W ostatnich latach furorę robi słowo „niezłomny”. Odmieniane jest przez wszystkie przypadki, przez polityków i publicystów. Nawet Prezydent RP uważa się za niezłomnego, choć nikt nie wie, co to właściwie znaczy. Ma to dziś wymiar wyłącznie prawicowy, dlatego warto dziś, w rocznice śmierci Kazimierza Pużaka, przypomnieć jego dorobek. Wierność ideałom czyni z niego niezłomnego socjalistę.
Kazimierz Pużak to legenda PPS, jedna z wielu ikon tej zasłużonej dla państwa partii. Od młodości związał się z rewolucyjną PPS, w której brał czynny udział w Rewolucji 1905 roku. Za tę działalność, wymierzoną w Carski aparat przemocy, został skazany na osiem lat ciężkiego więzienia. Osadzony został następnie w twierdzy Szlisssenburgu, gdzie przesiedział w samotnej celi, choć krócej, niczym Walery Łukasiński. W odrodzonej Polsce był wieloletnim Sekretarzem CKW PPS. Był posłem PPS oraz redaktorem organu prasowego partii- „Robotnika”. Historia wyznaczyła mu olbrzymią rolę w okresie okupacji.
Kazimierz Pużak był jednym z liderów Polski Podziemnej. W konspiracji działał pod pseudonimami: „Bazyli”, „Grzegorz”, „Seret”, „Kazimierz Bazylewski”, „Kazimierz Buczak”. Od stycznia 1944 roku był Przewodniczącym Rady Jedności Narodowej, substytutu parlamentu Polskiego Państwa Podziemnego. W czerwcu 1944 odmówił przyjęcia godności następcy Prezydenta RP, proponując na swoje miejsce Tomasza Arciszewskiego. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. Opuścił Warszawę wraz z ludnością cywilną. W marcu 1945 roku aresztowany z innymi przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego i skazany w tzw. procesie szesnastu na 1,5 roku więzienia. Po amnestii nie zgodził się na emigrację, którą proponowała mu UB. Ponownie aresztowany w 1947. Proces przywódców PPS-WRN rozpoczął się 5 listopada 1948. Zarzucano mu zdradę oraz fakt, iż jako jeden z liderów PPS opowiedział się za udziałem tej partii w wojnie polsko-bolszewickiej przeciw Armii Czerwonej. Warto wspomnieć, że w chwili największego zagrożenie ze strony bolszewików w Polsce sformowany został rząd robotniczo-chłopski, jako przeciwwaga „dyktaturze proletariatu”. Na czele rządu stanęli: Wincenty Witos oraz Ignacy Daszyński. Jego ostatnie słowa brzmiały- „„Jestem rzymskim katolikiem narodowości polskiej. Więcej nic nie mam panom do powiedzenia”. Został skazany na 10 lat więzienia”. Zmarł w więzieniu w Rawiczu 30 kwietnia 1950 w wyniku pęknięcia aorty po zepchnięciu go ze schodów. Umierał kilka dni, nie otrzymawszy opieki medycznej. Został pochowany potajemnie na Cmentarzu Powązkowskim (kw. 188, rz. 3).
Kazimierz Pużak to postać dziś bardzo zapomniana. Jego życiorys jest emanacją tego wszystkiego, co PPS miała na swoich sztandarach- niepodległość, wolność, sprawiedliwość. Dorobek jego życia nie może zostać zapomniany.
