<div style="text-align: left"><strong>To nie jest tekst o rajskich wyspach, choć pierwotna nazwa w sanskrycie-Dvipa Sukhadhara{Wyspa Rozkoszy}) może skłaniać i do takich skojarzeń:)</strong></div><div style="text-align: left"><strong><br /><img alt="sokotra" src="http://www.yostours.com.ye/soc6.gif" /></strong></div><div style="text-align: left"><img height="273" alt="wyspy" width="500" src="http://www.socotra.ru/assets/galleries/3/_a_a_a_a_a_.jpg" /></div><div style="text-align: left"><strong>Co nie zmienia faktu, że jest to archipelag (Sokotra, Abd Al Kuri, Samhah i Darsa(zwane Braćmi), i małe wyspy skalne Ka'l Fir'awn i Sabuniyah) na tyle wyjątkowy, zwłaszcza w sferze endemicznej(prawie 1/3 poznanych gatunków) fany i flory, że wielu naukowców(zwłaszcza botaników) stawia znaczenie Sokotry na równi z Galapagos. Przy okazji warto dodać , że o ile "wyspy żółwie" są pochodzenia wulkanicznego i ich wiek ocenia się na 4mln lat, to Sokotra jest wyspą(wyspami) kontynentalną i powstała podczas wtórnego rozpadu prakontynentu Gondwana blisko 6 mln lat temu.<br /><br />O wyjątkowości tego archipelagu świadczy też jego historia.<br /><br />Wiele wskazuje na to, że był kluczowym miejscem na szlaku morskim pomiędzy morzem Czerwonym, Rogiem Afryki , zatoką Perską i Półwyspem Indyjskim. Już choćby szalejące monsumy( czyniące z archipelagu miejsce niedostępne{również dziś} pomiędzy kwietniem, a wrześniem) dyktowały rytm wypraw żeglarskich w całym regionie. Przy okazji , warto by było dokonać w tych okolicach systematycznych badań archeologicznych dna zatoki Adeńskiej jak i dna okolic wysp od strony półwyspu Indyjskiego.<br /><br />Sama Sokotra była też celem wielu wędrówek, głównie ze względu na "dary ziemi", takie jak tutejszy aloes (Aloe Perryi) którego sława dotarła nawet do Aleksandra Macedońskiego. Pod namową Arystotelesa wysłał specjalną misję ekspedycyjną na Sokotrę, która miała zabezpieczyć zbiory aloesu dla armii (najprawdopodobniej przed kampanią indyjską).</strong></div><div style="text-align: left"><strong><img alt="aloes" src="http://images38.fotosik.pl/44/bab17871070b0e2f.png" /></strong></div><div style="text-align: left"><strong><br /><br />Drugim towarem eksportowym Sokotry była "krew smoka" z Dracaena Cinnabari, której używano jako źródło (ekskluzywnego) barwnika i leków na wszelkiego rodzaje infekcje(zwłaszcza dróg oddechowych) w basenie morza Śródziemnego(poczynając od Egiptu, Fenicji i Grecji), o czym pisał już Pedanius Dioscorides(od którego przez jakichś czas pochodziła nazwa wyspy) . </strong></div><div style="text-align: left"><strong><img height="500" alt="drzewo smocze" width="500" src="http://images24.fotosik.pl/309/aeb14aebfb4bfe25.png" /></strong></div><div style="text-align: left"><strong><br /><img alt="smocza krew" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/04/10/0130c.jpg" /></strong></div><div style="text-align: left"><strong>Trzecim specjałem, wg mnie najbardziej interesującym na Sokotrze jest Punica Protopunica czyli "ojciec wszystkich granatów"- najprawdopodobniej najstarsze dziko żyjące krzewy granatów na świecie. Zakładając że to z Sokotry za</strong><strong>czął się podbój świata przez ten owoc, to śledząc w czasie jego rozprzestrzenianie można by się pokusić o chronologiczny odczyt wpływów i ekspansję poszczególnych kultur i cywilizacji(być może temu poświęcę którąś z kolejnych notek).</strong></div><div style="text-align: left"><strong><img alt="" width="500" height="463" src="http://images39.fotosik.pl/44/2b55a44f27e55ba0.png" /></strong></div><div style="text-align: left"><strong><br /><img width="500" alt="kwiat" src="http://images35.fotosik.pl/44/826dbb7c29eeb7ae.png" /></strong></div><div style="text-align: left"><strong>Sokotra przez ostatnie 2 tysiąclecia była praktycznie przez wszystkich zapomniana. Wpłynęło na to wiele czynników( upadek dawnych cywilizacji, wzrost znaczenia "jedwabnego szlaku", ekspansja Europy na kierunku obu Ameryk, umniejszenie znaczenia naturalnych bogactw wysp. Oczywiście naturalne bariery( wspomniane monsuny) zawsze stanowiły też o jej niedostępności. Nigdy też na samej wyspie nie odnaleziono większych form materialnej obecności poszczególnych cywilizacji, co wskazywałoby