Wiedza i zrozumienie są odrębnymi jakościami, bazującymi na faktach. Wiedza to zbiór zapamiętanych faktów, bez konieczności ich rozumienia. Zrozumienie to pozycja faktu w posiadanej wiedzy. Czym jest pozycja nowo poznanego faktu w posiadanej wiedzy, czym jest zrozumienie faktu? Aby zrozumieć, trzeba umieścić nowy fakt w strukturach wiedzy. Odkryć jego wpływ na rzeczywistość. Ujawnić relacje, w które wchodzi nowo poznany byt. Zrozumieć, to znaleźć odpowiedzi na podstawowe pytania: co? kto? w jakim celu? i z jakiej przyczyny?
Odpowiedzi na te pytania budują zrozumienie, lecz nie będzie ono pełne, gdy nie odpowiemy na pytanie: w jakim kontekście? Dlaczego wyróżniam kontekst? Kontekst ma wpływ na obraz faktu w naszych zasobach wiedzy oraz na naszą ocenę tego faktu.
Kontekst nie zmienia obiektywnego znaczenia, ale zmienia nasze znaczenie tego faktu, gdyż kontekst zmienia nasz odbiór tej samej rzeczywistości. Nasza postawa wobec fenomenu zmienia się wraz z kontekstem.
Wmawiając sobie, że mogło być gorzej zmniejszamy ciężar zdarzeń, zmiana nastawienia na "mogło być lepiej" pogrąży nas w niezadowoleniu. Ujawnienie korzyści zaistniałego faktu ukaże jego sens. Odkrycie, że zdarzenie przyniosło straty wzbudzi w nas rozczarowanie. Zdarzenie jest w każdym z tych czterech przypadków takie samo. Zmienił się tylko kontekst, w którym je ocenialiśmy.
Każdy musi wypić swój kielich goryczy, nasze nastawienie pogorszy lub poprawi jej smak.
