzieci i zawieszono w nim wirusy. Przeprowadzono wyżej opisane doświadczenie, lecz z wirusami zawieszonymi w roztworze wydzieliny nosowej. Tym razem Moskiewska grypa po naniesieniu na banknot była zakaźna po 8-17 dniach w zależności od stężenia zakaźnych cząstek użytych do badania. Wirus z Hong Kongu był zakaźny do 24h. Stężenia użyte mieszczą się w przedziale występowania wirusa w śluzie nosowym osoby chorej. Widać wyraźnie ochronne działanie zawartych w wydzielinie nosowej substancji na trwałość i zakaźność wirusa grypy.
Trwałość wirusów poza ustrojem jest bardzo różna i zależy od wielu czynników: faktury powierzchni, czasu, temperatury czy światła. Badacze byli zaskoczeni długą trwałością wirusów na powierzchni papieru wykorzystywanego do drukowania pieniędzy. Sugerują także uwzględnienie miliardów banknotów przekazywanych codziennie z rąk do rąk w działaniach zmierzających do ograniczania epidemii grypy.
Ja zaś polecam nie wycierać nosa w banknoty.
-----
Thomas et al. Applied and Environmental Microbiology (2008) 74:10, 3002-3007
19282