na to, że Sokotrę traktowano jako naturalny ogród i ewentualnie jako miejsce uzupełnienia prowiantu, lub jako miejsce przeładunku. <br /><br />Archipelag pierwotnie nie był zamieszkany, dziś (ca. 50 tys. mieszkańców) stanowi mieszankę etniczną napływowej ludności arabskiej, afrykańskiej i prawdopodobnie(w minimalnym stopniu) greckiej. Tu ciekawostka- w 1541/42</strong> <strong>Św. Franciszek Ksawery w drodze do Indii odkrył na Sokotrze wspólnotę chrześcijańską(bez kapłanów), utrzymującą, że trafili tam wraz ze apostołem św Tomaszem, a z kolei Marco Polo wspomina o obecności gminy (najprawdopodobniej) nestoriańskiej na wyspie.<br /><br />Z drugiej strony ciekawie zapowiadają się badania jaskiń krasowych na klifie zachodnim oraz w paśmie gór Haghier (ok 1500m npm, dotąd nie zdobyte).</strong></div><div style="text-align: left"><strong><img alt="Haghier" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/10/23/0316a.jpg" /></strong></div><div style="text-align: left"><strong><br /> Przykładowo- jaskinia Hoq (dotąd też nie zbadana archeologicznie) ma długość ca. 3 km, a określenie daty powstania znajdującego się tam malunku naskalnego łodzi mogą się okazać się przełomem w badaniach paleohistorycznych.</strong></div><div style="text-align: left"><strong> <img style="null" alt="łódź" width="500" height="344" src="http://images31.fotosik.pl/427/6d76a20aee287bfb.png" /> </strong></div><div style="text-align: left"><strong><br /><br />Zapóźnienia badawcze na Socotrze są wręcz nieprawdopodobnie, nawet biorąc pod uwagę niedostępność wysp, bardzo trudne warunki klimatyczne, kłopoty z zaopatrzeniem i zawirowania polityczne.<br /><br />Od czasów Isaaca B. Balfour’a w 1882 nigdy nie zorganizowano tam kompleksowej wyprawy badawczo-naukowej, a i ta wyprawa graniczyła się głównie do "eksploracji" botanicznych. Dość powiedzieć, że w internecie znalazłem tylko trzy odwołania polskich botaników, biochemików i geologów do badań innych nacji na terenie archipelagu, lub w z związku z działaniem substan</strong><strong>cji i związków zawartych w roślinach endemicznych. A jest z pewnością co badać z punktu widzenia</strong><a href="http://www.arjunanatural.com/HTML/PomegranateExtract.htm"><strong> biochemii</strong></a><strong>.<br /><br />Na usprawiedliwienie trzeba dodać, że w XX wieku wyspa zmieniała "właściciela" (a co ważniejsze-politycznego protektora) prawie co kilkanaście lat(czego pamiątką jest sowiecki T-34 dumnie wypinający lufę w kierunku Oceanu Indyjskiego:). Każda z zainteresowanych stron wierzyła w strategicznie ważne położenie Sokotry, ale nikomu nie wystarczyło determinacji by wejść tam na całego. </strong></div><div style="text-align: center"><strong><br /><img height="384" alt="t-34" width="500" src="http://images31.fotosik.pl/427/f6b5832e43d9c590.png" />Dzięki temu ta wyspa ocalała w kształcie praktycznie pierwotnym i nieskażonym(jak na dzisiejsze standardy cywilizacyjne). Dość powiedzieć, że jedynym obcokrajowcem(spoza Afryki i półwyspu Arabskiego) żyjącym tam od lat jest tam rosyjska lekarka, dr Nazarowa. Mimo objęcia Sokotry patronatem ONZ, UNESCO i UNDP niewiele to w życiu tej wyspy zmieniło, a tym bardziej w jej poznaniu.</strong><br /><br /><strong>Czyżbym tak trudno było dostrzec wyjątkowość tego archipelagu?<br />Jeśli tak, to chyba nadszedł czas bym zaczął odkładać pieniądze na "podróż życia":)<br /><br /></strong></div><div style="text-align: center"><strong> <img alt="widok" src="http://www.ye.cz/image/200602281220_02-pohled.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/11/02/0362b.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/11/02/0331.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/10/23/0311.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/09/02/0238b.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/08/21/0227.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/08/11/0206a.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"><strong><img alt="" src="http://yemen.way-nifty.com/photos/uncategorized/2008/08/11/0199.jpg" /></strong></div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"> </div><div style="text-align: center"> </div><p style="text-align: left"><strong> </strong></p>
