Aby dotrzeć na maleńki cmentarz przy ul. Poloneza trzeba brnąć w błocie przez dobre kilkaset metrów. Dookoła zagajniki sosnowe, pola orne, samotny traktor, w oddali nowoczesny, choć absurdalny biurowiec i osiedle domków jednorodzinnych. W zimnej mżawce ta droga jest nierealna. Zwłaszcza, gdy się słyszy huk lądujących samolotów na Okęciu.
Wąska alejka, wysadzana tujami. Jedyna, pusta droga.
I grób, na którym przysiadł anioł z otwartą księgą. Morze syczących na deszczu zniczy i wieńców. Jeden, bardzo okazały, ze wstęgą Ministerstwa Kultury. Tulipany w wiaderkach. Wiązanka stokrotek.
Tomasz Merta, wiceminister kultury, żyl lat 44, zginął w katastrofie samolotu w Smoleńsku.
Dziś rozpłakałam się na dobre, jakby nad tym grobem spadła na mnie jeszcze raz ta wiadomość: nie żyją.
Dlatego, gdy czytam dzisiejsze teksty w "Wyborczej", nie umiem odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego oni to robią. Jak podłym trzeba być człowiekiem, by naśmiewać się cudzych łez i gniewu, że ktoś nas wszystkich robi w balona. Inżynieria społeczna w wydaniu GW została już dobitnie opisana przez Wildsteina. On pisał o Powstaniu Warszawskim, o tym, jak wdrukować czytelnikom poczucie wyższości nad ciemną hołotą, jak przekonać, że Umarli to byli idioci. Dziś widzę, jak z nas, ze mnie, z moich przyjaciół robią ciemną hołotę, jak nabijają się z naszych, moich łez nad tym cichym grobem. Jestem moherową płaczką. Tak napisała Aleksandra Szyłło (odpuszczam sobie linkowanie). Tak skrajnej pogardy dla zwykłych ludzi dawno nie widziałam. To już nie jest bezczelność. To coś więcej. Pijany bywalec "Zakąsek" dzięki Szyłło czuje dumę, radość, że nie jest hołotą. Nie jest, więc może sobie wrzeszczeć, żeby wysłać mohery na stos. Taki bywalec poczyta jeszcze Wrońskiego, dowie się, że IPN manipuluje i jest już szczęśliwy. Poczyta Mazowieckiego i Czuchnowskiego - i już wie, co ma mysleć.
Stojąc którąś godzinę na Krakowskim czułam, że jestem wśród swoich. Nie zawsze ładnych, nie zawsze pięknych, nie zawsze bogatych. Byli starsi, byli młodsi. Wszyscy chcieliśmy tego samego: pokazać, że pamiętamy, że chcemy wiedzieć, dlaczego zginęli.
W tym cichym grobie na cmentarzu wśród sosen i pól, w 96 grobach w Warszawie i innych miejscach - pochowano Tych, którym na tym kraju naprawdę zależało. Nie siedzieli na Fejsbuku i nie pisali o durnych moherach, tylko zasuwali jak małe samochodziki, by cos sensownego zrobić. Tomasz MErta nie pchał się przed kamery, nie opowiadał, że "co to nie on". Nie, on odbierał telefony w środku nocy, by pomóc w ściągnięciu znaczków powstańczych do kraju, by uratować kawałek XVII-wiecznego muru. O której w nocy w takiej sprawie odebrałby telefon Paweł Wroński?
W Kongresowej były tłumy, ludzie stali w przejściach, część została na zewnątrz. Ale dwa - tylko dwa - miejsca były puste. Po obu stronach Wojciecha Czuchnowskiego.
Bo my - durne mohery - wracamy nad te groby i zastanawiamy się nad sobą, Umarłymi i nad przyszłością. Marzymy o silnej Polsce. Nam też zależy, choć jesteśmy mniejsi od Umarłych.
Droga redakcjo GW. Idźcie na cmentarz. Nie w rocznicę, tylko w deszczu, samotnie, przebrnijcie przez błoto. Stańcie nad grobem. Umarli znicz przyjmą i od was. Ale jeśli posłuchacie wiatru, może usłyszycie. Może i wy zrozumiecie, co szepce wiatr w tujach przy grobie.
