Od 2025 roku czekają nas duże zmiany dotyczące recyklingu. Będą dotyczyć zarówno konsumentów, jak i samorządy i przedsiębiorców. Zmianom ulegną zasady selektywnej zbiórki i recyklingu poszczególnych grup odpadów (w tym wdrożenie systemu kaucyjnego). Zmiany mogą zadziałać jak efekt lawiny – dlatego zwykłych konsumentów mogą dotknąć najbardziej. Dodajmy, że we wtorek Rada Unii Europejskiej formalnie przyjęła dyrektywę o ochronie środowiska poprzez prawo karne.
Od 2025 roku - duże zmiany dotyczące recyklingu
Od 2025 roku czekają nas duże zmiany dotyczące recyklingu. Będą dotyczyć zarówno konsumentów, jak i samorządy i przedsiębiorców. Zmianą ulegną zasady selektywnej zbiórki i recyklingu poszczególnych grup odpadów (w tym wdrożenie systemu kaucyjnego). Zmiany mogą zadziałać jak efekt lawiny – dlatego zwykłych konsumentów mogą dotknąć najbardziej. Dodajmy, że we wtorek Rada Unii Europejskiej formalnie przyjęła dyrektywę o ochronie środowiska poprzez prawo karne.
Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny. Obejmie:
- jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych do 3 l;
- szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 l;
- metalowe puszki o pojemności do 1 l.
Klienci odzyskają kaucję - bez paragonu
Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, będą musiały odbierać tego rodzaju puste opakowania i zwracać klientom pobraną wcześniej kaucję. Placówki handlowe o mniejszej powierzchni będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie.
Wysokość kaucji zostanie określona w rozporządzeniu. Żeby odzyskać kaucję, co ważne dla klientów, nie trzeba będzie okazywać paragonu. Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska wskazuje, że obecnie znaczna część odpadów po opakowaniach, które ma objąć system kaucyjny, jest odbierana razem z innymi odpadami komunalnymi przez gminy.
Nowe rozwiązanie ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki i recyklingu surowców, co przełoży się też na niższe zanieczyszczenie środowiska. Zmiany dostosują polskie prawodawstwo do wymogów i rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej. Chodzi o unijną dyrektywę ws. zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko.
Deweloperzy i firmy remontowe będą mieli większe wydatki
Na tym nie koniec. Od 1 stycznia 2025 roku deweloperzy i firmy remontowe będą musiały segregować odpady powstające przy okazji prowadzonych inwestycji.
Odpady będą zbierane z podziałem na sześć frakcji: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips, odpady mineralne i materiały ceramiczne oraz kamienie).
Inwestorzy będą mogli prowadzić selektywną zbiórkę takich odpadów budowlano-remontowych samodzielnie albo zlecić to profesjonalnej firmie zewnętrznej i pokryć koszty.
A co z osobami prywatnymi, prowadzącymi samodzielnie remonty? Będą mogły - jak dotąd - na własny koszt zamawiać w gminach kontener na odpady budowlane. Wrzucanie odpadów z remontu do zwykłego kontenera będzie grozić grzywną.
Zbiórka i recykling zbędnej odzieży. Gminy czekają wydatki
Kolejne zmiany wynikają z unijnej dyrektywy 2018/81. Dlatego z początkiem przyszłego roku w Polsce będą obowiązywać nowe przepisy dotyczące zbiórki i recyklingu zużytych tekstyliów, czyli głównie zbędnej odzieży.
Gminy zostaną zobowiązane do przyjmowania zużytych tkanin. Będzie się to wiązać z koniecznością rozbudowy systemu PSZOK-ów (Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) bądź wymusi wprowadzenie innych, alternatywnych rozwiązań.
Rada UE przyjęła dyrektywę o ochronie środowiska poprzez prawo karne
Unia Europejska chce mocniej niż dotąd troszczyć się o jakość środowiska naturalnego. Nic więc dziwnego, że Rada UE formalnie przyjęła we wtorek dyrektywę o ochronie środowiska poprzez prawo karne.
Dyrektywa ustanawia ogólnounijne normy minimalne dotyczące definicji przestępstw i sankcji. Zastępuje poprzedni akt z 2008 roku.
Dyrektywa będzie miała zastosowanie wyłącznie do przestępstw popełnionych w UE. Państwa członkowskie mogą jednak zdecydować się na rozszerzenie zakresu swojej jurysdykcji na przestępstwa popełnione poza ich terytorium.
Liczba czynów, które będą stanowić przestępstwo, wzrośnie z dziewięciu do 20. Nowe przestępstwa obejmują nielegalny handel drewnem, nielegalny recykling zanieczyszczających części statków oraz poważne naruszenia przepisów dotyczących chemikaliów.
Nowa dyrektywa wprowadza również klauzulę „przestępstwa kwalifikowanego”, która ma zastosowanie, gdy przestępstwo, o którym mowa w dyrektywie, zostało popełnione umyślnie i powoduje zniszczenie lub nieodwracalną lub długotrwałą szkodę w środowisku.
Przestępstwa umyślne, które powodują śmierć osoby, podlegają karze pozbawienia wolności w maksymalnym wymiarze co najmniej 10 lat; państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o wprowadzeniu jeszcze surowszych sankcji w swoim ustawodawstwie krajowym. Inne przestępstwa skutkują pozbawieniem wolności do pięciu lat. Maksymalna kara pozbawienia wolności za przestępstwa kwalifikowane wynosi co najmniej osiem lat.
W przypadku firm grzywny będą wynosić co najmniej 5 proc. całkowitego światowego obrotu w przypadku najpoważniejszych przestępstw lub alternatywnie 40 mln euro. W przypadku wszystkich pozostałych przestępstw maksymalna grzywna będzie wynosić co najmniej 3 proc. obrotu lub alternatywnie 24 mln euro.
Państwa członkowskie UE będą musiały dopilnować, aby osoby fizyczne i firmy mogły zostać ukarane dodatkowymi środkami, takimi jak zobowiązanie sprawcy do przywrócenia środowiska do stanu poprzedniego lub naprawienia szkód, wykluczenie ich z dostępu do finansowania publicznego lub cofnięcie zezwoleń lub upoważnień.
Państwa członkowskie mają dwa lata od wejścia w życie dyrektywy na dostosowanie do niej przepisów krajowych.
KW
Źródło zdjęcia: Od 2025 roku - duże zmiany dotyczące recyklingu. Fot. PAP
Czytaj dalej:
