O wypowiedzi ministra Sikorskiego napisano już wiele, reakcje są, jak zwykle różne, od pochwał do obietnicy stawiania przed Trybunał Stanu. Wiadomo punkt widzenia zależy do miejsca siedzenia i rzetelnych, obiektywnych analiz, dokonanych bez partyjnych naleciałości jest stosunkowo niewiele. Bez względu jednak na ocenę treści przemówienia i jego sensu jest to pierwsza polska wypowiedź na temat kształtu przyszłej Europy i ocena aktualnej sytuacji na naszym kontynencie (pierwsza, która została powszechnie dostrzeżona).
Można ze słowami ministra się zgadzać lub nie, nie mniej jednak były one przedstawieniem pewnej koncepcji, wizji Europy, opartej na zagrożeniach i realnych przesłankach na dalsze jej funkcjonowanie. Dziś nie można krzyczeć, że odbiera się nam suwerenność, że oddajemy nasz kraj w dyktat obcych sił i przestaniemy być wolnym narodem posiadającym własny kraj. Unia Europejska stoi przed bardzo konkretnym wyborem, który bez względu na naszą pozycję w europejskiej i światowej gospodarce oraz polityce będzie dotyczył również Polski. Nie ma znaczenia czy jesteśmy w strefie euro czy nie, czy będziemy lubić lub nie Niemcy czy Francję oraz to czy Putin i Rosja są zagrożeniem dla naszego kraju. Musimy dokonać wyboru i to jak najszybciej.
Przyszłość Unii jest naszą przyszłością, nawet jeżeli z niej wystąpimy nie odgrodzimy się murem i nie zaczniemy nagle uprawiać polityki niezależnej od otoczenia i okoliczności. Tak czy inaczej jesteśmy skazani na współpracę z krajami UE, której – co musimy sobie wreszcie uświadomić i przyjąć za oczywistość, przewodzą Niemcy ze sporą pomocą Francji. Od naszych relacji z tymi krajami zależy nasza przyszłość i kierunek w jakim Polska będzie się rozwijać. Choćbyśmy nie wiem jak mocno machali szabelką, nie staniemy się nagle politycznym i gospodarczym mocarstwem, nie staniemy na czele sił mogących wywierać wpływ na realna politykę.
Na stanie z boku mogą sobie pozwolić Szwajcarzy, Brytyjczycy czy Norwegowie, choć i oni odczują zmiany jakie dokonają się (bo musza się dokonać) w Unii Europejskiej. Na te zmiany możemy mieć wpływ lub nie, zależy to od naszego zaangażowania i mądrej, wyważonej dyplomacji oraz od stanu polskiej gospodarki. Pytanie jeszcze sprzed kilku miesięcy (pisałem o tym we wrześniu) o przyszłą formułę Unii - Stany Zjednoczone Europy czy luźny związek niezależnych państw, przestaje mieć obecnie sens. Stany powstaną, pytanie tylko jak szybko i kto się w nich znajdzie. Albo obejmą swoim zasięgiem kraje obecnej UE (plus minus kilka) albo będzie w nich jedynie kilka krajów najsilniejszych politycznie i gospodarczo. Ta druga opcja jest dla Polski (zakładając, że znajdziemy się poza nią) zdecydowanie groźniejsza gdyż marginalizuje wszystko co znajdzie się na zewnątrz. Twarde jądro o dużej sile gospodarczej, nie obciążone ogromnymi płatnościami na rzecz Unii, zacznie rozwijać się dużo szybciej niż pozostałe kraje, co spowoduje znaczne zwiększenie znaczenia krajów stanowiących trzon Europy i marginalizację pozostałych.
Będąc częścią tworzących się Stanów Zjednoczonych Europy mamy wpływ na ich kształt, korzystamy z dobrodziejstw wspólnej polityki gospodarcze i zagranicznej oraz (co nie jest bez znaczenia) nawet gdy nie będą nas tam zbyt lubić uczestniczyć będziemy w procesach gospodarczych powodujących wyrównywanie różnic miedzy poszczególnym krajami.
Wypowiedź ministra Sikorskiego dobrze wpisuje się w scenariusz lokujący nasz kraj wśród grupy potencjalnych „założycieli” nowego europejskiego porządku i jako taka jest wyraźnym przykładem dbałości o polski interes. Mówienie o zdradzie naszych narodowych interesów jest albo partykularną grą partyjną mająca za nic dobro Polski lub nieznajomością realiów, wynikającą z nieumiejętności odczytania kierunków w jakich Europa zmierza. Oba powody są dla Polski szkodliwe, a dla polityków je prezentujących dyskredytujące.
