Wyjście z PiS-u w ostatnich dniach Pawła Kowala i Leny Dąbkowskiej-Cichockiej zamknęło proces rozstawania się z tą partią grupy określanej jako „muzealnicy”.
Dołączyli oni do Elżbiety Jakubiak oraz Jana Ołdakowskiego, którzy zasilili już wcześniej szeregi stowarzyszenia Polska Jest Najważniejsza. Wyraźnie rysują się już kontury nowej centroprawicowej formacji politycznej, która powstanie najprawdopodobniej w niedalekiej przyszłości. Muzealnicy są w tym gronie grupą największą, posiadającą także kilka innych atutów ważnych w polityce – Kowal i Jakubiak to postacie z pierwszej ligi polskiej polityki. Ich polityczne doświadczenie nie ogranicza się do pracy parlamentarnej; zdobywali je zarówno w rządzie jak i w kancelarii prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Są popularni i rozpoznawalni.
Liczą się jednak także inne, ważniejsze atuty – w nowej formacji mają szansę na zbudowanie silnego skrzydła republikańskiego, odwołującego się także do tradycji konserwatywno-liberalnej. Tu słowo wyjaśnienia – nazwa „muzealnicy” jest tyleż prawdziwa, co myląca. Wskazuje bowiem na ich największy sukces grupowy – Muzeum Powstania Warszwskiego, które Kowal, Jakubiak, Ołdakowski i Dąbkowska-Cichocka zbudowali na zamówienie Lecha Kaczyńskiego, lecz zarazem zaciemnia ich tożsamość ideową, czyni z nich kogoś w rodzaju ekspertów od „budowy muzeów”. To mylące wrażenie. Są oni przede wszystkim gronem ludzi potrafiących łączyć nowoczesność z tradycyjnymi wartościami w warstwie ideowej; w warstwie organizacyjnej są zaś sprawnymi menadżerami, potrafiącymi zarządzać skutecznie dużymi projektami.
Mają także – co w polskiej polityce nieczęsto się zdarza – solidne zaplecze intelektualne. Na tym właśnie polega nowoczesny konserwatywno-liberalny republikanizm – na łączeniu nowoczesności z dbałością o pamięć, na posługiwaniu się językiem kultury nowoczesnej dla propagowania tradycji, na łączeniu indywidualizmu nowego pokolenia, wychowanego już w wolnej Polsce z dbałością o dobro wspólne, o wspólną sprawę Polaków. Bez takich umiejętności nie może się udać żaden projekt centroprawicowy.
Dzisiaj środowisko skupione wokół Kowala staje przed wyzwaniem budowy nowego projektu w polskiej polityce. Ryzyko jest duże, szanse również. Polska polityka zasklepiona w wyniszczającym konflikcie potrzebuje zmiany. Może ona nadejść właśnie z tej strony.
Dariusz Gawin
Teologia Polityczna
