Obalenie pomnika Lenina w Kijowie – choć tak późne – to piękny symbol. Jasny znak, w którą stronę chce iść Ukraina. Setki tysięcy tych, którzy wyszli na ulice mówią jasno: chcemy na Zachód. Dla najbliższego zachodu, czyli dla Polski to, co się dzieje w Kijowie ma fundamentalne znacznie. Będziemy o tym dyskutować na kolejnym spotkaniu Instytutu Wolnościw czwartek (szczegóły pod tekstem).
Sytuacja geopolityczna Polski od jakiegoś czasu zmienia się na nasza niekorzyść. Ameryka odwraca się od Europy, uznaje – co jest dość zrozumiałe – że Europa sama powinna być w stanie się bronić i powinna więcej łożyć na bezpieczeństwo. Europa tymczasem nie kwapi się do tego. Syta, rozleniwiona i do tego targana kryzysem myśli o tym, jak zapewnić swój poziom życia a nie perspektywicznie o przyszłości. Europa w staje się coraz słabszym graczem. NATO jeszcze istnieje ale coraz trudniej radzi sobie, Afganistan nie jest sukcesem, mówiąc delikatnie i nie ma specjalnie pomysłów, jak siłę NATO odbudować. Tendencje imperialne w Rosji odradzają się wyraźnie. Historia Gruzji pokazała, że Putin i jego kamanda są gotowi posunąć się daleko. Mają do dyspozycji nie tylko armię ale przede wszystkim gaz i pieniądze, którymi są wstanie skutecznie kusić choćby ukraińskich oligarchów.
Oddalenie Ukrainy od Europy, mocniejsze związanie jej z Rosją będzie miało dla Polski olbrzymie skutki. Gospodarcze, militarne i polityczne. Inaczej będziemy musieli myśleć o polskiej armii, potrzebach zbrojeniowych, kiedy rosyjska strefa wpływów rozszerzyć się jeszcze bardziej. A inaczej moglibyśmy myśleć, gdyby granice z Ukraina otworzyły się szerzej, gdyby Kijów powoli integrował się z zachodnimi strukturami, gdyby miał więcej interesów tutaj niż w Moskwie.
Dziś w Kijowie dzieje się historia i to, jak zakończą się protesty, jak potoczą się losy umowy Ukrainy z UE będzie miało bardzo dalekosiężne skutki. Dlatego dziś potrzebna jest bardzo duże wsparcie dla Ukrainy i inteligentna gra na wielu fortepianach. Dobrym skutkiem tego zamieszania jest powolna zmiana nastawianie takich państw jak Niemcy czy Francja, dla których znacznie ważniejsze od umowy z Ukrainą były dobre biznesy z Rosją.
Ale w Polsce mamy ogromną pracę do wykonania, niezależnie od tego, jak zakończy się obecna bitwa o Kijów. Bo woja trwała będzie jeszcze długo i nie będzie jej szybkiego rozstrzygnięcia. Potrzebne jest z naszej strony maksymalne otwarcie na Ukrainę, potrzebna jest długa wieloletnia, kosztowna akcja lobbingowa. Potrzebne są programy dla młodych Ukraińców, potrzebne są stypendia dla ukraińskich elit w Polsce, potrzebne są wspólne projekty, które będą pokazywały naszym sąsiadom inna perspektywę. Potrzebne są tez ułatwienia w robieniu biznesu dla obu stron. Potrzebne jest otwarcie granic – zniesienie wiz. To nie jest łatwe.
Nie możemy teraz targać się po mordzie i kłócić oto, kto ma więcej zasług, a kto bardziej szkodzi. Potrzebna jest i obecność w Kijowie Jarosława Kaczyńskiego i akcje Pawła Kowala i aktywność Radosława Sikorskiego, Bronisława Komorowskiego i Aleksandra Kwaśniewskiego. Potrzebna jest wspólna akcja, bo to sprawa o fundamentalnym znaczeniu. Wszystkie ręce na stół.
O tym wszystkim będziemy dyskutować na debacie Instytutu Wolności, która będę miał przyjemność prowadzić, a w której wezmą udział: prof.Andrew Michtaz Center for European Analisys, znakomita dziennikarka, znawca Ukrainy, Maria Przełomiec i szef Ośrodka Studiów Wschodnich, Olaf Osica.
A ja zapraszam do dyskusji już tutaj: jakie mogą być skutki geopolityczne obecnych wydarzeń na Ukrainie. Polecam też znakomity tekst Andrew Michty w prestiżowym The American Interest o zmieniającej się sytuacji geopolitycznej w naszej części Europy:
http://www.the-american-interest.com/article-bd.cfm?piece=1501
