Spotkałem wczoraj D., kolegę z dawnych czasów. D. był kiedyś związany z trójmiejską alternatywą. Dla niewtajemniczonych: w latach 80. Trójmiasto stanowiło oazę kultury niezależnej, od polityki do muzyki i działań performerskich. To był tak zwany trzeci obieg, z którym kojarzone są Ruch Społeczeństwa Alternatywnego, grupa Totart, zespoły Apteka, Bielizna, Pancerne Rowery itd. Jako młody dorastający człowiek fascynowałem się tym wszystkim. Na tle ponurej szarej rzeczywistości PRL, nielegalnego, lecz realnego wyboru między siermięgą komunistycznej propagandy (kompletnego już wówczas obciachu) a patosem solidarnościowych haseł, trójmiejski światek alternatywny – przy wszystkich jego wewnętrznych różnicach (nie było to coś jednolitego) – wydawał się czymś kolorowym i pozbawionym zadęcia.
Zapytałem się D. o sytuacją dzisiejszą. O stosunek bohaterów trójmiejskiej alternatywy do obecnej sytuacji politycznej w kraju. Czy są to wszystko abnegaci bądź anarchiści, którzy otaczającą rzeczywistość jedynie komentują prześmiewczo. Bo przecież nieraz byli autorami happeningów analogicznych do wrocławskich, a potem i też warszawskich, działań Majora i jego Pomarańczowej Alternatywy. Uzyskałem bardzo znamienną odpowiedź. Generalnie decydują rodzice i dziadkowie, przekaz rodzinny. Dają o sobie też znać stare podziały: dzieci i wnuki komunistów inaczej postrzegają świat niż dzieci i wnuki antykomunistów. Kiedy przyglądamy się tym pierwszym to widzimy, jak dawni buntownicy płyną dziś z nurtem liberalnego systemu: są za enigmatycznie albo prostacko pojmowaną wolnością, powielają antyklerykalne uprzedzenia. Wśród tych drugich można zaobserwować co innego: na przykład jeśli komuś dziadka zastrzelili bolszewicy w Katyniu, to i patriotyzm jest dla niego czymś normalnym. Tak po prostu. Oczywiście od tej reguły nie brakuje wyjątków, tym niemniej możemy przyjąć taką regułę.
Może więc i trójmiejska alternatywa okazała się bezradna wobec historii.
